Imię i nazwisko Jubilatki w przestrzeni historyczno-kulturowej i geograficznej

• Authors: Elżbieta Rudnicka-Fira

Title variants

EN

Trend in Scope of Modern Emporionyms (Names of Retail and Service Facilities) Morphology

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

The article makes an attempt to characterize, possibly comprehensively, the selected personal names of the name Irena as well as the surnames Sarnowska and Giefing. Linguistic considerations, especially onomastic, are deeply rooted in the historical-cultural and geographical sphere, supported by a frequency factor. 

EN

The paper deals with news linguistic tendencies in the creation of modern names of retail and service. It is described not only transonymisation, onymisation, but also morphological constituents of modern names of retail and service. Units created by suffixes and references to another names are considered as a fashionable. The first are neologisms and one creates them by means of morphemes -nia (-ownia) oraz -arnia, -ernia, -eria, -teka. The latter are created for free form using of proper or common name that they allow for finding their initial structure (Szmatrix < Matrix).

Keywords

PL

name; surname; Irena; Sarnowska; Giefing; frequency; geographical distribution; origin; morality; culture; historical contexts

EN

name; surname; Irena; Sarnowska; Giefing; frequency; geographical distribution; origin; morality; culture; historical contexts; name; surname; Irena; Sarnowska; Giefing; frequency; geographical distribution; origin; morality; culture; historical contexts

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Poznańskie Spotkania Językoznawcze
• Year: 2014
• Issue: 27

