Wpływ dwujęzyczności na kształtowanie się urzędowej odmiany języka – na przykładzie średniowiecznych wielkopolskich rot sądowych

• Authors: Agnieszka Słoboda

Title variants

EN

The Impact of Bilingualism on Shaping the Official Language Variant – on the Example of Medieval Greater Poland Court Oaths

Abstracts

EN

The article discusses Polish-Latin bilingualism of Polish medieval legal texts and its impact on the shaping of the official language variant. The article presents constructions that, in their own structure of court oath, include a form of set and often repeated formulas. These are: the formula of initial oath (Tako mi pomoży Bog i święty krzyż [so help me God and the holy cross]) and the comparative construction indicating the membership of a social class of the participants of the events (tako dobry jako sam [as good as himself]) or the material value (tako dobry jako [as good as]). These constructions would appear in the Polish text in Latin, both in full or shortened form, or they would be part in Polish, part in Latin. The stable form of constructions that appeared in Latin as calques due to the influence of Polish indicates that they became, as a result of the domination of the Latin template, vivid markers of the official style in medieval Polish.

Keywords

EN

legal language; the Middle Ages; court oaths; bilingualism

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
• Year: 2021
• Volume: 28
• Issue: 1
• Pages: 143-152

Dates

published

2021

Contributors

author

Agnieszka Słoboda

• Instytut Filologii Polskiej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

• https://orcid.org/0000000155902843

References

• Wielkopolskie roty sądowe XIV–XV wieku, zebrali i opracowali Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz:
• GN – t. 5: A. Roty gnieźnieńskie, Wrocław 1981.
• K – t. 3: Roty kościańskie, Wrocław 1967.
• KA – t. 4: Roty kaliskie, Wrocław 1974.
• KN – t. 5: B. Roty konińskie, Wrocław 1981.
• P – t. 1: Roty poznańskie, Poznań–Wrocław 1959.
• PY – t. 2: Roty pyzdrskie, Warszawa 1960.
• Arabski Janusz (2007), Transfer międzyjęzykowy, w: Psychologiczne aspekty dwuję¬zyczności, red. Ida Kurcz, Gdańsk, s. 341–351.
• Hube Romuald (1888), Zbiór rot przysiąg sadowych poznańskich, kościańskich, kali¬skich, sieradzkich, piotrkowskich i dobrzyszyckich z końca wieku XIV i pierwszych lat wieku XV, Warszawa.
• Klemensiewicz Zenon (1999), Historia języka polskiego, wyd. 7, Warszawa.
• Krążyńska Zdzisława, Mika Tomasz, Słoboda Agnieszka (2015), Składnia średnio¬wiecznej polszczyzny. Konteksty – metody – tendencje, Poznań.
• Kuraszkiewicz Władysław (1986), Formuły przysięgi w rotach sądowych XIV– –XVI wieku, w: tenże, Polski język literacki. Studia nad historią i strukturą, War¬szawa, s. 579–587.
• Kuźmicki Marcin (2013), Współistnienie języków w rotach przysiąg sądowych, „Slavia Occidentalis”, nr 70, z. 1, s. 75–86.
• Mika Tomasz (2012), „Kazania świętokrzyskie” – od rękopisu do zrozumienia tekstu, Poznań.
• Piekosiński Franciszek (1902), Wybór zapisek sądowych grodzkich i ziemskich wiel¬kopolskich z XV wieku, Kraków.
• Schendl Herbert (2000a), Linguistic Aspects of Code-Switching in Medieval English Texts, w: Multilingualism in Later Medieval Britain, red. DavidTrotter, Cambridge, s. 77–92.
• Schendl Herbert (2000b), Syntactic constraints on code-switching in medieval texts, w: Placing Middle English in Context, red. Irma Taavitsainen i in., Berlin, s. 67–86.
• Słoboda Agnieszka (2003), Liczebniki zespołowe w wielkopolskich rotach sądowych, „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza”, t. 10, s. 229–241.
• Słoboda Agnieszka (2004), O braku pewnego przyimka, w: Studia Językoznawcze, t. 3, red. Mirosława Białoskórska, Szczecin, s. 335–345.
• Słoboda Agnieszka (2005), Składnia grupy imiennej w staropolszczyźnie. Na przykła¬dzie wielkopolskich rot sądowych XIV i XV wieku, Poznań.
• Słoboda Agnieszka (2014), Oddziaływanie łaciny i czeszczyzny na składnię liczebników w średniowiecznej polszczyźnie, „Prace Filologiczne”, t. 65, s. 385–400.
• Trawińska Maria (2009), Indeksy do wielkopolskich rot sądowych z XIV i XV wieku, Warszawa.
• Weyssenhoff-Brożkowa Krystyna (1991), Wpływ polszczyzny na łacinę średniowieczną w Polsce, Kraków.

Identifiers

DOI

10.14746/pspsj.2021.28.1.10

Biblioteka Nauki

1787886