Polska a chorwacka grzeczność językowa – uwarunkowania kulturowe różnic i podobieństw

• Authors: Agnieszka Rypel , Aleksandra Wełna

Title variants

EN

Polish and Croatian linguistic politeness – cultural background of differences and similarities

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem artykułu jest ukazanie czynników socjokulturowych, które wpłynęły na zróżnicowanie aktualnych modeli grzeczności w języku chorwackim i języku polskim. Analizie poddane zostały zachowania werbalne i korespondujące z nimi zachowania niewerbalne, a także ocena tych zachowań przez chorwackich użytkowników języka. Jako materiał egzemplifikacyjny posłużyły powitania, pożegnania oraz formy adresatywne w rejestrze oficjalnym i nieoficjalnym.

EN

The aim of the article is to present the socio-cultural factors that influenced the differentiation of current models of politeness in the Croatian and Polish language. The analysis has been subject to verbal behaviors and their corresponding non-verbal behaviors and the evaluation of these behaviors by Croatian speakers. Formal and informal greetings, farewells and modes of address were used as examples.

Keywords

PL

grzeczność językowa; wzory kulturowe; znaki niewerbalne; formy adresatywne

EN

linguistic politeness; cultural patterns; non-verbal signs; modes of address; linguistic politeness; cultural patterns; non-verbal signs; modes of address

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Poznańskie Spotkania Językoznawcze
• Year: 2016
• Issue: 31

Dates

published

2017-07-01

Contributors

author

Agnieszka Rypel

• Uniwersytet Kazimierza Wielkiego, Wydział Humanistyczny

author

Aleksandra Wełna

• Uniwersytet Kzimierza Wielkiego, Wydział Humanistyczny

References

• (www 1) http://blog.dnevnik.hr/cerovac/2011/01/1628672927/etimologija-zagrebackog--pozdrava-bok.html [dostęp: 14.12.2015 r.]
• Benedict R., 1966, Wzory kultury, przeł. J. Prokopiuk, Warszawa.
• Charciarek A., 2005, Porównanie wybranych językowych form grzecznościowych polskich, czeskich i rosyjskich, w: Grzeczność nasza i obca, red. M. Marcjanik, Warszawa, s. 103–122.
• Chrzanowski W., 2008, Kronika Słowian, t.. 1: Rzesza Wielkomorawska i kraj Wiślan, Kraków.
• Hdrlička M., 2014, Etykieta językowa w chorwackim i polskim, maszynopis.
• Jarząbek K., Pintarić N., 2012, Polsko-chorwacki słownik gestykulacji, mimiki i postaw ciała/Poljsko-hrvaki rječnik gestikulacije, mimike i stava tijela, Katowice.
• Kisiel P., 1992, Etykieta językowa a wzory kultury, w: Języka a Kultura, t. 6, red. J. Anusiewicz, M. Marcjanik, Wrocław, s. 9–14.
• Kostro M., Wróblewska-Pawlak K., 2011, Między kurtuazją a deprecjacją. Formy adresatywne jako środek retoryczny w polemicznym dyskursie politycznym, „Forum Artis Rhetoricae”, nr 3, s. 37–57.
• Łaziński M., 2006, O panach i paniach. Polskie rzeczowniki tytularne i ich asymetria rodzajowo-płciowa, Warszawa.
• Marcjanik M., 1992, Typologia polskich wyrażeń językowych o funkcji grzecznościowej, w: Języka a Kultura, t. 6, red. J. Anusiewicz, M. Marcjanik, Wrocław, s. 27–31.
• Marcjanik M., 2001, Etykieta językowa, w: Współczesny język polski, red. J. Bartmiński, Lublin, s. 281–291.
• Moguš M., Pintrić N., 2002, Poljsko-hrvatski rječnik, Zagreb.
• Nagórko A., 2005, Grzeczność wasza i nasza, w: Grzeczność nasza i obca, red. M. Marcjanik, Warszawa, s. 69–86.
• Pintarić N., 1989, Kominikacijska funkcja pozdravnih gestoslova, w: „Sol. Lingvistički časopis 9”, god. 4, sv. 2, Zagreb, s. 29–41.
• Pintarić N., 1998, Pozdrav kao sociolingvistička kategoria, w: „Riječ. Časopis za filologiju”, god. 4, sv. 2, s. 37–49.
• Pisarkowa R., 1979, Jak się tytułujemy i zwracamy do drugich, „Język Polski” 1979, z. 1, s. 5–17.
• Tomiczek E., 1992, Z badań nad istotą grzeczności językowej, w: Języka a Kultura, t. 6, red. J. Anusiewicz, M. Marcjanik, Wrocław, s.15–25.
• Wojtak M., 1992, Wybrane elementy staropolskiej etykiety językowej, w: Języka a Kultura, t. 6, red. J. Anusiewicz, M. Marcjanik, Wrocław, s. 33–40.

Identifiers

DOI

10.14746/psj.2016.31.7