Historia i struktura. Problem uprawomocnienia

• Authors: Andrzej Leder

Title variants

EN

History and structure. A problem of legitimization.

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Zarysowany przez de Saussure‟a spór pomiędzy myśleniem strukturalistycznym a historycznym autor rozpoznaje jako konflikt zasad etycznych w filozofii społecznej. Pokazuje, jak każda z tych zasad generuje inną ontologię społecznego bytu. Na przykładzie Deleuze‟a rozważa teoretyczne umiejscowienie każdej z tych etycznych pozycji, a potem, w oparciu o myśl poststrukturalistyczną, a szczególnie Lacanowską, próbuje naszkicować teoretyczną przestrzeń, w której takie zmiany pozycji etycznej byłyby możliwe. Wypracowuje w ten sposób pewną filozofię pól symbolicznych.

EN

In his text the author is defining the conflict of the structuralist and historicist – synchronic and diachronic thought – described by de Saussure–- as a development of two different ethical axioms in the field of social philosophy. He tries to show, how each of this axioms can generate a different ontology of social being. Applying some elements of Deleuzian thought the author analyzes the theoretical position of the two ethical axioms. Then, on the fundament of the Lacanian, and more generally poststructuralist thought he tries to give a draft of a theoretical space in which such a change of ethical positions would be possible. He develops thus a new philosophy of symbolic fields.

Keywords

PL

de Saussure; Deleuze; Benjamin; historia; struktura; etyka; pole symboliczne

EN

de Saussure; Deleuze; Benjamin; history; structure; ethics; symbolic field; de Saussure; Deleuze; Benjamin; history; structure; ethics; symbolic field

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Praktyka Teoretyczna
• Year: 2016
• Volume: 22
• Issue: 4
• Pages: 132-151

Dates

published

2016-12-15

Contributors

author

Andrzej Leder

• Zespół Filozofii Kultury Instytut Filozofii i Socjologii PAN ul. Nowy Świat 72 00-330 Warszawa

References

• Benjamin, Walter. 2012. „O pojęciu historii”. W Walter Benjamin. Konstelacje. Wybór tekstów. Tłum. Adam Lipszyc, Anna Wołkowicz. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Agamben, Giorgio. 2008. Homo sacer. Suwerenna władza i nagie życie. Tłum. Mateusz Salwa. Warszawa: Prószyński i S-ka.
• Arendt, Hannah. 2007. Walter Benjamin. 1892–1940. Tłum. Andrzej Kopacki. Gdańsk: Wydawnictwo Słowo/obraz terytoria.
• Benjamin, Walter. 2005. Pasaże. Tłum. Ireneusz Kania. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
• Benjamin, Walter. 2013. Źródło dramatu żałobnego w Niemczech. Tłum. Andrzej Kopacki. Warszawa: Wydawnictwo Sic!.
• Berger, James. 1999. After the end. Representations of post-apocalypse. Minneapolis: University of Minnesota Press.
• Deleuze, Gilles. 1978. „Po czym rozpoznać strukturalizm?”. Tłum. Stanisław Cichowicz. W Drogi współczesnej filozofii. Red. Marek J. Siemek. Warszawa: Czytelnik.
• Derrida, Jacques. 1999. O gramatologii. Tłum. Bogdan Banasiak. Warszawa: Wydawnictwo KR.
• Derrida, Jacques. 2004. „»Geneza i struktura« a fenomenologia”. W Jacques Derrida. Pismo i różnica. Tłum. Krzysztof Kłosiński. Warszawa: Wydawnictwo KR.
• Descombes, Vincent. 1997. To samo i inne. Czterdzieści pięć lat filozofii francuskiej (1933–1978). Tłum. Bogdan Banasiak, Krzysztof Matuszewski. Warszawa: Wydawnictwo Spacja.
• Ferry, Luc i Alain Renaut. 1990. French Philosophy of the Sixties An Essay on Antihumanism. Tłum. Mary H.S. Cattani. Amherst: University of Massachusetts Press.
• Habermas, Jürgen. 2000. Filozoficzny dyskurs nowoczesności. Tłum. Małgorzata Łukasiewicz. Kraków: Universitas.
• Hegel, Georg W.F. 1990. Encyklopedia nauk filozoficznych. Tłum. Światosław F. Nowicki. Warszawa: PWN.
• Heidegger, Martin. 1989. Kant a problem metafizyki. Tłum. Bogdan Baran. Warszawa: PWN.
• Heller, Ágnes. 2001. „Requiem dla stulecia”. Tłum. Katarzyna Leszczyńska. Przegląd Polityczny 51.
• Kant, Immanuel. 1957. Krytyka czystego rozumu. Tom I. Tłum. Roman Ingarden. Warszawa: PWN.
• Kosseleck, Reinhardt. 2001. „»Przestrzeń doświadczenia« i »horyzont oczekiwań« – dwie kategorie historyczne”. W Reinhardt Kosseleck. Semantyka historyczna. Tłum. Wojciech Kunicki. Red. Wojciech Orłowski. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
• Lévi-Strauss, Claude. 1970. „Analiza strukturalna w językoznawstwie i antropologii”. W Claude Lévi-Strauss. Antropologia strukturalna. Tłum. Krzysztof Pomian. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
• Nora, Pierre. 2009. „Między pamięcią i historią. Lieux de Mémoires”. Tłum. Paweł Mościcki. Tytuł roboczy: Archiwum 2: 4–23.
• Taylor, Charles. 2001. Źródła podmiotowości. Narodziny tożsamości nowoczesnej. Tłum. Marcin Gruszczyński i in. Warszawa: PWN.
• Žižek. Przewodnik krytyki politycznej. 2009. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
• Zupančič, Alenka. 2008. The Odd One In. On Comedy. Cambridge–London: MIT Press.

Identifiers

DOI

10.14746/prt.2016.4.7