Akomodacja składniowa w obrębie grup imiennych z liczebnikiem głównym w średniowiecznej polszczyźnie

• Authors: Agnieszka Słoboda
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

This article aims at providing a description of nominal groups with the cardinal number in which a fluctuation in syntactic accommodation within the relations with the remaining elements of the group, i.e. adjectives and pronouns, occurs. In a separate evaluation – on account of idiosyncratic morphological and syntactic properties – groups with the numeral dwa (two) and with numerals with the paradigms of the nominal declension of the type pięć (five) are discussed. With the instance of groups with the numeral dwa, the reason for fluctuations is not only the gradual disappearance of the dual form, but also the influence of Latin, in which this category receded very early. With numerals of the type pięć, a gradual switch from the syntax subordinate to the numeral to the syntax subordinate to the superordinate noun in the nominal group is observable. This process was effected by a change in the syntactic function of the numeral and its gradual adjectivization.

Keywords

PL

numeral; syntax; accommodation; nominal group; Middle Ages

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
• Year: 2011
• Volume: 18
• Issue: 2
• Pages: 91-104

Dates

published

2011-01-01

Contributors

author

Agnieszka Słoboda

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

References

• M. Basaj, Morfologia i składnia liczebnika w języku czeskim do końca XVI wieku, Wrocław 1974.
• Biblia królowej Zofii (szaroszpatacka) wraz ze staroczeskim przekładem Biblii, wyd. S. Urbańczyk, V. Kyas, Wrocław 1965–1971.
• Biblioteka zabytków piśmiennictwa średniowiecznego, Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 2006 [CD-ROM].
• A. Bogusławski, Semantyczne pojęcie liczebnika i jego morfologia w języku rosyjskim, Wrocław 1966.
• A. Kępińska, Fleksja i składnia liczebników w „Rozmyślaniu przemyskim” – łączliwość z rzeczownikiem, „Poradnik Językowy” 2005, z. 3.
• A. Kępińska, Mianownikowe konstrukcje składniowe z liczebnikiem w „Rozmyślaniu przemyskim”, „Prace Filologiczne” 2004, t. 49.
• Z. Klemensiewicz, Liczebnik główny w polszczyźnie literackiej. Historia formy i składni, Warszawa 1930.
• Z. Klemensiewicz, T. Lehr-Spławiński, S. Urbańczyk, Gramatyka historyczna języka polskiego, Warszawa 1965.
• K. Pisarkowa, Historia składni języka polskiego, Wrocław 1984.
• Rozmyślanie przemyskie, wyd. F. Keller, W. Twardzik, t. 1–2, Weiher-Freiburg i. Br. 1998–2000.
• M. Siuciak, Kształtowanie się kategorii gramatycznej liczebnika w języku polskim, Katowice 2008.
• Słownik staropolski, red. S. Urbańczyk, t. 1–11, Wrocław–Warszawa–Kraków 1953–2003.
• I. Stąpor, Kształtowanie się normy dotyczącej fleksji liczebników polskich od XVI do XIX wieku, Warszawa 2008.
• B. Walczak, Jeszcze o formach typu dwa braty, dwa świadki, w: Munera linguistica Ladislao Kuraszkiewicz dedicata, Wrocław 1993.
• Wielkopolskie roty sądowe XIV–XV wieku, red. H. Kowalewicz, W. Kuraszkiewicz, t. 1: Roty poznańskie, t. 2: Roty pyzdrskie, t. 3: Roty kościańskie, t. 4: Roty kaliskie, t. 5: A: Roty gnieźnieńskie, B: Roty konińskie, Wrocław 1959–1981.
• P. Zbróg, Budowa i składnia podmiotu szeregowego w polszczyźnie do 1939 roku, Kielce 2010.

Identifiers

DOI

10.14746/pspsj.2011.18.2.6