Etymologie ludowe w roli kreatorów kaszubskiej tożsamości etnicznej – Rozmòwa Pòlôcha z KaszëbąFloriana Ceynowy

• Authors: Ewa Rogowska-Cybulska

Title variants

EN

Folk Etymologies in the Role of Creator of Kashubian Ethnic Identity – Rozmòwa Pòlôcha z Kaszëbąby Florian Ceynowa

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The article presents folk etymologies in the work of Florian Ceynowa (1817–1881), who is the creator of the written version of the Kashubian language, entitled Rozmòwa Pòlôcha z Kaszëbą (1850). Rozmòwa...is maintained in a form of dialogue which preaches the most important information about Kashubians. 30 folk etymologies written by Ceynowa, 3 of which are about the war and 27 about the Bible, serve – thanks to creating a positive picture of the 19th century Kashubia and Kashubians – the construction of Kashubian identity and prestige of the whole Kashubian community.

Keywords

PL

folk etymology; Kashubian language; Florian Ceynowa; Rozmòwa Pòlôcha z Kaszëbą; Kashubs

EN

folk etymology; Kashubian language; Florian Ceynowa; Rozmòwa Pòlôcha z Kaszëbą; Kashubs; folk etymology; Kashubian language; Florian Ceynowa; Rozmòwa Pòlôcha z Kaszëbą; Kashubs

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Poznańskie Studia Slawistyczne
• Year: 2015
• Issue: 8

Dates

published

2015-01-01

Contributors

author

Ewa Rogowska-Cybulska

• Uniwersytet Gdański

References

• Bartmiński J., 1977, O derywacji stylistycznej. Gwara ludowa w funkcji języka artystycznego, Lublin.
• Borzyszkowski J., 2003, Pomorze – ziemia obiecana w literaturze i tradycji kaszubsko--pomorskiej, w: Obrazy ziemi słupskiej. Społeczeństwo – administracja – kultura. Materiały z VII Konferencji Kaszubsko-Pomorskiej, Słupsk 5–6 grudnia 2002, red. A. Czarnik, Słupsk, s. 161–177.
• Ceynowa F.S., 2007, Rozmòwa Pòlôcha z Kaszëbą napisónô przez s.p. Ksãdza Szmùka z Pùcka a do drëkù pòdónô przez Sëna Wòjkòjca ze Sławòszëna. Rokù Pańsczégò 1850. Drëdżé wëdanié, z Krajòbrazã Zemi Kaszëbsczé W Swiecu nad Wisłą ù czarnoksążnika J. Hauffégò 1865, w: F.S. Ceynowa, Rozmòwa Pòlôcha z Kaszëbą. Rozmòwa Kaszëbë z Pòlôchã, oprac., wstęp i przypisy J. Treder, Gdańsk, s. 125–140.
• Cienkowski W., 1972, Teoria etymologii ludowej, Warszawa.
• Cienkowski W., 1992, Tajemnice imion własnych, Warszawa.
• Duda H., Koper M., 2009, Co znaczą nazwy miejscowe?Etymologie i pseudoetymologie w „gawędach kresowych” Katarzyny Węglickiej, w: Świat ukryty w słowach, czyli o znaczeniu gramatycznym, leksykalnym i etymologicznym, red. I. Generowicz, E. Kaczmarska, I.M. Doliński, Warszawa, s. 81–90.
• Kania S., Tokarski J., 1984, Zarys leksykologii i leksykografii polskiej, Warszawa.
• Kostkiewiczowa T. [tk], 1988, Etymologia ludowa, w: Słownik terminów literackich, red. J. Sławiński, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź, s. 132.
• Kuik-Kalinowska A., 2009, Gorzki dialog, cierpki humor i problemy filozoficzne. O „Rozmôvie Pôlocha s Kaszebą” i „Rozmòvie Kaszébé z Pòlôchem” Floriana Cejnowy, w: A. Kuik-Kalinowska, D. Kalinowski, Od Smętka do Stolema. Wokół
• literatury Kaszub, Gdańsk–Słupsk, s. 89–109.
• Malinowski L., 1885, Studia nad etymologią ludową, „Prace Filologiczne” cz. 1, s. 134–158, 269–317.
• Malinowski L., 1888, Studia nad etymologią ludową, „Prace Filologiczne” cz. 2, s. 240–262, 452–456.
• Malinowski L., 1891, Studia nad etymologią ludową, „Prace Filologiczne” cz. 3, s. 741–786.
• Michow E., 2008, Legenda Kielc zamknięta w nazwie. Studium etymologiczne i kulturowe, Kielce.
• Miodek J., 2002, Legenda i prawda o Kobylinie, Jutrosinieoraz Dubinie, „Forum Kobyli?skie” nr 1 (30) http://spkobylin.w.interia.pl/nazwa.htm, 21.05.2014.
• Rogowska-Cybulska E., 2013, O motywach historycznych wpisanych w etymologie ludowe pomorskich choronimów i toponimów, w: Językowy, literacki i kulturowy obraz Pomorza, red. M. Klinkosz, Z. Lica, Gdańsk, s. 85–97.
• Rospond S., 1957, Klasyfikacja strukturalno-gramatyczna słowiańskich nazw geograficznych, Wrocław.
• Rzetelska-Feleszko E., 2003, Rola nazw własnych dla samoidentyfikacji mniejszości narodowych i etnicznych (na przykładzie Kaszub i Łużyc), w: Języki mniejszości
• i języki regionalne, red. E. Wrocławska, J. Zieniukowa, Warszawa, s. 49–59.
• Samp J., 1988, Jak Polak z Polakiem?,„Pomerania” nr 10, s. 9–11.
• Szacka B., 2006, Czas przeszły – pamięć – mit, Warszawa.
• Tołstoj N.I., 1992, Język a kultura (niektóre zagadnienia słowiańskiej etnolingwistyki), w: Etnolingwistyka 5, red. J. Bartmiński, Lublin, s. 15–25.
• Treder J., 1981, Nazwy importowane w toponimii Kaszub, „Onomastica” nr 26, s. 61–81.
• Treder J., 2006, Ceynowa Florian Stanisław Wenancjusz, w: Język kaszubski. Poradnik encyklopedyczny, red. J. Treder, Gdańsk, s. 35–41.
• Treder J., 2007, Wstęp, w: F.S. Ceynowa, Rozmòwa Pòlôcha z Kaszëbą. Rozmòwa Kaszëbë z Pòlôchã, oprac., wstęp i
• przypisy J. Treder, Gdańsk, s. 7–75.
• Walczak B., 1999, Zarys dziejów języka polskiego, Wrocław.
• Zieniukowa J., 2003, Pojęcie aksjologiczne „prestiż” a społeczna sytuacja języków mniej używanych – casus łużycczyzny i kaszubszczyzny, w: Języki mniejszości i ję-zyki regionalne, red. E. Wrocławska, J. Zieniukowa, Warszawa, s. 79–100.
• Zierhofferowa Z., Zierhoffer K., 2012, Etymologie ludowe, ich funkcja i struktura, „Onomastica” nr 56, s. 15–23.
• Zierhofferowa Z., Zierhoffer K., 2013, Etymologie ludowe toponimów – historycznie i współcześnie, w: Trwanie w języku... Pamięci Profesor Moniki Gruchmanowej w 10. rocznicę Jej śmierci, red. A. Piotrowicz, M. Witaszek-Samborska, Poznań, s. 49–56.

Identifiers

DOI

10.14746/pss.2015.8.10