Postoperaistyczne lektury Marksowskiego Fragmentu o maszynach w świetle krytyki

• Authors: Krystian Szadkowski

Title variants

EN

Post-operaist readings of Marxian ‘Fragment on Machines” in the light of their critiques.

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Tekst podejmuje niezbędną na polskim gruncie kontekstową i krytyczną lekturę Marksowskiego Fragmentu o maszynach z Zarysu krytyki ekonomii politycznej. Kluczowym wątkiem jest teza o ciągłej aktualności, pomimo pozornego kryzysu, intuicji teoretycznych przedstawicieli marksizmu postoperaistycznego. Dla jej podparcia zreferowane zostały kluczowe założenia trzech typów lektury „Fragmentu”: politycznej, filozoficznej i historyczno-ekonomicznej. Odczytania te zostały skonfrontowane z trzema głównymi liniami krytyki, odpowiednio: filologiczną, ekonomiczno-polityczną oraz „polityczną”. W ramach tej konfrontacji część zarzutów została odparta i zrewaluowana.

EN

Text undertakes a much needed contextual and critical reading of Marxian„Fragment on Machines” from the Grundrisse. The crucial thesis states that despitethe seeming crisis of the post-operaist Marxism, theoretical intuitions formulatedby thinkers like Negri, Virno, Vercellone are still valid. Three various but interrelatedtypes of post-operaist reading are presented here in detail to support theargument: the political, the philosophical and the historico-economical. In thelast part of the paper they are confronted with three main lines of critique of thepost-operaist readings: the philological, the political-economic and the „political”.Through such a confrontation some of the arguments are refuted and reevaluated.

Keywords

PL

postoperaizm; Marks; Negri; Virno; Vercellone; krytyka ekonomii politycznej

EN

post-operaism; Marx; critique of political economy; Negri; Virno; Vercellone; post-operaism; Marx; critique of political economy; Negri; Virno; Vercellone

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Praktyka Teoretyczna
• Year: 2013
• Volume: 9
• Issue: 3
• Pages: 63-110

