Miłosz wobec Brzozowskiego. O Człowieku wśród skorpionów... i nie tylko

• Authors: Sylwia Panek

Title variants

EN

Miłosz’s Response to Brzozowski. On Człowiek wśród skorpionów... [Man among Scorpions...] and More

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The aim of the author of the article is to investigate Miłosz’s relation to Stanisław Brzozowski. Proceeding from the interpretation of Miłosz’s Człowiek wśród skorpionów..., and diagnosing his personal motivation for turning to Brzozowski’s works in 1963, the author investigates the avenues of dialogue between Miłosz and Brzozowski, and their unsys­tematically expresses common points. The article, thus, presents various stages of influence of Brzozowski’s work and ideas on Miłosz: from the 1930s, when Miłosz was inspired by Brzozowski’s left-wing fanaticism, through the common opposition against anti-intellectualism and the Polish identity understood as a set of Romantic symbols and gestures, up to the fascination with Russian culture and Marxism. The deepest affinity of both authors seems to be the attitude of anthropocentrism, identified and exposed by Miłosz himself, and understood as hostility towards nature and belief in nature’s determinism, but also as a formula that gives coherence to the philosophical themes, found in both authors’ work, which are thought to be polarised and incompatible. In the conclusion, the author of the article states that positioning himself with reference to Brzozowski was, for Miłosz, a tool of self-creation, an attempt to control the reception and interpretation of his own work, and to place Miłosz in a separate and exceptional position, akin to the position of Brzozowski, the extraordinary and unrecognized philosopher and critic of Polish early modernism.

Keywords

PL

Czesław Miłosz; Stanisław Brzozowski; Miłosz’s self-creation; Marxism; Russia in Miłosz’s works

EN

Czesław Miłosz; Stanisław Brzozowski; Miłosz’s self-creation; Marxism; Russia in Miłosz’s works; Czesław Miłosz; Stanisław Brzozowski; Miłosz’s self-creation; Marxism; Russia in Miłosz’s works

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka
• Year: 2012
• Issue: 20
• Pages: 33-52

Dates

published

2012-01-01

Contributors

author

Sylwia Panek

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza. Instytut Filologii Polskiej.

References

• Brzozowski S., Listy, t. 1, Kraków 1970.
• Burek T., Cztery dyskusje Karola Irzykowskiego, w: Problemy literatury polskiej lat 1890–1939, seria I, red. H. Kirchner, Z. Żabicki, Wrocław 1972.
• Czarnecka E. [Gorczyńska R.], Podróżny świata. Rozmowy z Czesławem Miłoszem. Komentarze, New York 1983.
• Czapski J., O Brzozowskim, „Kultura” 1963, nr 1–2.
• Drozdowskie P.J., Stanisław Brzozowski w świetle dwu analiz, „Przegląd Humanistyczny” 1987, nr 7/8.
• Fiut A., Moment wieczny. Poezja Czesława Miłosza, Libella–Paris 1987.
• Fiut A., Wobec narodu, w: Moment wieczny. Poezja Czesława Miłosza, Paryż 1987.
• Franaszek A., Miłosz. Biografia, Kraków 2011.
• Gombrowicz W., Dzienniki (1961–1966), Paryż 1971.
• Irzykowski K., Czyn i słowo, Kraków 1980.
• Janion M., Kroński – Miłosz. Epizod z dziejów myśli i poezji, w: Do Europy – tak, ale z naszymi umarłymi, Warszawa 2000.
• Mencwel A., Dialog nie dopowiedziany: Gombrowicz i Miłosz, w: Poznawanie Miłosza 2. Część druga 1980–1998, red. A. Fiut, Kraków 2001.
• Miłosz C., Bulion z gwoździ, „Żagary”, grudzień 1931.
• Miłosz C., Człowiek wśród skorpionów. Studium o Stanisławie Brzozowskim, Paryż 1962.
• Miłosz C., Gombrowiczowi, w: Kontynenty, Kraków 1999.
• Miłosz C., Gombrowiczowi, „Kultura” 1953, nr 10.
• Miłosz C., Historia literatury polskiej, Kraków 1993.
• Miłosz C., Przygody młodego umysłu, Kraków 2003.
• Miłosz C., Przypis po latach, w: Człowiek wśród skorpionów, Kraków 2000.
• Miłosz C., Rodzinna Europa, Warszawa 1990.
• Miłosz C., Ziemia Ulro, Warszawa 1982.
• Miłosz C., Iwaszkiewicz J., Portret podwójny, Warszawa 2011.
• Piwińska M., Legenda romantyczna i jej szydercy, Warszawa 1973.
• Sierakowski S., Powrót zbawionego heretyka, w: S. Brzozowski, Płomienie, Warszawa 2007.
• Stawar A., O Brzozowskim, Warszawa 1961.
• Suchodolski B., Rozwój ideologii, Warszawa 1933.
• Ulicka D., Sprawa nie tylko Brzozowskiego, „Miesięcznik Literacki” 1982, nr 12.
• Walicki A., Spotkania z Miłoszem, Londyn 1985.
• Walicki A., Stanisław Brzozowski. Drogi myśli, Warszawa 1977.
• Wyka M., Miłosz i Brzozowski, w: Poznawanie Miłosza. Studia i szkice o twórczości poety, red. J. Kwiatkowski, Kraków 1985.

Identifiers

DOI

10.14746/pspsl.2012.20.2