Róża Luksemburg i konstruowanie podmiotu politycznego

• Authors: Wiktor Marzec

Title variants

EN

Rosa Luxemburg and the Constructing of a Political Subject

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Róża Luksemburg to nie tylko teoretyczka ekonomii. Lektura jej tekstów pisanych w gorących dniach rewolucji 1905 roku ukazuje niezwykle ciekawe ujecie kształtowania się podmiotowości politycznych w procesie walk rewolucyjnych. Ich polityczny wymiar stawia w nowym świetle cały teoretycznydorobek autorki Akumulacji kapitału, ukazując nieustanne napięcie między zdeterminowaniem procesu rewolucyjnego przez czynniki ekonomiczne a politycznym konstruowaniem podmiotu rewolucyjnego z wielości walk społecznych. Artykuł jest próbą „lektury symptomalnej” tekstów Luksemburg,która – jak argumentuję – na skutek specyficznych okoliczności historycznych – zmagała się z tym, co polityczne: radykalną, konieczną kontyngencją pola politycznego. Prace Luksemburg oferują płodną teoretyzację procesówkształtowania tożsamości politycznych, ale przede wszystkim są zapisem pierwszych prób konceptualizacji „źródłowego” problemu polityczności, z którym my również się mierzymy. „Zamknięcie” w horyzoncie pojęciowym jej czasu powoduje niemożliwość opracowania w pełni wynikających zeń konsekwencji – polityczność jest jednak niewidoczną przyczyną generującą ciągłe napięcia i oscylacje w jej myśleniu.

EN

Rosa Luxemburg is not only an economic author. In texts written indramatic days of 1905 revolution she presented a path-breaking account of constructionof political subjectivities, and thus revolutionary subject, in the very processof revolutionary struggles. The political dimension of her interventions shed anew light on her overall theoretical oeuvre. There is a constant tension between adetermination of revolutionary process by economy and a political construction ofrevolutionary subject out of plurality of social demands. This article is an attemptto “symptomally read” of her texts, as evidence – I argue – of her theoretical strugglewith the political – a radical contingency of the political dimension, whichemerged in the given historical circumstances. Therefore, her works from 1905period could be read as a very early attempt to comprehend the problem, whichwe are still dealing now in thinking revolutionary and emancipatory politics. However,a “closure”in the certain intellectual horizon prevented Luxemburg from drawingultimate consequences of this condition. Nevertheless, the political is still an “invisible cause” generating tension and peculiar theoretical oscillation in Luxemburg’s thinking.

Keywords

PL

Róża Luksemburg; polityczność; rewolucja; radykalna kontyngencja; Ernesto Laclau; podmiotowość polityczna

EN

Luxemburg; the political; revolution; radical contingency; Laclau; political Subjectivity; Luxemburg; the political; revolution; radical contingency; Laclau; political Subjectivity

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Praktyka Teoretyczna
• Year: 2012
• Volume: 6
• Pages: 155-181

Dates

published

2012-01-01

Contributors

author

Wiktor Marzec

• Department of Sociology and Social Anthropology Central European University

References

• Cywiński B. 1984. Rodowody niepokornych. Warszawa.
• Frazer N., A. Honneth. 2005. Redystrybucja czy uznanie. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej Edukacji TWP.
• Hardt M., A. Negri. 2005. Imperium. Warszawa: W.A.B.
• Kowalik T. 1971. Róża Luksemburg: teoria akumulacji i imperializmu. Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk.
• Laclau E. 2001. Emancypacje. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej Edukacji TWP.
• Laclau E. 2009. Rozum populistyczny. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej Edukacji TWP.
• Laclau E., Ch. Mouffe. 2007. Hegemonia i socjalistyczna strategia: przyczynek do projektu radykalnej polityki demokratycznej. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej Edukacji TWP.
• Lenin W. 1978. Co robić?: palące zagadnienia naszego ruchu. W Dzieła wybrane. t. 1. Warszawa: Książka i Wiedza.
• Luksemburg R. 1957. Rozwój przemysłu w Polsce. Warszawa: Książka i Wiedza.
• Luksemburg R. 1959. Kwestia polska na międzynarodowym kongresie w Londynie. W Wybór pism. t. 1. Warszawa: Książka i Wiedza.
• Luksemburg R. 1968-1971. Listy do Leona Jogichesa-Tyszki. t. 1-3. Warszawa.
• Luksemburg R. Rewolucja w Rosji I. W O rewolucji: Rosja 1905. 1917. Warszawa: Książka i Prasa.
• Luksemburg R. Rewolucja w Rosji II. W O rewolucji: Rosja 1905. 1917. Warszawa: Książka i Prasa.
• Luksemburg R. Strajk masowy. partia i związki zawodowe. W O rewolucji: Rosja 1905. 1917. Warszawa: Książka i Prasa.
• Luksemburg R. Strajk masowy. partia i związki zawodowe. W O rewolucji: Rosja 1905. 1917. Warszawa: Książka i Prasa.
• Luksemburg R. 1959. Reforma socjalna czy rewolucja. W Wybór pism. t. 1. Warszawa: Książka i Wiedza.
• Luksemburg R. 1959. W obronie narodowości. W Wybór pism. t. 1. Warszawa: Książka i Wiedza.
• Luksemburg R. 1959. Kwestia narodowa i autonomia. W Wybór pism. t. 2. Warszawa: Książka i Wiedza.
• Luksemburg R. 1959. Likwidacja. W Wybór pism. t. 2. Warszawa: Książka i Wiedza.
• Luksemburg R. 1959. Obrachunek polityczny. W Wybór pism. t. 1. Warszawa: Książka i Wiedza.
• Luksemburg R. 1959. Przemówieniu w sprawie taktyki na zjeździe w Stuttgarcie w 1898 roku. W Wybór pism. t. 1. Warszawa: Książka i Wiedza.
• Luksemburg R. 1959. Socjalpatriotyzm w Polsce. W Wybór pism. t. 1. Warszawa: Książka i Wiedza.
• Luksemburg R. 1963. Akumulacja kapitału: przyczynek do ekonomicznego wyjaśnienia imperializmu. Warszawa: Książka i Wiedza.
• Marchart O. 2007. Post-Foundational Political Thought. Political Difference in Nancy. Lefort. Badiou and Laclau. Edinburgh: Edinburgh University Press.
• Marks K. 1949. Osiemnasty brumaire’a Ludwika Bonaparte. Warszawa: Książka i Wiedza.
• Marzec W. 2012. „Momenty polityczności: Kazimierz Kelles-Krauz – między dialektyką dziejów a tanowieniem polityki demokratycznej”. Hybris 16 : 1-21.
• Rockmore T. 1992. Introduction. W Antifoundationalism. Old and New. Philadelphia.
• Szacki J. 2002. Historia myśli socjologicznej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Tych F. 1977. Róża Luksemburg. W Polska myśl filozoficzna i społeczna. t. 3. Warszawa.
• Tych F., Kalabiński S. 1976. Czwarte powstanie czy pierwsza rewolucja. Warszawa.
• Walicki A. 1983. Kwestia narodowa w polskiej myśli marksistowskiej przed 1914 r.. W Polska. Rosja. marksizm. Warszawa: Książka i Wiedza.
• Walicki A. 1983. Marks niepodległości o i Engels o sprawie polskiej: koncepcja narodu i ujęcie kwestii narodowej. W Polska. Rosja. Marksizm. Warszawa: Książka i Wiedza.

Identifiers

DOI

10.14746/prt.2012.6.11