Dates

published

2013-01-01

Contributors

author

Krystian Szadkowski

References

• Alexander, R. 2012. ,,Which is the world's biggest employer?” http://www.bbc.co.uk/news/magazine-17429786/.
• Becker, G.S. 1993. Human Capital: A Theoretical and Empirical Analysis, with Special Reference to Education. Chicago.
• Bellofiore, R. 2013. ,,The Grundrisse after Capital, or How to Re-read Marx Backwards.” Tłum. P.D. Thomas. W In Marx’s Laboratory. Critical Interpretation of the Grundrisse, ed. R. Bellofiore, G. Starosta, P.D. Thomas. Leiden-Boston: Brill.
• Bellofiore, R., M. Tomba 2013. ,,The “Fragment on Machines” and the Grundrisse: The Workerist Reading in Question.” W Beyond Marx: Theorising the Global Labour Relations of the Twenty-First Century. Leiden.
• Bellofiore, R., M. Tomba 2013. ,,Wzlot operaizmu, upadek postoperaizmu.” Tłum. Z.M. Kowalewski. Le Monde Diplomatique. Edycja Polska 10/92.
• Braverman, H. 1998. Labor and Monopoly Capital: The Degradation of Work in the Twentieth Century. New York.
• Caffentzis, G. 2005. ,,Immesurable Value?: An Essay on Marx’s Legacy.” The Commoner 10.
• Caffentzis, G. 2013. ,,From the Grundrisse to Capital and Beyond: Then and Now.” W In Marx’s Laboratory. Critical Interpretation of the Grundrisse, ed. R. Bellofiore, G. Starosta, P.D. Thomas. Leiden-Boston: Brill.
• Cesarino, C., A. Negri 2010. W Prise of the Common. London.
• Chakrabarty, D. 2011. Prowincjonalizacja Europy: Myśl postkolonialna i różnica historyczna. Tłum. D. Kołodziejczyk, T. Dobrogoszcz, E. Domańska. Poznań.
• Cleaver, H. 2011. Polityczne czytanie kapitału. Tłum. I. Czyż. Poznań.
• Del Re, A. 2014. ,,Produkcja/Reprodukcja.” W Marks: Nowe perspektywy, red. LUM. Tłum. S. Królak. Warszawa.
• Dussel, E. 2001. ,,The Four Drafts of Capital: Toward a New Interpretation of the Dialectical Thought of Marx.” Rethinking Marxism 1.
• Dussel, E. 2008. ,,The Discovery of the Category of Surplus Value.” in Karl Marx’s Grundrisse, ed. Marcello Musto. London: Routledge.
• Fairbairns, Z. 2012. ,,Płace za pracę domową.” Tłum. M. Starnawski. Recykling Idei 13.
• Fineschi, R. 2013. ,,The Four Levels of Abstraction of Marx’s Concept of ‘Capital’. Or, Can We Consider the Grundrisse the Most Advanced Version of Marx’s Theory of Capital?” W In Marx’s Laboratory. Critical Interpretation of the Grundrisse, ed. R. Bellofiore, G. Starosta, P.D. Thomas. Leiden-Boston: Brill.
• Harvey, D. 2013. A Companion To Marx’s Capital. Volume 2. London.
• Hegel, G.W.F. 2011. Nauka logiki. Tłum. A. Landman. Warszawa.
• Heinrich, M. 2005. ,,Values, Measures and Disciplinary Markets.” The Commoner 10.
• Heinrich, M. 2013. ,,The 'Fragment on Machines': A Marxian Misconception in the Grundrisse and its Overcoming in Capital.” W In Marx’s Laboratory. Critical Interpretation of the Grundrisse, ed. R. Bellofiore, G. Starosta, P.D. Thomas. Leiden-Boston: Brill.
• Janik, M. 2012. ,,Bronię Rzeczpospolitej Hardta i Negriego.” Przekrój 41.
• Jessop, B. 2007. ,,Knowledge as a Fictitious Commodity: Insights and Limits of a Polanyian Perspective.” W Reading Karl Polanyi for the Twenty-First Century: Market Economy as a Political Project, red. A. Bugra, K. Agartan. Basingstoke.
• Kowalczyk, A. 2014. ,,Mapping Non-human Resistance in the Age of Biocapital.” W The Rise of Critical Animal Studies – From the Margins to the Centre, red. N. Tylor, R. Twine. London.
• Kowalewski, Z.M. 2011. ,,Give Us Back Our Factories!: Between Resisting Exploitation and the Struggle for Workers’ Power in Poland, 1944–1981.” Tłum. M. Gomez. W Ours to Master and to Own: Workers’ Control from the Commune to the Present, red. I. Ness, D. Azzellini. Chicago.
• Kratke, M. 2008. ,,Marx’s ‘books of crisis’ of 1857–8.” in Karl Marx’s Grundrisse: Foundations of the critique of political economy 150 years later, ed. M. Musto. London.
• Lebowitz, M.A. 2003. Beyond Capital: Political Economy of the Working Class. London.
• Lebowitz, M.A. 2009. ,,The Silences of Capital.” W Following Marx: Method, Critique and Crisis. Leiden.
• Lebowitz, M.A. 2012. The Contradictions of Real Socialism: The Conductor and the Conducted. New York.
• Marks, K. 1968. ,,Kapitał: Krytyka ekonomii politycznej. Księga I: Proces wytwarzania kapitału.” Tłum. P. Hoffman, B. Minc, E. Lipiński.W MED, t. 23. Warszawa.
• Marks, K. 1973. Teorie wartości dodatkowej, t. 1, MED, t. 26, cz. 1. Warszawa: Książka i Wiedza.
• Marks, K. 1974. Ethnological Notebooks, red. L. Krader. Assen.
• Marks, K. 1977. ,,Kapitał: Krytyka ekonomii politycznej, Księga II: Proces cyrkulacji kapitału.” Tłum. J. Maliniak. W MED, t. 24. Warszawa.
• Marks, K. 1984. ,,Kapitał: Krytyka ekonomii politycznej. Księga III: Proces produkcji kapitalistycznej jako całość.” Tłum. E. Lipiński, J. Maliniak. W MED, t. 25, cz. 1. Warszawa.
• Marks, K. 1986. Zarys krytyki ekonomii politycznej. Tłum. Zygmunt Jan Wyrozembski. Warszawa.
