Późny romantyk w świecie duchów. Gotycyzm w powieści Jana Bittnera Dziennik kustosza

• Authors: Anna Gawarecka

Title variants

EN

The modern romantic in the world of ghosts. Gothic traditions in Jan Bittner’s novel Deník kastelána

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Romanticism, one of the most important philosophical and artistic periods in modern European culture, was never the mainstream tradition in Czech literature. Nor did the Gothic novel influence this literature in a significant way. In his Deník kastelána (Custodian’s Diary), Jan Bittner tries to use the formulas of traditional literary horror. The main aim of this renovation seems to be to search for a narrative form which is appropriate to show the problems and priorities of the modern self. The hero of the novel, who runs away from Prague and decides to live far from the postmodern civilization with its relativity of values and lack of metaphysical horizons, finds in the haunted baroque village castle a place where he can once again define the sense of life.

EN

Romanticism, one of the most important philosophical and artistic periods in modern European culture, was never the mainstream tradition in Czech literature. Nor did the Gothic novel influence this literature in a significant way. In his Deník kastelána (Custodian’s Diary), Jan Bittner tries to use the formulas of traditional literary horror. The main aim of this renovation seems to be to search for a narrative form which is appropriate to show the problems and priorities of the modern self. The hero of the novel, who runs away from Prague and decides to live far from the postmodern civilization with its relativity of values and lack of metaphysical horizons, finds in the haunted baroque village castle a place where he can once again define the sense of life.

Keywords

PL

romanticism; gothic novel; postmodern relativity of values

EN

romanticism; gothic novel; postmodern relativity of values; romanticism; gothic novel; postmodern relativity of values

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Poznańskie Studia Slawistyczne
• Year: 2011
• Issue: 1

Dates

published

2011-01-01

Contributors

author

Anna Gawarecka

References

• Aguirre M., Geometria strachu. Wykorzystanie przestrzeni w literaturze gotyckiej, przeł. A. Izdebska, w: Wokół gotycyzmów. Wyobraźnia, groza, okrucieństwo, red. G. Gazda, A. Izdebska, J. Płuciennik, Kraków 2002, s. 15–32.
• Baranowska M.,Surrealna wyobraźnia i poezja, Warszawa 1984.
• Bittner J., Deník kastelána, Brno 2000.
• Brzostek D., Literatura i nierozum. Antropologia fantastyki grozy, Toruń 2009.
• Caillois R., Od baśni do „science fiction”, przeł. J. Lisowski, w: idem, Odpowiedzialność i styl. Eseje, red. M. Żurowski, Warszawa 1967, s. 29–65.
• Carroll N., Filozofia horroru, przeł. M. Przylipiak, Gdańsk 2004.
• Dierna G., O Valerii, Nezvalovi, Maxi Ernstovi a koláži, w: Český surrealismus 1929–1953, red. L. Bydžovská, K. Srp, Praha 1996, s. 352–365.
• Doorman A., Romantický řád, przeł. J. Pellarová, Praha 2008.
• Gemra A., Od gotycyzmu do horroru. Wilkołak, wampir i monstrum Frankensteina w wybranych utworach, Wrocław 2008.
• Has-Tokarz A., Horror w literaturze współczesnej i filmie, Lublin 2011.
• Hrbata Z., Procházka M., Romantismus a romantismy. Pojmy, proudy, kontexty, Praha 2005.
• Izdebska A., Gotyckie labirynty, w: Wokół gotycyzmów. Wyobraźnia, groza, okrucieństwo, red. G. Gazda, A. Izdebska, J. Płuciennik, Kraków 2002, s. 33–41.
• Janicka K., Światopogląd surrealizmu. Jego założenia i konsekwencje dla teorii twórczości i teorii sztuki, Warszawa 1985.
• Janion M., Forma gotycka Gombrowicza, w: eadem, Romantyzm i jego media. Prace wybrane, t. IV, Kraków 2001, s. 461–549.
• Janion M., Zbójcy i upiory, w: eadem, Gorączka romantyczna. Prace wybrane, t. I, Kraków 2000, s. 171–272.
• Lem S., Tzvetana Todorova fantastyczna teoria literatury, w: idem, Rozprawy i szkice, Kraków 1975, s. 61–80.
• Ławski J., Bo na tym świecie Śmierć. Studia o czarnym romantyzmie, Gdańsk 2008.
• Momro J., Granice i marginesy nowoczesności. Wokół teorii badań nad romantyzmem, w: Romantyzm i nowoczesność, red. M. Kuziak, Kraków 2009, s. 15–56.
• Nycz R., Tekstowy świat. Poststrukturalizm a wiedza o literaturze, Kraków 2000.
• Pająk P., Czeska awangarda a powieść czarna, w: Bunt tradycji – tradycja buntu. Księga dedykowana Profesorowi Krzysztofowi Wrocławskiemu, red. M. Bogusławska, G. Szwat-Gyłybowa, Warszawa 2008, s. 343–357.
• Slavík I., Doslov, w: Příběhy temnot v české literatuře XIX. a XX. století, Brno 1999, s. 257–267.
• Todorov T., Úvod do fantastické literatury, przeł. V. Fiala, Praha 2010.
• Zgorzelski A., Fantastyka. Utopia. Science Fiction, Warszawa 1980.

Identifiers

DOI

10.14746/pss.2011.1.5