Plastyczność i rewolucja. De Tocqueville, Malabou, Lukács

• Authors: Maciej Adam Sosnowski

Title variants

EN

Plasticity and Revolution. De Tocqueville, Malabou, Lukács

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Dialektyczna koncepcja rewolucyjności podkreśla jej podwójny charakter. Zarówno w wersji konserwatywnej (de Tocqueville), jak i socjalistycznej (Lukács) rewolucja jest więc świadectwem ciągłości historycznej i zarazem jej gwałtownym zerwaniem. Celem niniejszego eseju jest uchwycenie tego dwuznacznego fenomenu przy wykorzystaniu pojęcia plastyczności Catharine Malabou. Plastyczność, jako współczesna, postdekonstrukcyjna formuła Heglowskiego Aufhebung, jest pasywno-aktywnym formowaniem, niszczeniem formy i jej zachowywaniem. Jej istota pokrywa się więc z istotą myślenia o rewolucji, zarówno de Tocqueville’a, jak i Lukácsa. Taka dwuznaczność rewolucji może być jednak odczytywana jako wyraz pewnej porażki idei rewolucji jako takiej. Jej uwikłanie w przeszłość skazuje ją na bezproduktywny oportunizm, jej wychylenie w przyszłość – na pusty mesjanizm, a poszukiwanie idealnego zapośredniczenia między tymi skrajnościami zdaje się nie mieć końca. Jeśli współczesność jest trapiona przez to fiasko, to triumfuje w niej przynajmniej jeden aspekt idei rewolucji – pewien sposób myślenia o niej, spekulatywność czy też dialektyka jako taka.

EN

The dialectical concept of revolution emphasizes its dual character. Both in the conservative (de Tocqueville) and socialist (Lukács) versions, the revolution is a testimony to historical continuity and at the same time its violent rupture. The purpose of this essay is to capture this ambiguous phenomenon using Catharine Malabou’s concept of plasticity. Plasticity, as a contemporary, post-deconstructive formula of the Hegelian Aufhebung, is passive/active formation, destruction of form and its preservation at the same time. Its essence is the same as the essence of revolution, both in the writings of de Tocqueville and Lukács. However, such ambiguity of the revolution can be interpreted as an expression of its defeat. Its entanglement in the past condemns it to unproductive opportunism, its connection with the future - to empty messianism, and the search for mediation between these extremes seems to be endless. And if postmodernity is troubled by this fiasco, then at least one aspect of the idea of revolution triumphs - a certain way of thinking about it, speculation or dialectics as such.

Keywords

PL

plastyczność; rewolucja; dialektyka; czasowość; Hegel; Malabou

EN

plasticity; revolution; dialectics; temporality; Hegel; Malabou; plasticity; revolution; dialectics; temporality; Hegel; Malabou

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Praktyka Teoretyczna
• Year: 2018
• Volume: 28
• Issue: 2
• Pages: 85-104

Dates

published

2018-10-15

Contributors

author

Maciej Adam Sosnowski

• Polska Akademia Nauk

References

• Barut, Andrzej. 2008. Tradycja i rewolucja. Konserwatyzm immanentny Josepha de Maistre’a. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
• Comay, Rebecca. 2011. Mourning Sickness. Hegel and the French Revolution. Stanford: Stanford University Press.
• Hegel, Georg Wilhelm Friedrich. 2002. Fenomenologia ducha. Tłum. Światosław Florian Nowicki. Warszawa: PWN.
• Hegel, Georg Wilhelm Friedrich. 1994, Wykłady z historii filozofii. Tom 1. Tłum. Światosław Florian Nowicki. Warszawa: PWN.
• Hegel, Georg Wilhelm Friedrich. 2007. Wykłady z filozofii religii. Tom 2. Tłum. Światosław Florian Nowicki. Warszawa: PWN.
• Heidegger, Martin. 2005. Bycie i czas. Tłum. Bogdan Baran. Warszawa: PWN.
• Heidegger, Martin. 1997. Heglowskie pojęcie doświadczenia. Tłum. Robert Marszałek. W Martin Heidegger. Drogi lasu. Warszawa: Aletheia.
• Hobsbawm, Eric, 2013. Wiek rewolucji 1789–1848. Tłum. Katarzyna Gawlicz i Marcin Stranawski. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
• Martinon, Jean-Paul. 2007. On Futurity. Malabou, Nancy, Derrida. London: Palgrave MacMillan.
• Kuź, Michał. 2016. Alexis de Tocqueville’s Theory of Democracy and Revolutions. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Uczelni Łazarskiego.
• Lopez, Daniel. 2014. „Georg Lukács’s Theory of Revolution”. Marxist Left Review 8. http://marxistleftreview.org/index.php/no8-winter-2014/113-georg-lukacss-theory-of-revolution
• Löwy, Michael. 1979. Georg Lukács – From Romanticism to Bolshevism. Tłum. Patrick Camiller. London: New Left Books.
• Lukács, György. 1988. Historia i świadomość klasowa. Tłum. Marek J. Siemek. Warszawa: PWN.
• Lukács, György. 1984. Wprowadzenie do ontologii bytu społecznego. Tom 2/1. Tłum. Kazimierz Ślęczka. Warszawa: PWN.
• Lukács, György. 1985. „Bolszewizm jako problem moralny”. Tłum. Kazimierz Ślęczka. W Bogusław Jasiński. Lukács. Warszawa: Wiedza Powszechna.
• Lukács, György. 1985. „Taktyka i etyka”. Tłum. Kazimierz Ślęczka. W Bogusław Jasiński. Lukács. Warszawa: Wiedza Powszechna.
• Maistre de, Joseph. 2011. Wieczory petersburskie. O doczesnym panowaniu opatrzności. Tłum. Marta Bucholc, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
• Malabou, Catherine. 2005. The Future of Hegel. Plasticity, Temporality and Dialectics. Tłum. Lisabeth During. London–New York: Routledge.
• Malabou, Catherine. 2010. Plasticity at the Dusk of Writing. Tłum. Carolyn Shread. New York: Columbia Univeristy Press.
• Malabou, Catherine. 2017. Ontologia przypadłości. Esej o plastyczności destrukcyjnej. Tłum. Piotr Skalski. Warszawa: Fundacja Augusta hr. Cieszkowskiego.
• Tocqueville de, Alexis. 1987. Wspomnienia. Tłum. Aleksander Wit Labuda. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
• Tocqueville de, Alexis. 2005. Dawny ustrój i rewolucja. Tłum. Hanna Szumańska-Grossowa. Warszawa: Aletheia.

Identifiers

DOI

10.14746/prt.2018.2.4