• Marks, K. 1994. Economic Manuscripts of 1861–63. Tłum. B. Fowkes. W MECW, t. 34. Moscow.
• Marks, K. 2013. Kapitał 1.1. Tłum. R. Ratajczak. Warszawa.
• Mezzadra, S. 2014. ,,Tak zwana „akumulacja pierwotna.” W Marks: Nowe perspektywy, red. LUM. Tłum. S. Królak. Warszawa.
• Monnier, M., and C. Vercellone 2010. ,,Labour and Welfare State in the Transition to Cognitive Capitalism.” in Cognitive Capitalism and Its Reflections in South-Eastern Europe, red. V. Cvijanović, A. Fumagalli, C. Vercellone. Frankfurt am Main.
• Moulier-Boutang, Y. 2007. Le Capitalisme cognitif. Paris.
• Murphy, T. 2013. Antonio Negri. London.
• Negri, A. 1991. Marx beyond Marx: Lessons on Grundrisse. Tłum. H. Cleaver i in. New York.
• Negri, A. 2005. ,,Crisis of the Planner-State: Communism and Revolutionary Organization.” Tłum. E. Emery. W Books for Burning: Between Civil War and Democracy in 1970s Italy. London.
• Negri, A. 2008. ,,What to Make of 'What is to be done?' Today: The Body of General Intellect.” W Reflections on Empire. Tłum. E. Emery. Cambridge.
• Negri, A., i M. Hardt 2012. Rzecz-pospolita: Poza własmość prywatną i dobro publiczne. Tłum. Praktyka Teoretyczna. Kraków.
• Negri, A. 2014. ,,Kryzys prawa wartości opartej na pracy.” W Marks: Nowe perspektywy, red. LUM. Tłum. S. Królak. Warszawa.
• Ngai, P. i in., red. 2013. Niewolnicy Apple’a: Wyzysk i opór w chińskich fabrykach Foxconna. Tłum. M. Walulik. Poznań.
• Panzieri, R. 1961. ,,Sull'uso capitalistico delle macchine nel neocapitalismo.” Quaderni Rossi 1.
• Panzieri, R. 1964. ,,Plusvalore e pianificazione: Appunti di lettura del Capitale.” Quaderni Rossi 4.
• Piskała, K. 2014. ,,Praktykowanie utopii: Edwarda Abramowskiego poszukiwanie komunizmu.” Hybris 25.
• Polanyi, K. 2010. Wielka transformacja: Polityczne i ekonomiczne źródła naszych czasów. Tłum. M. Zawadzka. Warszawa.
• Politt, H. 2008. Karl Marx’s Grundrisse: Foundations of the critique of political economy 150 years later, ed. M. Musto. London.
• Pospiszyl, M. 2014. ,,Nadmiar życia: Ontologie polityczne Negriego i Agambena.” Politeja 27.
• Postone, M. 1993. Time, Labor and Social Domination. New York.
• Ratajczak, M. ,,Polityczna filozofia języka: Paolo Virno.”
• http://www.praktykateoretyczna.pl/mikolaj-ratajczak-polityczna-filozofia-jezyka-paolo-virno/.
• Roggero, G. 2011. ,,Pięć tez o dobru wspólnym.” Tłum. P. Juskowiak, K. Szadkowski. Praktyka Teoretyczna 4.
• Rosdolsky, R. 1977. The Making of Marx’s ‘Capital’. Tłum. P. Bruges. London.
• Schaff, A. 1999. Alienacja jako zjawisko społeczne. Warszawa.
• Smith, T. 1990. The Logic of Marx’s Capital: Replies to Hegelian Criticisms. New York.
• Smith, T. 2013. ,,The ‘General Intellect’ in the Grundrisse and Beyond.” W In Marx’s Laboratory. Critical Interpretation of the Grundrisse, ed. R. Bellofiore, G. Starosta, P.D. Thomas. Leiden-Boston: Brill.
• Sweezy, P. 1961. Teoria rozwoju kapitalizmu: Zasady marksistowskiej ekonomii politycznej. Tłum. E. Lipiński. Warszawa.
• Szadkowski, K. 2014. ,,Marksizm w cieniu kryzysu prawa wartości.” W Marks: Nowe perspektywy, red. LUM. Tłum. S. Królak. Warszawa.
• Tomba, M. 2011. ,,Zróżnicowania wartości dodatkowej we współczesnych formach wyzysku.” Tłum. W. Marzec. W Wieczna radość: Ekonomia polityczna społecznej kreatywności, red. M. Kozłowski, A. Kurant, J. Sowa, K. Szadkowski, K. Szreder. Warszawa.
• Tomba, M. 2013. Marx’s Temporalities. Leiden.
• Tronti, M. 1962. ,,Fabryka a społeczeństwo.” Tłum. S. Królak. http://www.praktykateoretyczna.pl/mario-tronti-fabryka-i-spoleczenstwo/.
• Vercellone, C. 1999. Accumulation primitive du capital, industrialisation et rapport salarial: une application au cas italien, Thèse de doctorat, Université de Paris 8. Paris.
• Vercellone, C. 2007. ,,From Formal Subsumption to General Intellect: Elements for a Marxist Reading of the Thesis of Cognitive Capitalism.” Tłum. P. Thomas. Historical Materialism 15.
• Vercellone, C. 2010. ,,The Crisis of the Law of Value and the Becoming-Rent of Profit.” in Crisis in the Global Economy: Financial Markets, Social Struggles and the New Political Scenarios, ed. A. Fumagalli, S. Mezzadra. Trans. J.F. McGimsey. Los Angeles.
• Virno, P. 1990. ,,Edizione semicritica di un classico Frammento.” Luogo Comune 1.
• Virno, P. 2004. The Grammar of the Multitude. Tłum. I. Bertoletti, J. Cascaito, A. Casson. Los Angeles.
• Virno, P. 2007. ,,General Intellect.” Historical Materialism 3.
• Wendling, A.E. 2009. Karl Marx on Technology and Alienation. Basingstoke.
• Wielgosz, P. 2012. ,,Prorocy światowej lewicy.” Przekrój 40.
• Wright, S. 2002. Storming Heaven: Class Composition and Struggle in Italian Autonomist Marxism. London.
• Žižek, S. 2011. Od tragedii do farsy, czyli jak historia się powtarza. Tłum. M. Kropiwnicki, B. Szelewa. Warszawa.

Identifiers

DOI

10.14746/prt.2013.3.4