Intertekstualność współczesnej komunikacji internetowej. Intertekstualne odwołania wewnątrzgatunkowe w memach

• Authors: Dorota Zdunkiewicz-Jedynak

Title variants

EN

Intertextuality in contemporary Internet communication. Intertextual references in memes (within the genre)

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Relacje intertekstualne, rozumiane jako rodzaj gry − zaproponowanej przez autora i podejmowanej przez odbiorcę, leżą u podstaw procesu tworzenia i odbioru memów internetowych. W wypadku memu internetowego gra intertekstualna jest bardziej skomplikowana niż w wypadku tradycyjnych tekstów literackich, ponieważ odnosi się do różnych systemów znakowych – ikonicznych i werbalnych, często oprócz nawiązań do memów sieciowych proces odkrywania związków intertekstualnych wymaga dodatkowo odkrycia pozasieciowych odniesień tekstowych. Przedmiotem zainteresowania autorki artykułu są mechanizmy wewnątrzgatunkowej gry intertekstualnej, wykorzystywane przez twórców memów internetowych. Pokazane są one na przykładzie jednej serii memetycznej. Wskazówki dla odbiorcy memu, by jego odbiór miał charakter intertekstualny, znaleźć można zarówno na poziomie ikonicznym – przez powielanie elementu ikonicznego lub jego części, jak i na poziomie tekstu werbalnego – przez powielenie struktur składniowych (np. pytajnych, paralelnych), stosowanie innowacyjnych zabiegów językowych: słowotwórczych (używanie neologizmów), fleksyjnych (powoływanie do życia form gramatycznych niewystępujących w uzusie), zniekształcenia fonetyczne i ortograficzne, prowadzące do ujawnienia łatwo zauważalnego podobieństwa formalnego nowego tekstu do fragmentów lub całego tekstu, który ma być uwzględniony w odbiorze intertekstualnym.

EN

Intertextual references as a game suggested by the author and played by the Internet user, contribute to the process of creating and receiving online memes. In their case this intertextual game is more complicated than in traditional literary texts as it refers to different sign systems: iconic and verbal. Frequently on top of referring to online memes the process of discovering intertextual relations necessitates uncovering textual references from outside the Internet. The author focuses on the mechanisms of this intertextual game within specific types of memes. The mechanisms are presented on the basis of a study of one meme series. For intertextual reception of a meme, the clues for the receiver are both on the iconic level (by repeating the iconic element or a part of it) as well as on the level of the verbal text (by repeating the syntactic structures), e.g. questions, parallel structures, an innovative use of the language which involves new morphological and inflectional formations (the use of neologisms and inflectional forms which are not used by native speakers), distortions of the phonetics and spelling which lead to a noticeable formal similarity between the newly created text and the text (or its fragments) to which the intertextual reference is made.

Keywords

PL

mem; intertekstualność; gatunek

EN

meme; intertextuality; genre; meme; intertextuality; genre

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Poznańskie Spotkania Językoznawcze
• Year: 2016
• Issue: 32
• Pages: 57-73

Dates

published

2016-12-15

Contributors

author

Dorota Zdunkiewicz-Jedynak

• Wydział Polonistyki, Uniwersytet Warszawski, ul. Krakowskie Przedmieście 26/28, 01-999 Warszawa

