Miejskie (r)ewolucje. Radykalizm retoryki a praktyka reformy

• Authors: Przemysław Pluciński

Title variants

EN

Urban (r)evolutions. Radical rhetoric versus reformist praxis

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł podejmuje wątki związane z ideą prawa do miasta: traktuje ją jako jedną z naczelnych ideologii polityki emancypacyjnej, z drugiej strony wyraża zainteresowanie aktorami odwołującymi się (wprost i nie wprost) do jej retoryki. Analizuje prawo do miasta jako puste znaczące – kategorię, której sens nadają aktorzy wykorzystujący ją w ramach pragmatyki walk społecznych. Stara się też podjąć wątek „(r)ewolucyjnej retoryki” rozmaitych podmiotów zmiany społecznej, wskazując na fakt postępującej funkcjonalizacji idei prawa do miasta, która z ideologii (czy też doktryny praktycznej) o marksistowskiej, ergo rewolucyjnej proweniencji wykorzystywana jest coraz częściej jako polityczna etykieta.

EN

The paper deals with the idea of ??the right to the city (RTTC), one ofthe leading ideologies of contemporary emancipatory politics. It also focuses on socialactors (mainly Polish urban social movements) as the RTTC users and deals with theproblem how urban activists use the idea in everyday political praxis. The right to thecity is analysed with respect to the Laclau’s notion of an “empty signifier”, that is, as anelement which depends on the interpretation put on it in the pragmatics of social struggles.Furthermore, the article examines the fact of consistent functionalization of theRTTC idea. The initially Marxian concept of revolutionary origins is now becomingincreasingly reformist and is being used mainly as a popular political label.

Keywords

PL

prawo do miasta; ruchy społeczne; miejskie ruchy społeczne; marksizm; zmiana społeczna; rewolucja; reformizm

EN

the right to the city; social movements; urban social movements; marxism; social change; revolution; reformism; the right to the city; social movements; urban social movements; marxism; social change; revolution; reformism

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Praktyka Teoretyczna
• Year: 2013
• Volume: 9
• Issue: 3
• Pages: 133-157

