Globalne aspiracje Unii Europejskiej a jej miejsce i rola w układzie sił

• Authors: Natalia Adamczyk

Title variants

EN

Global aspirations of the European Union and its place and role in the balance of power

Abstracts

EN

The European Union aspires to play an increasingly important role not only in the European neighbourhood region, but also on a global scale. It is an economic, cultural and civilization power, but its strength is generated by the strongest member states. Unfortunately, the conduct of the common foreign and security policy, especially the projection of military power, still remains its Achilles’ heel. It is often difficult for the Member States to develop a common position or undertake joint actions due to different interests. In addition, the visible progressive reorientation of the current liberal international order to the detriment of Western democratic states, the weakening of international law and multilateral institutions, the growing international contradictions and open conflicts in the southern and eastern neighborhood, generates a number of implications for the EU, the consequences of which will affect the final shape of the international order and the place of the EU in this system.

PL

Unia Europejska aspiruje do odgrywania coraz to większej roli nie tylko w regionie europejskiego sąsiedztwa, ale i na płaszczyźnie globalnej. Jest potęgą gospodarczą i kulturowo-cywilizacyjną, przy czym jej siłę generują najsilniejsze państwa członkowskie. Niestety prowadzenie wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa, w tym zwłaszcza projekcja siły militarnej wciąż pozostają jej piętą achillesową. Niejednokrotnie bowiem państwom członkowskim z uwagi na odmienne interesy trudno jest wypracować wspólne stanowisko lub podjąć wspólne działania. Ponadto widoczna postępująca reorientacja obecnego liberalnego ładu międzynarodowego na niekorzyść demokratycznych państw Zachodu, osłabienie prawa międzynarodowego i instytucji wielostronnych, narastanie międzynarodowych sprzeczności i otwartych konfliktów w południowym i wschodnim sąsiedztwie, generuje dla UE szereg implikacji, których konsekwencje będą miały wpływ na ostateczny kształt ładu międzynarodowego i miejsca UE w tym systemie.

Keywords

EN

The European Union; global aspirations; international roles; states power; international balance of power

PL

Unia Europejska; globalne aspiracje; role międzynarodowe; potęga państw; międzynarodowy układ sił

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Rocznik Integracji Europejskiej
• Year: 2022
• Issue: 16
• Pages: 61-74