References

• Blackmore S., 2004, Maszyna memowa, przeł. N. Radomski, Poznań.
• Borkowski W., Nowak A., 2005, Wpływ społeczny jako model rozprzestrzeniania się memów, „Teksty z Ulicy. Zeszyt Memetyczny” nr 9, s. 44–68, http://www.memetyka.us.edu.pl/dokumenty/pliki/zm09_2005_BORKOWSKI&NOWAK.pdf [dostęp: 12.02.2015].
• Dawkins R., 1996, Samolubny gen, przeł. M. Skoneczny, Warszawa.
• Fiołek-Lubczyńska B., 2012, Intertekstualność i gatunkowość jako klucz interpretacyjny filmu Trzy kolory. Biały Krzysztofa Kieślowskiego, „Folia Litteraria Polonica” 3 (17), s. 205–219, http://dspace.uni.lodz.pl/xmlui/bitstream/handle/11089/2485/Bogumi%C5%82a%20Fio%C5%82ek-Lubczy%C5%84ska.pdf?sequence=1&isAllowed=y [dostęp: 12.02.2015].
• Genette G., 1992, Palimpsesty. Literatura drugiego stopnia, przeł. A. Milecki, w: Współczesna teoria badań literackich za granicą. Antologia, red. H. Markiewicz, t. 4, cz. 2, Kraków, s. 107–155.
• Głowiński M., 1986, O intertekstualności, „Pamiętnik Literacki” z. 4, s. 77–100.
• Kamińska M., 2011, Niecne memy. Dwanaście wykładów o kulturze Internetu, Poznań.
• Kołowiecki W., 2012 , Memy internetowe jako nowy język Internetu, “Kultura i Historia” nr 21, http://www.kulturaihistoria.umcs.lublin.pl/archives/3637 [dostęp: 12.02.2015].
• Kozłowski T., 2006, Brzytwą po memach. Czy memetycy mnożą byty nad potrzebę?, „Teksty z Ulicy. Zeszyt Memetyczny” nr 10, s. 35–45, http://www.memetyka.us.edu.pl/dokumenty/pliki/zm10_2006_3Kozlowski.pdf [dostęp: 12.02.2015].
• Lewandowski P., 2013, Jan Matejk i internetowe memy, czyli kto się śmieje z historii Polski?, http://histmag.org/Jan-Matejko-i-internetowe-memy-czyli-kto-sie-smieje-z-historii-Polski-8342 [dostęp: 12.02.2015].
• Łoziński Ł., 2014, Memy – emblematy. Typowy Seba i Typowy Mirek, „Polisemia” nr 1, http://www.polisemia.com.pl/numery-czasopisma/NUMER-12014-12/ukasz-oziski-memy-emblematy-typowy-seba-i-typowy-mirek [dostęp: 12.02.2015].
• Markiewicz H., 1984, Odmiany intertekstualności, w: Wymiary dzieła literackiego, red. H. Markiewicz, Kraków, s. 215–238.
• Mortas I., 2015, Prawdziwa historia Typowego Mirka. Ujawniamy, kim jest bohater Internetu!, http://tinyurl.com/nowbbd2 [dostęp: 12.02.2015].
• Mrowiec M., 2011, Od internetu do memu – ewolucja motywu „człowieka śmiechu” w przestrzeni kultury, „Teksty z Ulicy. Zeszyt Memetyczny” nr 13, s. 53–66, http://www.memetyka.us.edu.pl/dokumenty/pliki/zm13_2011_MROWIEC.pdf [dostęp: 12.02.2015].
• Nycz R., 1995, Intertekstualność i jej zakresy, w: idem, Tekstowy świat – poststrukturalizm a wiedza o literaturze, Warszawa, s. 59–82.
• Walkiewicz A., 2013, Czym są memy internetowe? Rozważania z perspektywy memetycznej, „Teksty z Ulicy. Zeszyt Memetyczny” nr 14, s. 50–69, http://www.memetyka.us.edu.pl/dokumenty/pliki/zm14_2012_Walkiewicz.pdf [dostęp: 12.02.2015].
• Wężowicz-Ziółkowska D., 2005, Skąd się biorą memy? Biologia wobec problemu genezy i ontologii ideosfery, „Teksty z Ulicy. Zeszyt Memetyczny” nr 9, s. 8–24, http://www.memetyka.us.edu.pl/dokumenty/pliki/zm09_2005_ZIOLKOWSKA.pdf [dostęp: 12.02.2015].
• Wolek-Kocur B., 2013, Memy internetowe wobec umowy ACTA, „Teksty z Ulicy. Zeszyt Memetyczny”” nr 14, s. 71–80, http://www.memetyka.us.edu.pl/dokumenty/pliki/zm14_2012_Wolek-Kocur.pdf [dostęp: 12.02.2015].
• Zaremba M., 2012, Memy internetowe (2010–2011), „Media i Społeczeństwo” nr 2, s. 60–73, http://www.mediaispoleczenstwo.ath.bielsko.pl/art/060_zaremba.pdf [dostęp:12.02.2015].

Identifiers

DOI

10.14746/psj.2016.32.5