Dates

published

2013-01-01

Contributors

author

Przemysław Pluciński

• Zakład Historii Gospodarczej Instytut Historii UAM

References

• Antonów, R. 2004. Pod czarnym sztandarem: Anarchizm w Polsce po 1980 roku. Wrocław.
• Bey, H. 2006. Tymczasowa strefa autonomiczna i inne eseje. Tłum. I. Bojadżijewa, J. Karłowski. Kraków.
• Buchowski, M. 2008. ,,Widmo orientalizmu w Europie: Od egzotycznego Innego do napiętnowania swojego.” Recykling Idei 10.
• Castells, M. 1979. ,,Walka klas i sprzeczności miejskie: Pojawienie się społecznych ruchów miejskich w kapitalizmie monopolistycznym.” Tłum. B. Jałowiecki, P. Jałowiecki. W Krytyka społeczeństwa kapitalistycznego w pracach socjologów zachodnich, wybór B. Jałowiecki, St. Nurek. Katowice.
• Castells, M. 1982. Kwestia miejska. Tłum. B. Jałowiecki, J. Piątkowski. Warszawa.
• Castells, M. 1983. The City and the Grassroots: A Cross-Cultural Theory of Urban Social Movements. Berkeley–London.
• Ciszewski, P. 2008/2009. ,,Obrońcy praw lokatorów.” Przegląd Anarchistyczny 8.
• Corr, A. 1999. No Trespassing: Squatting, Rent Strikes and Land Struggles Worldwide. Cambridge, MA.
• Domański, H. 2002. Polska klasa średnia. Wrocław.
• McDonough, T. 2009. The Situationists and the City. London.
• Drozdowski, R. 2011. ,,Lepsza sfera publiczna – bezdyskusyjny postulat pod dyskusję.” W O miejskiej sferze publicznej: Obywatelskość i konflikty o przestrzeń, red. M. Nowak, P. Pluciński. Kraków.
• Engels, F. 1969. ,,W kwestii mieszkaniowej.” W Marks, K., i F. Engels, Dzieła, t. 18. Warszawa
• Engels, F. 1979. ,,Położenie klasy robotniczej w Anglii.” W Marks, K., i F. Engels, Dzieła, t. 2. Warszawa.
• Fainstein, S. 1974. Urban Political Movements: The Search for Power by Minority Groups in American Cities. New Jersey.
• Fainstein, S. 2010. The Just City. London.
• Górski, R. 2007. Bez państwa: Demokracja uczestnicząca w działaniu. Kraków.
• Harvey, D. 2009. Social Justice and the City. Athens–London.
• Harvey, D. 2011. ,,Analiza Rzeczy-Pospolitej”, tłum. P. Juskowiak, A. Kowalczyk. Praktyka Teoretyczna 4.
• Harvey, D. 2012. Bunt miast: Prawo do miasta i miejska rewolucja. Tłum. Praktyka Teoretyczna. Warszawa.
• Harvey, D. 2012. ,,Stosunki klasowe, sprawiedliwość społeczna i polityka różnicy”, tłum. J. Alejski i in. Praktyka Teoretyczna 5.
• ,,Jaki bunt? Jakich miast?” 2012. Przekrój 32/33.
• Jappe, A. 1999. Guy Debord. Tłum. D. Nicholson-Smith. Berkeley.
• Kingsnorth, P. 2004. One No, Many Yeses. London.
• Kozyr-Kowalski, S. 1999. Socjologia, społeczeństwo obywatelskie i państwo. Poznań.
• Kubicki, P. 2011. ,,Nowi mieszczanie w nowej Polsce.” http://www.instytutobywatelski.pl/wp-content/uploads/2011/05/Ksie%CC%A8ga_mieszcz.pdf.
• Lefebvre, H. 1979. Burżuazja i przestrzeń, w: Krytyka społeczeństwa kapitalistycznego w pracach socjologów zachodnich, wybór B. Jałowiecki, St. Nurek. Katowice.
• Lefebvre, H. 2012. ,,Prawo do miasta”, tłum. E. Majewska, Ł. Stanek. Praktyka Teoretyczna 5.
• Marcuse, P., N. Brenner, and M. Mayer 2011. Cities for People, Not for Profit: Critical Urban Theory and their Right to the City. New York–London.
• Mayer, M. 2009. ,,The ‘Right to the City’ in Urban Social Movements.” in Brenner, N., P. Marcuse, and M. Mayer, Cities for People, Not for Profit. Critical Urban Theory and the Right to the City. Abingdon/New York.
• Mayer, M. 2009. ,,The ‘Right to the City’ in the Context of Shifting Mottos of Urban Social Movements.” City 13.
• Mergler, L. 2008. Poznań konfliktów. Poznań.
• Mergler, L. i K. Pobłocki 2010. ,,Nadchodząca rewolucja miejska.” Le Monde Diplomatique 9.
• Merrifield, A. 2002. Metromarxism: A Marxist Tale of the City. New York–London.
• Michnik, A. 2008. Moje pokolenie, mój bunt, w: Rewolucje 1968. Warszawa.
• Mitchella, D. 2003. The Right to the City: Social Justice and the Fight for Public Space. New York–London.
• Nawratek, K. 2013. ,,Koniec ruchów miejskich?” wpis nr 711. http://krzysztofnawratek.blox.pl/html/.
• Nowosielski, M., i M. Nowak, red. 2006. Czy społeczny bezruch?: O społeczeństwie obywatelskim i aktywności we współczesnej Polsce. Poznań.
• Ost, D. 2005. Klęska „Solidarności”: Gniew i polityka w postkomunistycznej Europie. Warszawa.
• Ost, D. 2011. ,,Klasy społeczne to mit!: O klasach społecznych, meandrach polskiej transformacji, kondycji związków zawodowych i lewicy.” Nowa Krytyka 26/27.
• Owens, L. 2009. Cracking Under Pressure: Narrating the Decline of Amsterdam Squatters Movement. Amsterdam.
• Pancewicz, Ł. 2013. ,,Walcząc o dobro wspólne: Od ruchów oburzonych do miejskich rewolucji.” http://publica.pl/teksty/walczac-o-dobro-wspolne-od-ruchow-oburzonych-do-miejskich-rewolucji.
• Piven, F.F. and R.A. Cloward 1979. Poor People’s Movement:. Why They Succeed, How They Fail. New York.
• Pluciński, P. 2001. ,,Przeciwko dzikiej urbanizacji.” Przegląd 30.
• Pluciński, P. 2006. ,,Kolonizacja świata życia a nowe ruchy społeczne: Postmaterializm po polsku.” W Własność i interesy w dobie transformacji ustrojowej, red. J. Tittenbrun. Poznań.
• Pluciński, P. 2007. ,,Tytuł prawny, posiadania, korzystanie – kontrowersje wokół socjologicznej teorii własności.” Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 3.
• Pluciński, P. 2012. ,,Metroengelsizm, czyli o Engelsowskich korzeniach krytycznych badań nad miastem.” Nowa Krytyka 28.
• Pobłocki K., 2012. ,,Magma ruchów miejskich.” Res Publica Nowa, 19 października. http://publica.pl/teksty/magma-ruchow-miejskich.
• Pruijt, H. 2004. ,,Squatters in the Creative City: Rejoinder to Justus Uitermark.” International Journal of Urban and Regional Research vol. 28, no. 3.
• Purcell, M. 2008. Recapturing Democracy: Neoliberalization and the Struggle for Alternative Urban Futures. New York–London.
• Smitha, N. 2005. The New Urban Frontier: Gentrification and the Revanchist City. London–New York.
• Soja, E.W. 2010. Seeking Spatial Justice. Minneapolis–London.
• de Souze, M.L. 2010. ,,Which Right to Which City?: In Defence of Political-Strategic Clarity.” Interface: A Journal For and About Social Movements 21.
• Sunstein, C.S. 2006. Sprzeciw w życiu społeczeństw. Tłum. J.S. Kugler. Warszawa.
• Uitermark, J. 2004. ,,The Co-optation of Squatters in Amsterdam and the Emergence of a Movement Meritocracy: A Critical Reply to Pruijt.” International Journal of Urban and Regional Research. vol. 28, no. 3.
• Urbański, J. 2002. Globalizacja a konflikty lokalne. Poznań.
• Urbański, J. 2005. Odzyskać miasto: Samowolne osadnictwo, skłoting, anarchitektura. Poznań.
• Urbański, J. 2011. ,,Co to są problemy miejskie?: Po Kongresie Ruchów Miejskich.” http://www.rozbrat.org/publicystyka/aktywizm/2517-co-to-sa-problemy-miejskie-po-kongresie-ruchow-miejskich.
• Wallerstein, I., S. Zukin 2004. ,,1968 – Rewolucja w systemie światowym: Tezy i pytania.” Tłum. A. Ostolski. Krytyka Polityczna 6.
• Vaneigem, R. 2004. Rewolucja życia codziennego. Tłum. M. Kwaterko. Gdańsk.
• Vradis, A. 2012. ,,Intervention – The Right against the City.” http://antipodefoundation.org/2012/10/01/intervention-the-right-against-the-city
• Żuk, P. 2001. Społeczeństwo w działaniu: Ekolodzy, feministki, skłotersi. Socjologiczna analiza nowych ruchów społecznych w Polsce. Warszawa.

Identifiers

DOI

10.14746/prt.2013.3.6