Budowanie zdolności Unii Europejskiej na rzecz bezpieczeństwa i rozwoju. Analiza instytucjonalna w świetle teorii wymian. Wstęp analityczny.

• Authors: Zbigniew Czachór

Title variants

EN

Building the European Union’s security and development capabilities. An institutional analysis in terms of exchange theory.

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Zdaniem instytucji Unii Europejskiej – co wykazuje niniejszy tekst – konieczność wzajemnie uzupełniających się interwencji w obszarach bezpieczeństwa i rozwoju jest efektem nowych zagrożeń dla Europy. UE konsekwentnie podkreśla, że „bezpieczeństwo jest niezbędnym warunkiem rozwoju” i że „trwały pokój nie jest możliwy bez rozwoju i eliminacji ubóstwa”. Tworzenie i wzmacnianie warunków politycznych, społecznych i gospodarczych dla stabilności ma zasadnicze znaczenie dla bezpieczeństwa i jest warunkiem wstępnym rozwoju. Ta współzależność między bezpieczeństwem i rozwojem odgrywa kluczową rolę w zwiększaniu skuteczności działań zewnętrznych UE. Każde państwo, które dąży do zapewnienia bezpieczeństwa i rozwoju, musi posiadać lub nabyć odpowiednie zdolności we wszystkich istotnych obszarach, w tym w obszarze bezpieczeństwa i obrony. Umożliwi to nie tylko ustabilizowanie sytuacji w danym kraju, ale również przyczyni się w sposób konstruktywny do zaprowadzenia pokoju, uzyskania stabilizacji i zapobiegania kryzysom w jego regionie. Na przestrzeni ostatnich lat UE w coraz większym zakresie wspierała tę współzależność między bezpieczeństwem i rozwojem, prowadząc interwencje w różnych obszarach polityki unijnej i korzystając z różnych instrumentów. Bieżące działania na rzecz budowania zdolności w zakresie bezpieczeństwa w państwach partnerskich obejmują szereg obszarów polityki. W trakcie ich realizacji wykorzystywane są różne instrumenty i kładzie się nacisk na budowanie skutecznych, legalnych i trwałych instytucji, w tym na wydajny system sprawiedliwości i bezpieczeństwa, kontrolę granic oraz straż przybrzeżną. Działania te obejmują m.in. dostęp do instrumentów międzynarodowych, dialog polityczny, współpracę techniczną (w tym wspólne badania naukowe i innowacje), szkolenia (transfer wiedzy oraz rozwój umiejętności) oraz dostarczanie podstawowego sprzętu i materiałów.

EN

The link between security and development is a key underlying principle of the EU’s comprehensive approach to external conflicts and crises and complementary to the internal security policies. As stated in the treaties, the EU’s external action objectives are to preserve peace, prevent conflicts and strengthen international security and also to foster the sustainable economic, social and environmental development of developing countries, with the primary aim of eradicating poverty. The primary objective of the EU’s development policy is the reduction and, in the long term, the eradication of poverty, but development policy also addresses sustainable development, inequalities, social injustice and human rights violations. This is essential in addressing the root causes of insecurity and conflict. The EU may use the Common Foreign and Security Policy and the Common Security and Defence Policy missions outside its territory for peacekeeping, conflict prevention and strengthening international security. The need for mutually reinforcing interventions in the areas of security and development is clear. The EU has consistently underlined that security is a precondition for development and that without development and poverty eradication there will be no sustainable peace. Creating and fostering the political, social and economic conditions for stability is essential for a country’s security and a prerequisite for its development. This security-development nexus is central to maximising the effectiveness of the EU’s external action. Current security capacity building efforts in partner countries span across a number of policy areas. They call on different instruments and focus on building effective, legitimate and sustainable institutions, including effective justice and security sectors, border control and coast guards. Capacity building activities include access to international instruments, political dialogue, technical cooperation (including joint research and innovation), training (knowledge transfer and skills development) and the provision of essential equipment and material. Training in the security sector seeks to improve a partner’s ability to ensure stability and the protection of citizens.

