Prawna ochrona dobrostanu zwierząt gospodarskich podczas ich uboju

• Authors: Eliza Jachnik

Title variants

EN

Legal protection of the welfare of farmed animals during slaughter

IT

La tutela giuridica del benessere del bestiame durante l’abbattimento

Abstracts

IT

L’articolo si propone di rispondere alla domanda in quale modo si realizzi la tutela del benessere del bestiame al momento dell’abbattimento. L’analisi sia degli atti di diritto internazionale e europeo che di quelli di diritto nazionale permette di individuare un principio generale secondo il quale la vita degli animali è un bene giuridico protetto. Tuttavia, il legislatore ha previsto alcune eccezioni, tra le quali, vista la necessità di ottenere alcuni prodotti di origine animale, rientra l’abbattimento. La tutela del bestiame nel momento dell’uccisione si riduce a proteggere il loro benessere e ad assicurare loro un trattamento umano, ovviamente per quanto sia possibile viste le circostanze. Il principale strumento di tutela equivale all’obbligo di stordire gli animali, ovvero di renderli, nel modo più efficace, meno sensibili agli stimoli dell’ambiente circostante. La deroga è prevista solo in caso di abbattimento secondo riti religiosi. La tutela degli animali nel momento dell’uccisione, nonché un controllo effettivo di come ciò si svolge nella realtà pone certi problemi.

EN

The main objective of this article is to determine the level of protection of the welfare of farmed animals at the time of slaughter. The analysis of international, European as well as national laws indicates a general assumption that the life of animals is a legally protected good. However, there are certain exceptions to this principle, one of the being the slaughter of farmed animals for the purpose of obtaining certain products of animal origin. Generally speaking, protection of farmed animals during slaughter is reduced to the protection of their welfare and assurance of their most humane treatment, if such is at all possible in a situation of killing. The main protective instrument provided for this is the obligation to stun the animals to effectively render them insensible to environmental stimuli. A derogation from this requirement is only envisaged for ritual slaughter. As can be seen, protection of animals at the time of killing, as well as the effective control of such a procedure, poses certain problems.

PL

Głównym celem artykułu jest odpowiedź na pytanie, w jaki sposób przejawia się ochrona dobrostanu zwierząt gospodarskich w momencie dokonywania ich uboju. Analiza zarówno aktów prawa międzynarodowego, europejskiego, jak i krajowego pozwala dostrzec zasadę, że życie zwierząt stanowi prawnie chronione dobro. Prawodawca przewidział jednak od niej pewne wyjątki, m.in. ubój zwierząt gospodarskich ze względu na konieczność pozyskiwania niektórych produktów pochodzenia zwierzęcego. Ochrona zwierząt gospodarskich podczas ich uśmiercania sprowadza się do ochrony ich dobrostanu i na tyle humanitarnego ich traktowania, na ile jest to możliwe w takiej sytuacji. Podstawowym środkiem ochrony jest obowiązek ogłuszenia zwierząt, czyli skutecznego uniewrażliwienia ich na bodźce otoczenia. Odstępstwo od niego przewidziane jest tylko w przypadku uboju rytualnego. Kwestia ochrony zwierząt podczas ich uśmiercania, a także skutecznej kontroli tej procedury nastręcza wielu problemów.

Keywords

IT

benessere degli animali; bestiame; abbattimento degli animali; stordimento degli animali

EN

animal welfare; livestock; slaughter of animals; stunning of animals

PL

dobrostan zwierząt; zwierzęta gospodarskie; ubój zwierząt; ogłuszenie zwierząt

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Przegląd Prawa Rolnego
• Year: 2021
• Issue: 2(29)
• Pages: 223-236

Dates

published

2021

Contributors

author

Eliza Jachnik

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

• https://orcid.org/0000000340492268

References

• Cartoni Mancinelli A., Dal Bosco A., Mattioli S., Ranucci D., Castellini C. (2018), Mobile poultry processing unit as a resource for small poultry farms: planning and economic efficiency, animal welfare, meat quality and sanitary Implications, „Animals” nr 8(12).
• Gabriel-Węglowski M. (2008), Przestępstwa przeciwko humanitarnej ochronie zwierząt, Toruń.
• Gębska M., Gołębiewska B., Grontkowska A. (2018), Dobrostan zwierząt gospodarskich. Od teorii do praktyki, Warszawa.
• Girasole M., Chirollo C., Ceruso M., Vollano L., Chianese A., Cortesi M.L. (2015), Optimization of stunning electrical parameters to improve animal welfare in a poultry slaughterhouse, „Italian Journal of Food Safety” nr 4(3).
• Goździewicz-Biechońska J., Jachnik E. (2021), Legal Status of the Animal as a Determinant of Its Humanitarian Protection, „Studia Iuridica Lublinenisia” nr 3(30).
• Jachnik E. (2016), Prawne aspekty uboju rytualnego, „Przegląd Prawa Rolnego” nr 1(18).
• Kojzar K., „To nie są zwierzęta wystawowe”. Co zdarzyło się w ubojni w Witkowie?, https://oko.press/to-nie-sa-zwierzeta-wystawowe-co-sie-zdarzylo-w-ubojni-w-witkowie-rzeznia-odc-1/ [dostęp: 12.09.2021].
• McNulty P., Grace P.M. (2009), Encyclopedia of life support systems. Agricultural mechanization and automation, Oxford.
• Miele M. (2016), Killing Animals for Food: How Science, Religion and Technologies Affect the Public Debate About Religious Slaughter, „Food Ethics” t. 1.
• Mroczek R. (2020), Analiza wpływu regulacji związanych z „wygaszaniem” branży futrzarskiej w Polsce (m.in. w zakresie zagospodarowania przez nią odpadów poubojowych) np. w zakresie ewentualnego wzrostu cen mięsa i wędlin czy następstw likwidacji uboju rytualnego – dla rolnictwa w Polsce i innych branż (m.in. spadku poziomu rentowności poszczególnych działów gospodarki), ekspertyza, https://www.senat.gov.pl/download/gfx/senat/pl/senatinicjatywypliki/8575/4/209_ekspertyzaks.pdf [dostęp: 31.08.2021].
• Mroczek R. (2021), Ubój religijny zwierząt rzeźnych w Polsce, „Zagadnienia Ekonomiki Rolnej” nr 1(366).
• Mroczkowski S., Frieske A. (2016), Regulacje użytkowania zwierząt, Bydgoszcz.
• Nind F., Bro-Jorgensen O., Meisser A., Udo A.W., Zemljic B. (2017), Slaughter of Animals without Prior Stunning, FVE Position Paper, Brussels, https://www.veterinaire.fr/fileadmin/user_upload/documents/outils-et-services/Index_juridique/Premiere_lettre_de_M_a_Z/Religious_slaughter_and_food_chain.pdf [dostęp: 14.06.2021].
• Radecki W. (2015), Ustawy o ochronie zwierząt. Komentarz, Warszawa.
• Urban-Chmiel R. (2013), Kryteria dobrostanu zwierząt podczas uboju w świetle dyrektywy nr 1099/2009 obowiązującej od 1 stycznia 2013 r., „Życie Weterynaryjne” nr 2(88).

Identifiers

DOI

10.14746/ppr.2021.29.2.10

Biblioteka Nauki

2040748