The Beginnings of the Working Class. The problem of the working hands in Polish industry in the epoch of Stanisław August (fragments)

• Authors: Nina Assorodobraj

Title variants

PL

Początki klasy robotniczej. Problem rąk roboczych w przemyśle polskim epoki stanisławowskiej (fragmenty)

• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

Fragments of the book Początki klasy robotniczej published in 1946 (on the base of author’s PhD thesis, Les débuts de la classe ouvrière published originally in 1936) give insight to history of Polish vagabonds in eighteen century. Text based on archival documents, ordinances and fragments from the press depicts the problem from multiple points of view, showing the complex history of this social group and how it was systematically delegalized and assimilated by consequent legal and administrative decisions. Motley population of vagabonds, entertaining miscellaneous ways of living and working was on one hand viewed as a bunch villains or idlers, but on the other constituted a reservoir of workforce, much in need for the nascent industry.

PL

Fragmenty książki Początki klasy robotniczej (na podstawie pracy doktor-skiej Les débuts de la classe ouvrière z 1936 r.) opublikowanej po polsku w roku 1946 dają wgląd w historię „ludzi luźnych” w osiemnastowiecznej Polsce. Tekst pisany w oparciu o archiwalne dokumenty, zarządzenia i fragmenty z prasy ujmuje problem z wielu punktów widzenia, pokazując złożoną historię tej grupy społecznej i tego, jak za pomocą kolejnych decyzji prawnych i administracyjnych była ona systematycznie delegalizowana i asymilowana. Niejednorodna populacja ludzi luźnych, podejmujących się najróżniejszych zajęć i prac, z jednej strony widziana jest jako zbiorowisko przestępców i próżniaków, z drugiej strony stanowi zasób siły roboczej, którego rodzący się przemysł bardzo potrzebuje.

Keywords

EN

vagabonds; working class; industrialization; history of eighteen-century Poland; vagabonds; working class; industrialization; history of eighteen-century Poland

PL

ludzie luźni; klasa robotnicza; industrializacja; historia Polski osiemnastego wieku

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Praktyka Teoretyczna
• Year: 2020
• Volume: 36
• Issue: 2
• Pages: 67-103

Dates

published

2020-06-15

Contributors

author

Nina Assorodobraj

References

• In AGAD (Archiwum Główne Akt Dawnych) [The Central Archive of Old Files]
• Files of:
• – KCW. (Komisja Cywilino-Wojskowa) [Civil-Military Commision of] Czersk
• – KCW. Radomsko 22, 35, 38
• – KCW. Wieluń, 16, 18
• – KCW. Wizna, 5
• – KCW. Kalisz, Kaliskie Grodzkie Varia: I, 36
• – Metryka Litewska [Lithuanian Metrics], IX
• – Komisja Policji [Police Commission] 24, 44
• – Zbiór Popielów [Popielów Collection] 205
• – Akta Ekonomiczne m. st. Warszawy [Economical Files of the Capital City of Warsaw]
• In Archiwum Krakowa [Archives of Cracow]:
• – Files of KCW. Książ and Lelów, 166, 174, 176
• – Files of KCW. Cracow and Proszów, 165
• – Manuscript 194 – „Urządzenie wewnętrzne fabryki sukiennej”
• (On internal organization of cloth factory)
• In Archiwum Czartoryskich [Czartoryski’s Archive]:
• – Manuscript 807, 901
• In Archiwum Skarbowe [Treasury’s Archive]:
• – File XXX, 31, 34
• In Bibiloteka Ordynacji Krasińskich w Warszawie:
• ‒ Manuscript 748, 749, 751
• In Collegium Warszawskie Scholarum Piarum [Warsaw Collegium Scholarum Piarum]:
• – Volumina Legum. vol. VII, IX
• Dembowski, Sebastyan. 1791. J. S. Dembowskiego, komisarza cywilno-wojskowego Rzecz krótka o fabryce Sukiennej Krakowskiej. Dla wiadomości publicznej do druku podana w Krakowie roku 1791. Kraków: Akademia Umiejętności.
• “Dziennik Handlowy” [Journal of Commerce]. 1787.
• Kermisz, Józef. Lublin i Lubelskie w dobie Sejmu Czteroletniego (typescript of doctoral thesis).
• Kołłątaj, Hugon. 1790. Prawo polityczne narodu polskiego. Warszawa: Drukarnia Gröllowska Nadworna
• Korzon, Tadeusz. 1897. Wewnętrzne dzieje Polski za Stanisława Augusta
• (1764 - 1794) badania historyczne ze stanowiska ekonomicznego i administracyjnego. vol. 2. Kraków: Akademia Umiejętności Kot, Stanisław. 1934. Historia wychowania. vol. 2. Lwów: Państwowe Wydawnictwo Książek Szkolnych „Monitor”. 1777.
• PEF – Projekt od Deputacji do egzaminu Komisji Skarbu Koronnego wyznaczonej urządzenia fabryk w państwach Rzeczypospolitej (n.d.)
• „Pamiętnik Historyczno-Polityczny” [Historical-Political Diary]. 1790.
• „Pamiętnik Historyczno-Polityczny”. 1791.
• „Pamiętnik Historyczno-Polityczny”. 1792.
• Sierakowski, Wacław. 1797. Rękodzieło Fabryki Sukienney które w Krakowie 1786 dla wielu pożytków i zatrudnienia ubogich pracą iest ustanowione
• przez WJX. Wacława hrabię Sierakowskiego proboszcza katedralnego krakowskiego, iako fabryki sukienney protektora, w trzech częściach zawarte pracą i kosztem Autora. Cz. 1–3. Krakowie: Drukarnia Szkoły Główney
• Smoleński, Władysław. 1891. Przewrót umysłowy w Polsce wieku XVIII. Studya historyczne
• Rutkowski, Jan. 1921. Poddaństwo włościan w XVIII wieku w Polsce i niektórych innych krajach Europy. Poznań: Gebethner i Wolff.
• Rutkowski, Jan. 1925. Zagadnienie reform rolnej w Polsce XVIII w. Poznań.
• Stanisław, August. 1787. „Uniwersał z 25 maja 1787”. Gazeta Warszawska 46.
• Wybicki, Józef. 1778. Listy Patryotyczne Do Jasnie Wielmoznego Ex Kanclerza Zamoyskiego Prawa Układaiącego Pisane. Warszawa: Drukarnia Gröllowska Nadworna.

Identifiers

DOI

10.14746/prt2020.2.4