Intertekstualność współczesnej komunikacji. Memy a teksty kultury

• Authors: Iwona Burkacka

Title variants

EN

Intertextuality in contemporary communication. Mems and texts of culture

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Internetowe memy są przykładem gatunku, w którym wykorzystuje się różnorodne nawiązania do tekstów kultury. Nawiązania dotyczą zarówno genezy gatunku (stemmat, emblemat, kolaż, rysunek satyryczny), jak i jego elementów graficznych i tekstowych. Źródłem odwołań są najczęściej dzieła istotne dla danej społeczności, należące do kanonu literatury, malarstwa czy sztuki filmowej, a także cieszące się uznaniem publiczności elementy kultury popularnej, np. seriale, książki i reklamy. Same memy są niejednorodne. Niektóre można rozpatrywać jako dzieła sztuki (artystyczne memy), inne jako przejaw kultury kontrmówienia, komentarz dotyczący rzeczywistości czy formę nieskomplikowanej rozrywki. Nie wszystkim towarzyszy humor, żart czy zabawa, czasami mamy do czynienia z ironią czy czarnym humorem. Umiejętność odczytania przekazu i gry elementów jest wyznacznikiem przynależności do wspólnoty komunikacyjnej.

EN

Online memes are examples of a genre employing various references to texts of culture. The references concern the origin of the genre (a stemmata, an emblem, a collage, a satirical painting) as well as its graphical and text elements. The references most frequently come from works of significance to a specific community. These are famous works of literature, painting or the film art as well as elements of pop culture which enjoy the recognition of the public, e.g. TV series, books and commercials. The memes themselves are non-uniform. Some may be examined as works of art (artistic memes), others as signs of the culture of counter-speaking, a comment on the reality or a form of uncomplicated entertainment. Not all of them are accompanied by humour, joke or play; sometimes they offer irony or black humour. The ability to decipher the message and the play of elements indicates one’s affiliation with a communication community.

Keywords

PL

mem; intertekstualność; sztuka kowerów; przetworzenie

EN

meme; intertextuality; the art of covers; processing; meme; intertextuality; the art of covers; processing

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Poznańskie Spotkania Językoznawcze
• Year: 2016
• Issue: 32
• Pages: 75-91

Dates

published

2016-12-15

Contributors

author

Iwona Burkacka

• Wydział Polonistyki, Uniwersytet Warszawski, ul. Krakowskie Przedmieście 26/28, 01-999 Warszawa