Keywords

PL

bezpieczeństwo; bezpieczeństwo i rozwój; skuteczność działań zewnętrznych UE; zdolności UE w obszarze bezpieczeństwa i obrony

EN

Security; security and development; effectiveness of EU external actions; EU capabilities in the area of security and defense; Security; security and development; effectiveness of EU external actions; EU capabilities in the area of security and defense

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Rocznik Integracji Europejskiej
• Year: 2016
• Issue: 10
• Pages: 7-20

Dates

published

2016-12-31

Contributors

author

Zbigniew Czachór

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

References

• Bezpieczeństwo i rozwój. Konkluzje Rady i przedstawicieli rządów państw członkowskich zebranych w Radzie, Rada 15097/07, Bruksela, 20.11.2007 r.
• Bezpieczna Europa w lepszym świecie – Europejska Strategia Bezpieczeństwa, Bruksela, 12.12.2003 r.
• Czachór Z. (2013), Kryzys i zaburzona dynamika Unii Europejskiej, Dom Wydawniczy Elipsa, Warszawa.
• Decyzja Rady 2010/96/WPZiB z dnia 15 lutego 2010 r. w sprawie misji wojskowej Unii Europejskiej mającej na celu przyczynienie się do szkolenia somalijskich sił bezpieczeństwa, Dz. U. UE L 44 z 19.02.2010 r.
• Decyzja Rady 2013/34/WPZiB z dnia 17 stycznia 2013 r. w sprawie misji wojskowej Unii Europejskiej mającej na celu przyczynienie się do szkolenia malijskich sił zbrojnych (EUTM Mali), Dz. U. UE L 14 z 18.01.2013 r.
• Decyzja Rady 2015/528/WPZiB z dnia 27 marca 2015 r. ustanawiająca mechanizm zarządzania finansowaniem wspólnych kosztów operacji Unii Europejskiej mających wpływ na kwestie wojskowe lub obronne (ATHENA) oraz uchylająca decyzję 2011/871/WPZiB, Dz. U. UE L 84 z 28.03.2015 r.
• Delors J., Lamy P., Vitorino A., Landaburu E., Davignon E., Gnesotto N., Guigou E., de Schoutheete P., Fabry E., Koenig N. (2016), EU Security: A Matter of Political Urgency, Jacques Delors Institute, „Tribune March”, nr 1.
• Joint staff working document „Taking forward the EU’s Comprehensive Approach to external conflict and crises. Action Plan 2015”, SWD (2015) 85 final, Brussels, 10 April 2015.
• Matthijs M., Kelemen R. D. (2015), Europe Reborn, „Foreign Affairs”, January/February.
• Nowy kierunek europejskiej polityki sąsiedztwa: UE rozpoczyna konsultacje na temat przyszłości stosunków z państwami sąsiadującymi, Komunikat prasowy Komisji Europejskiej, Bruksela, 4 marca 2015.
• Opinia na temat komunikatu Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów: Europejski semestr w 2014 r.: zalecenia dla poszczególnych krajów. Pobudzanie wzrostu gospodarczego, COM (2014) 400, Bruksela 2015.
• Opinia w sprawie wspólnego komunikatu do Parlamentu Europejskiego i Rady – budowanie zdolności na rzecz bezpieczeństwa i rozwoju – umożliwienie partnerom zapobiegania kryzysom i zarządzania nimi, JOIN (2015) 17 final, autorzy: M. Mróz, M. Fryźlewicz, Biuro Analiz Sejmowych, Warszawa, 15 lipca 2015 r.
• Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 230/2014 z dnia 11 marca 2014 r. ustanawiające Instrument na rzecz przyczyniania się do Stabilności i Pokoju, Dz. U. UE L 77 z 15.03.2014 r.
• Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 231/2014 z dnia 11 marca 2014 r. ustanawiające Instrument Pomocy Przedakcesyjnej (IPA II), Dz. U. UE L 77 z 15.03.2014 r.
• Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 232/2014 z dnia 11 marca 2014 r. ustanawiające Europejski Instrument Sąsiedztwa, Dz. U. UE L 77 z 15.03.2014 r.
• Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 233/2014 z dnia 11 marca 2014 r. ustanawiające Instrument Finansowania Współpracy na rzecz Rozwoju na lata 2014–2020, Dz. U. UE L 77 z 15.03.2014 r.
• Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 235/2014 z dnia 11 marca 2014 r. ustanawiające instrument finansowy na rzecz wspierania demokracji i praw człowieka na świecie, Dz. U. UE L 77 z 15.03.2014 r.
• Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1717/2006 z dnia 15 listopada 2006 r. ustanawiające Instrument na rzecz Stabilności, Dz. U. UE L 327 z 24.11.2006 r.
• Sprawozdanie Parlamentu Europejskiego (A8-0039/2015) w sprawie „Rocznego sprawozdania Wysokiego Przedstawiciela Unii Europejskiej do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeń- stwa przeznaczone dla Parlamentu Europejskiego”, 2014/2219(INI), Bruksela, 03.03.2015 r.
• Sprawozdanie w sprawie rozwoju światowego: konflikt, bezpieczeństwo i rozwój, Bank Światowy, Waszyngton D.C. 2011.
• Stanowisko rządu RP w sprawie wspólnego komunikatu ESDZ i Komisji Europejskiej ws. inicjatywy budowy zdolności partnerów wspierających bezpieczeństwo i rozwój, Warszawa, 2 lipca 2015 r.
• Stoker G., Marsh D. (2006), Wprowadzenie, w: Teorie i metody w naukach politycznych, red. D. Marsh, G. Stoker, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
• Szacki J. (2002), Historia myśli socjologicznej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Szmatka J., Kempny M. (1992), Współczesne teorie wymiany. Wprowadzenie, w: Współczesne teorie wymiany społecznej, red. J. Szmatka, M. Kempny, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Traktat o Unii Europejskiej, wersja skonsolidowana, Dz. U. UE 2012, C 326.
• Turner J. H. (2004), Struktura teorii socjologicznej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Turner J. H., Stets J. E. (2009), Socjologia emocji, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Wallace W. (2000), Collective Governance, w: Policy-Making in the European Union, red. H. Wallace, W. Wallace, Oxford University Press, Oxford.
• Wspólny komunikat do Parlamentu Europejskiego i Rady – budowanie zdolności na rzecz bezpieczeństwa i rozwoju. Umożliwienie partnerom zapobiegania kryzysom i zarządzania nimi, JOIN (2015) 17 final, Bruksela, 28.12.2015 r.
• Wspólny komunikat do Parlamentu Europejskiego i Rady – globalny wymiar Europy: Nowe podejście do finansowania działań zewnętrznych UE, COM (2011) 865 wersja ostateczna, Bruksela, 7.12.2011 r.
• Wspólny komunikat do Parlamentu Europejskiego i Rady – kompleksowe podejście UE do zewnętrznych konfliktów i sytuacji kryzysowych, JOIN (2013) 30 final, Bruksela, 18.12.2013 r.
• Wspólny komunikat do Parlamentu Europejskiego i Rady: Budowanie zdolności na rzecz bezpieczeństwa i rozwoju – Umożliwienie partnerom zapobiegania kryzysom i zarządzania nimi (JOIN (2015) 17 wersja ostateczna) i odnoszące się do niego stanowisko rządu, zapis przebiegu posiedzenia Komisji do Spraw Unii Europejskiej, nr 349, z 21 lipca 2015 r., http://www.sejm.gov.pl/sejm7.nsf/biuletyn, 24.04.2016.

Identifiers

DOI

10.14746/rie.2016.10.1