Dates

published

2014-01-01

Contributors

author

Elżbieta Rudnicka-Fira

• Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie

References

• Anusiewicz J., 1994, Lingwistyka kulturowa. Zarys problematyki, Wrocław.
• Banderowicz K., 2013, Nazwiska nowych obywateli poznańskich na podstawie Ksiąg przyjęć do prawa miejskiego (1575–1793), Poznań.
• Bartmiński J., 1993, Wprowadzenie, w: Encyklopedia kultury polskiej XX wieku, t. 2: Współczesny język polski, red. J. Bartmiński, Wrocław, s. 335–362.
• Borek H., Szumska U., 1976, Nazwiska mieszkańców Bytomia od końca XVI wieku do roku 1740, Warszawa–Wrocław.
• Breza E., 1983, Nazwiska typu „Kaczorowski”: „Kaczor”, ”Urbański”: „Urban” na Pomorzu Gdańskim, „Gdańskie Studia Językoznawcze”, t. 3, Wrocław–Warszawa–Kraków– Gdańsk–Łódź, s. 27–74.
• Bubak J., 1970–1971, Nazwiska ludności dawnego starostwa nowotarskiego, cz. 1–2, Wrocław.
• Bubak J., 1986, Proces kształtowania się polskiego nazwiska mieszczańskiego i chłopskiego, Kraków.
• Bubak J., 1993, Księga naszych imion, Wrocław.
• Bystroń J.S., 1936, Nazwiska polskie, Lwów–Warszawa.
• Bystroń J.S., 1938, Księga imion w Polsce używanych, Warszawa.
• Cieślikowa A. (red.), 2007, Antroponimia Polski od XVI do końca XVIII wieku, t. 1: A–G, Kraków.
• Cieślikowa A., 1990, Staropolskie odapelatywne nazwy osobowe. Proces onimizacji, Wrocław–Warszawa–Kraków.
• Cieślikowa A., 1998, Wprowadzenie, w: Polskie nazwy własne. Encyklopedia, red. E. Rzetelska-Feleszko, Kraków, s. 95–96.
• Cieślikowa A., 1999, Stopień prawdopodobieństwa etymologii onomastycznych, w: In memoriam Alfredi Zaręba et Josephi Reczek. W dziesiątą rocznicę śmierci, red. H. Mieczkowska, Kraków, s. 121–126.
• Cieślikowa A., 2005, Nazwy własne w historii i we współczesności języka polskiego. Kilka słów o przedmiocie badań onomastycznych, w: Rozprawy o historii języka polskiego, red. S. Borawski, Zielona Góra.
• Czaplicka-Niedbalska M., 1996, Nazwiska mieszkańców Bydgoszczy od poł. XV w. do I poł. XVIII w., Bydgoszcz.
• Dacewicz L., 2001, Antroponimia Białegostoku w XVII–XVIII wieku, Białystok.
• Dubisz S., 1985, O „nobilitacji” nazwisk mieszczańskich na Mazowszu w XVII i XVIII wieku, w: „Prace Filologiczne”, t. XXXII, Warszawa, s. 97–107.
• Fros H., Sowa F., 1975, Twoje imię. Przewodnik onomastyczno-hagiograficzny, Kraków.
• Grzenia J., 2006, Słownik imion, Warszawa.
• http://woerterbuchnetz.de/DWB/?sigle=DWB&mode=Gliederung&hitlist=&patternlist =&lemid=GG16073 [dostęp: 30.04.2014].
• http://www.genezanazwisk.pl/nazwiska-widok-g-wny?title_op=ends&title=Ing [dostęp: 30.04.2014].
• http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/sarnowska.html [dostęp: 03.12.2013].
• http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/sarnowski.html [dostęp: 03.12.2013].
• http://www.moikrewni.pl/mapa/wzgledny/giefing.html [dostęp: 03.12.2013].
• http://www.moikrewni.pl/mapa/wzgledny/sarnowska.html [dostęp: 03.12.2013].
• http://www.moikrewni.pl/mapa/wzgledny/sarnowski.html [dostęp: 03.12.2013].
• Janowowa W., Skarbek A., Zbijowska B., Zbiniowska J. (oprac.), 1991, Słownik imion, wyd. 2 popr. i rozszerz., Wrocław–Warszawa–Kraków.
• Kaleta Z., 1998, Nazwisko w kulturze polskiej, Warszawa.
• Kamieńska A., 1982, Notatnik 1965–1972, Poznań.
• Kluge F., 2011, Etymologisches Woerterbuch der deutschen Sprache, 25. Edition, 25 Auflage, Berlin.
• Kopertowska D., 1980, Kieleckie antroponimy XVI i XVII w., Kielce.
• Kowalik-Kaleta Z., 1981, Staropolskie nazwy osobowe motywowane przez nazwy miejscowe, Wrocław.
• Kuć J., 2011, Antroponimia pogranicza podlasko-mazowieckiego (na podstawie XVII-wiecznych ksiąg parafialnych z Mokobód), Siedlce.
• Malec M., 1996, O imionach i nazwiskach w Polsce. Tradycja i współczesność, Kraków.
• Malec M., 1998, Nazwy indywidualne. Imiona, w: Polskie nazwy własne. Encyklopedia, red. E. Rzetelska-Feleszko, Kraków, s. 97–118.
• Malec M., 2001, Imię w polskiej antroponimii i kulturze, Kraków.
• Matuszewski J., 1980, Polskie nazwisko szlacheckie, Łódź.
• Mączyński J., 1970, Nazwiska łodzian, Łódź.
• Milewski T., 1969, Indoeuropejskie imiona osobowe, Wrocław.
• Mirosławska W., 1997, Nazwy osobowe mieszkańców Lutomierska (XVII–XVIII w.), Łódź.
• Reczek S., 1966, Ze studiów nad onomastyczną przeszłością Rzeszowszczyzny. Nazwiska mieszczan rzeszowskich i najbliższej okolicy na przełomie XVIII i XIX wieku, w: Z tradycji kulturalnych Rzeszowa i Rzeszowszczyzny, red. S. Frycie i S. Reczek, Rzeszów, s. 317–426.
• Rudnicka-Fira E., 2004, Antroponimia Krakowa od XVI do XVII wieku. Proces kształtowania się nazwiska, Katowice.
• Rudnicka-Fira E., 2009, Wariantywność i emocjonalność w obrębie imion w komunikacji potocznej (na materiale pogranicza – Kresów południowo-wschodnich), w: Rejestr emocjonalny języka, red. K. Wojtczuk i V. Machnicka, Siedlce, s. 189–198.
• Rym NmP – Rymut K. (red.), 1996–2007, Nazwy miejscowe Polski. Historia – pochodzenie – zmiany, t. I–VII, Kraków.
• Rymut K., 1998, Nazwy rodzinne, rodowe i zbiorowe. Nazwiska, w: Polskie nazwy własne. Encyklopedia, red. E. Rzetelska-Feleszko, Kraków, s. 143–160.
• Rymut K., 1999–2001, Nazwiska Polaków. Słownik historyczno-etymologiczny, t. 1: A–K, t. 2: L–Z, Kraków.
• SEMot – Klimek Z. (oprac.), 1997, Nazwy osobowe pochodzenia niemieckiego, Kraków.
• SEMot – Kaleta Z. (oprac.), 1997, Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. Część 3: Odmiejscowe nazwy osobowe, Kraków.
• SG – Sulimierski F., Chlebowski B., Walewski W. (red.), 1880–1902, Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. 1–15, Warszawa.
• SIW – Rymut K. (wyd.), 1995, Słownik imion współcześnie w Polsce używanych, Kraków.
• Skowronek K., 2001, Współczesne nazwisko polskie. Studium statystyczno-kognitywne, Kraków.
• SNW – Rymut K. (wyd.), 1992–1994, Słownik nazwisk współcześnie w Polsce używanych, t. 1–10, Kraków.
• Solmsen F., 1922, Nazwy własne w historii i we współczesności języka polskiego. Kilka słów o przedmiocie badań onomastycznych, red. E. von Fränkel, Heidelberg.
• SSNO – Taszycki W. (red.), 1965–1981, Słownik staropolskich nazw osobowych, t. 1–6, Wrocław.
• Tazbir J., 1983, Kultura szlachecka w Polsce, wyd. 3 zmien., Warszawa.
• Tokarski R., 1993, Słownictwo jako interpretacja świata, w: Encyklopedia kultury polskiej XX wieku, t. 2: Współczesny język polski, red. J. Bartmiński, Wrocław, s. 335–362.
• Umińska-Tytoń E., 1985, Formy pochodne imion derywowanych sufiksalnie (na przykładzie imion łódzkich), „Studia Językoznawcze” 10, Wrocław, s. 107–155.
• Walczak B., 1988, Z dziejów pewnego stereotypu nazewniczego („szlacheckie” nazwiska na „-ski”, „-cki”), w: Onomastyka w dydaktyce szkolnej i społecznej. Materiały z VI Konferencji Onomastycznej, red. E. Homa, Szczecin, s. 275–281.
• Wolnicz-Pawłowska E., Szulowska W., 1998, Antroponimia polska na kresach południowowschodnich XV–XIX wiek, Warszawa.

Identifiers

DOI

10.14746/psj.2014.XXVII.9