References

• http://bialystok.wyborcza.pl/bialystok/1,35235,15498803,Sztuczne_Fiolki_Mam_w_sobie_duze_poklady_wscieklosci.html [dostęp: 14.02.2015].
• http://demotywatory.pl/4058630/Ludzie-uzywajcie-polskich-znakow [dostęp: 11.08.2015].
• Burkacka I., 2015a, Creativity and intertextuality in communication of the first decades of the 21st century (case: Internet memes), w: Sociálne posolstvo Jána Pavla II. Pre dnešny svet “1989 a 25 rokov po...”. Zbornik z medzinárodnej vedeckej konferecie konanej v dňoch 23.– 24. aprila 2015 v Poprade, red. A. Lisnik, K. Greňová, M. Ambrozy, Ružomberok, s. 196–205.
• Burkacka I., 2015b, Dlaczego pieseł i koteł są lepsze od psa i kota, a nieogar jest niehalo. Uwagi o nowszych neologizmach występujących w słownictwie młodzieżowym, w: Odkrywanie słowa – historia i współczesność, red. U. Sokólska, Białystok, s. 395-408.
• Chlebda W., 2005, Szkice o skrzydlatych słowach. Interpretacje lingwistyczne, Opole.
• Iedema R., 2013, Multimodalna analiza dyskursu: Resemiotyzacja na potrzeby dyskursów użytkowych, w: Systemowo-funkcjonalna analiza dyskursu, red. A. Duszak, G. Kowalski, Kraków, s. 197–227.
• IP – Ilustrowany podręcznik dla młodzieży dobrze wychowanej, https://pl-pl.facebook.com/ipdmdw [dostęp: 12.02.2015].
• Kamińska M., 2011, Niecne memy. Dwanaście wykładów o kulturze Internetu, Poznań.
• Kołowiecki W., 2012, Memy internetowe jako nowy język Internetu, „Kultura i Historia”, nr 21, http://www.kulturaihistoria.umcs.lublin.pl/archives/3637 [dostęp: 12.02.2015].
• Kowalczyk I., 2012a, Obrazowy remiks Cesara Santosa (wpis z 10.02.), http://strasznasztuka.blox.pl/tagi_b/130663/intertekstualnosc.html [dostęp: 13.02.2015].
• Kowalczyk I., 2012b, Obrazy w Internecie jak zombi (wpis z 18.11.), http://strasznasztuka.blox.pl/tagi_b/130663/intertekstualnosc.html [dostęp: 13.02.2015].
• Kowalczyk I., 2012c, O pochwale sztuki pirackiej i pracy Oli Ska (wpis z 19.11.), http://strasznasztuka.blox.pl/tagi_b/130663/intertekstualnosc.html [dostęp: 13.02.2015].
• Kowalczyk I., 2012d, Postmemy i postfiołki (wpis z 18.11.), http://strasznasztuka.blox.pl/tagi_b/130663/intertekstualnosc.html [dostęp: 13.02.2015].
• Kowalczyk I., 2014, Kolaże Jiřego Kolářa (wpis z 28.02.), http://strasznasztuka.blox.pl/tagi_b/130663/intertekstualnosc.html [dostęp: 13.02.2015].
• Kozioł-Chrzanowska E., 2014, Antyprzysłowia, memy, antyslogany. Kontrmówienie jako strategia komunikacji, „Socjolingwistyka” XXVIII, s. 49–66.
• Lewandowski J., 2013, Jan Matejko i internetowe memy, czyli kto się śmieje z historii Polski?, http://histmag.org/Jan-Matejko-i-internetowe-memy-czyli-kto-sie-smieje-z-historii-Polski-8342 [dostęp: 18.02.2015].
• Lewandowski J., 2014, Józef Stalin wynalazca tostera. Memy, historia i dezinformacja, http://histmag.org/Jozef-Stalin-wynalazca-tostera.-Memy-historia-i-dezinformacja-9092 [dostęp: 22.02.2015].
• Łagodzka D., 2012, Sztuczne Fiołki, Sroka i koty (wpis z 5.12.), http://niezla-sztuka.blogspot.com/2012/12/sztuczne-fioki-sroka-i-koty.html [dostęp: 14.02.2015].
• Łoziński Ł., 2014, Memy – emblematy. Typowy Seba i Typowy Mirek, „Polisemia”, nr 1, http://www.polisemia.com.pl/numery-czasopisma/NUMER-12014-12/ukasz-oziski-memy-emblematy-typowy-seba-i-typowy-mirek [dostęp: 12.02.2015].
• Martin J.R., 2013, Multimodalna analiza dyskursu: reprezentacja wojny i pojednania, w: Systemowo-funkcjonalna analiza dyskursu, red. A. Duszak, G. Kowalski, Kraków, s. 259–292.
• Nowak J., 2013, Memy internetowe: teksty (cyfrowej) kultury językiem krytyki społecznej, w: Współczesne media. Język mediów, red. I. Hofman, D. Kępa-Figura, Lublin, s. 239–256.
• Ostojewski M., 2012, Historia z przekleństwami, czyli Piotra Skargi salto (wpis z 12.02.), http://www.memowisko.com/2012/02/historia-z-przeklenstwami-czyli-piotra.html [dostęp: 18.02.2015].
• Piskorz K., 2013, Internetowe memy – hieroglify XXI wieku, w: Współczesne media. Język mediów, red. I. Hofman, D. Kępa-Figura, Lublin, s. 227–237.
• Sieńko M., 2009, Demotywatory. Graficzne makra w komunikacji i kulturze, w: Komunikowanie (się) w mediach elektronicznych, red. M. Filiciak, G. Ptaszek, Warszawa, s. 127–145.
• Szymborska W., 2004, Wiersze wybrane. Wybór i układ Autorki, Kraków.
• Zaremba M., 2012, Memy internetowe (2010-2011), „Media i Społeczeństwo”, nr 2, s. 60–72, http://www.mediaispoleczenstwo.ath.bielsko.pl/art/060_zaremba.pdf [dostęp: 18.02.2015].

Identifiers

DOI

10.14746/psj.2016.32.6