Dates

published

2022

Contributors

author

Natalia Adamczyk

• Krakowska Akademia im. A.F. Modrzewskiego

• https://orcid.org/0000000295242568

References

• A Global Strategy for the European Union’s Foreign And Security Policy (2016), https://www.eeas.europa.eu/sites/default/files/eugs_review_web_0.pdf, 5.09.2022.
• Antczak A. (2012), Role międzynarodowe Unii Europejskiej. Aspekty teoretyczne, Wydawnictwo VIZJA PRESS&IT, Warszawa.
• Antczak-Barzan A. (2014), Role Unii Europejskiej w obszarze bezpieczeństwa międzynarodowego, 12.04.2014, Geopolityka.org, http://www.geopolityka.org/analizy/unia-europejska/anna-antczak-barzan-role-unii-europejskiej-w-obszarze-bezpieczenstwa-miedzynarodowego, 29.08.2022.
• Antczak-Barzan A. (2014), Mentorstwo jako wyznacznik ról międzynarodowych w polityce wschodniej Unii Europejskiej, „Kwartalnik Bellona”, nr 1, Wojskowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.
• Baran B. (2018), Unia Europejska w globalnym układzie sił, w: Czym żyje Unia Europejska? Wybór zagadnień, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu oraz Przedstawicielstwo Regionalne Komisji Europejskiej, Wrocław, https://www.dbc.wroc.pl/Content/41247/Baran_Unia_Europejska_w_Globalnym_Ukladzie_Sil_2018.pdf, 10.09.2022.
• Barburska O. (2016), Argument siły czy siła argumentów? Unia Europejska w stosunkach międzynarodowych jako soft power, „Rocznik Integracji Europejskiej”, nr 10, Wydawnictwo Uniwersytetu Adama Mickiewicza, Poznań.
• Borkowski P. J. (2021), Unia Europejska: pandemia, pieniądze, populizm i pożegnania, „Rocznik Strategiczny” 2020/21, Wydawnictwo ZNAK, Kraków, https://wnpism.uw.edu.pl/wp-content/uploads/2021/07/Borkowski_Unia_Europejska.pdf, 13.09.2022.
• Francja dostarczała broń Rosji. „Złamano zasady przyjęte w UE”, 28.03.2022, Business Insider, https://businessinsider.com.pl/wiadomosci/francja-dostarczala-bron-rosji-zlamano-zasady-przyjete-w-ue/t6n4p6l, 15.09.2022.
• Globalna strategia UE w dziedzinie polityki zagranicznej i bezpieczeństwa (2016), 29.11.2016, Materiały OIDE, https://oide.sejm.gov.pl/oide/images/files/pigulki/globalna%20strategia_2016.pdf, 7.09.2022.
• Globalny Układ Sił (2008), „Rocznik Strategiczny” 2007/2008, Wydawnictwo ZNAK, Kraków, https://wnpism.uw.edu.pl/wp-content/uploads/2020/03/15_2008.pdf, 12.09.2022.
• Godzimirski J. M., Puka L., Stormowska M. (2015), Czy UE wyciągnęła wnioski z kryzysu na Ukrainie? Zmiany w rządzeniu w obszarze bezpieczeństwa, energii i migracji, 02.2015, Raport PISM, Warszawa, https://pism.pl/publikacje/Raport_PISM__Czy_UE_wyci_gn__a_wnioski_z_kryzysu_na_Ukrainie__Zmiany_w_rz_dzeniu_w_obszarze_bezpiecze_stwa__energii_i_migracji, 13.09.2022.
• Gotkowska J. (2021), Polityka bezpieczeństwa UE: w poszukiwaniu kompasu, 17.09.2021, Komentarze OSW, https://www.osw.waw.pl/pl/publikacje/komentarze-osw/2021-09-17/polityka-bezpieczenstwa-ue-w-poszukiwaniu-kompasu, 12.09.2022.
• Indeks Mocy Państw (2018), http://ineuropa.pl/2018/, 13.09.2022.
• Informe Elcano de Presencia Global (2022), Real Instituto Elcano Royal Institute, España, https://www.globalpresence.realinstitutoelcano.org/es/data/Presencia_Global_2022.pdf, 12.09.2022.
• Kissinger H. (1996), Dyplomacja, Wydawnictwo Philip Wilson, Warszawa.
• Kuźniar R. (2002), Tożsamość międzynarodowa Europy (UE), w: Unia Europejska. Nowy typ wspólnoty międzynarodowej, red. E. Haliżak, S. Parzymies, Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, Warszawa.
• Milczarek D. (2001), Geopolityczne czynniki kształtujące międzynarodową pozycję Unii Europejskiej – wyznaczniki geograficzne i ekonomiczne (część 1), „Studia Europejskie”, nr 4, Wydawnictwo Centrum Europejskie Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
• Milczarek D. (2002), Geopolityczne czynniki kształtujące międzynarodową pozycję Unii Europejskiej – wyznaczniki militarne i społeczne (część 2), „Studia Europejskie”, nr 1, Wydawnictwo Centrum Europejskie Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
• Milczarek D. (2003), Rola międzynarodowa Unii Europejskiej jako „mocarstwa niewojskowego”, „Studia Europejskie”, nr 1, Wydawnictwo Centrum Europejskie Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
• Musiałek P. (2017), Konflikt militarny na Ukrainie. Aktorzy, scenariusze, rekomendacje dla Polski, Klub Jagielloński, Kraków, http://www.academia.edu/22070350/Konflikt_militarny_na_Ukrainie._Aktorzy_scenariusze_rekomendacje_dla_Polski, 14.09.2022.
• Pietraś Z. J. (1989), Pojęcie i klasyfikacja ról międzynarodowych, Lublin.
• Podraza A. (2003), Europejska Polityka Bezpieczeństwa i Obrony (EPBiO): Unia Europejska w poszukiwaniu tożsamości na arenie międzynarodowej, w: Integracja europejska – instytucje – polityka – prawo. Księga pamiątkowa dla uczczenia 65-lecia profesora Stanisława Parzymiesa, red. G. Michałowska, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
• Strategiczny kompas na rzecz bezpieczeństwa i obrony – dla Unii Europejskiej, która chroni swoich obywateli, swoje wartości i interesy oraz przyczynia się do międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa, 21.03.2022, Bruksela, https://data.consilium.europa.eu/doc/document/ST-7371-2022-INIT/pl/pdf, 10.09.2022.
• Śledź P. (2021), The EU global strategy – 5 years after. The appropriateness in face of the dynamic strategic realities, „Przegląd Strategiczny”, Issue 14, Wydawnictwo Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, https://pressto.amu.edu.pl/index.php/ps/article/view/30785/27186, 10.09.2022.
• Wróblewska-Łysik M. (2016), Europejska Strategia Globalna a możliwości współpracy Unii Europejskiej z NATO po szczycie w Warszawie (2016), „Bezpieczeństwo Narodowe”, I–IV, Wydawnictwo Biuro Bezpieczeństwa Narodowego, https://www.bbn.gov.pl/ftp/dok/03/37-40_KBN_Wroblewska.pdf, 6.09.2022.
• Zając J. (2014), Efektywność ról międzynarodowych Unii Europejskiej, „Rocznik Integracji Europejskiej”, nr 8, Wydawnictwo Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, Poznań.
• Zięba R. (2003), Unia Europejska jako aktor stosunków międzynarodowych, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
• Znojek B., Wnukowski D., Szymańska J., Kulesa Ł., Terlikowski M., Wąsiński M., Szczepanik M., Sasnal P., Płóciennik S., Zaręba Sz., Konsekwencje pandemii COVID-19 dla stosunków międzynarodowych, 07.2020, Raport PISM, https://pism.pl/publikacje/Konsekwencje_pandemii_COVID19_dla_stosunkow_miedzynarodowych, 12.09.2022.

Identifiers

DOI

10.14746/rie.2022.16.4

Biblioteka Nauki

31233230