Tworzenie wartości w spółkach giełdowych z Wielkopolski

• Authors: Jarosław Nowicki

Title variants

EN

Creating value in Wielkopolska listed companies

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł przedstawia wyniki badania przeprowadzonego na wielkopolskich spółkach giełdowych. W pracy zbadano problem, czy podmioty te budują wartość, czy przekazują ją właścicielom, czy efekty budowy wartości są skorelowane z efektami przekazanymi właścicielom, jak również wskazano główne determinanty zmian wartości przedsiębiorstwa. Wyniki badania pokazują, że większość spółek giełdowych z Wielkopolski nie budowała wartości przedsiębiorstwa w analizowanym okresie, co oznacza, że wygenerowane przez nie stopy zwrotu były niższe od kosztu kapitału. Analizowane spółki zwiększały majątek swoich właścicieli w średnim ujęciu tylko w 2010 i 2013 r. Oznacza to, że w latach 2011-2012 całkowity zwrot dla akcjonariuszy wygenerowany przez wielkopolskie spółki giełdowe był niższy od oczekiwanego. Stwierdzić jednak trzeba, że analizowane podmioty wykazywały duże zróżnicowanie w badanym okresie zarówno pod względem względnego zysku ekonomicznego, jak i miernika CSVspread. Analiza danych charakteryzujących wielkopolskie spółki giełdowe wykazała dość silną i istotną statystycznie korelację między wynikami budowy wartości przedsiębiorstwa a rezultatami jej transferu do właścicieli tylko w 2012 r. W pozostałych latach zależność ta była słaba i nieistotna statystycznie. Analiza przyczynowa wykazała, że w największym stopniu zmiany zysku ekonomicznego w badanym okresie wyjaśniają zmiany zysku brutto. Wpływ pozostałych zmiennych, tj. kapitału własnego, efektywnej stopy podatku dochodowego i kosztu kapitału własnego jest znacznie mniejszy.

EN

The article presents the findings of research conducted into companies from the Wielkopolska region listed on the Warsaw Stock Exchange (WS E). The study explores whether these entities create value and transfer it to the shareholders, and whether the effects of the value creation process are correlated with value transfer to shareholders. The study also identifies the main determinants of corporate value changes. The results show that most companies from the Wielkopolska region listed on WS E did not create corporate value in the analysed period. This means that returns on equity generated by them was lower than the cost of capital. Companies from the Wielkopolska region listed on the WS E transferred value to their shareholders, on average, in 2010 and 2013 which means that in 2011 and 2012 the total shareholder return generated by those companies was lower than expected. However the study shows large diversity among analysed companies in terms of relative economic profit (REP) as well as created shareholder value spread (CS Vspread). Analysis of the data  indicates a low correlation between REP and CS Vspread variables among the analysed companies in 2010-11 and 2013. Only year 2012 showed a relatively strong and statistically significant correlation between variables REPand CS Vspread. Analysis showed that the most important determinant of changes in economic profit is gross profit. The influence of other variables, i.e. equity, the effective income tax rate andthe cost of equity is much smaller.

Keywords

PL

zarządzanie wartością przedsiębiorstwa; pomiar dokonań; tworzenie wartości; przekazywanie wartości właścicielom; transfer wartości; zysk ekonomiczny; zysk czysty; created shareholder value spread

EN

managing company’s value; measurement of accomplishments; transfer of values to the owners; value transfer; economic profit; clean profit; created shareholder value spread; managing company’s value; measurement of accomplishments; transfer of values to the owners; value transfer; economic profit; clean profit; created shareholder value spread

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
• Year: 2015
• Volume: 77
• Issue: 1
• Pages: 349-367

Dates

published

2015-01-01

Contributors

author

Jarosław Nowicki

• Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu

References

• Blaug, M. (2000), Teoria ekonomii. Ujęcie retrospektywne, WN PWN, Warszawa.
• Brigham, E.F., Gapenski, L.C. (2000), Zarządzanie finansami, PWE Warszawa.
• Copeland, T., Koller, T., Murrin, J. (1997), Wycena: mierzenie i kształtowanie wartości firm, WIG Press, Warszawa.
• Cwynar, A. (2010), Zysk ekonomiczny jako narzędzie informacyjno-sygnalizacyjne w systemie VBM, [w:] Cwynar, A., Dżurak, P. (red.), 2010, Systemy VBM i zysk ekonomiczny, Poltext, Warszawa.
• A. Ćwiąkała-Małys, W. Nowak, (2005), Zarys metodologiczny analizy finansowej, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław.
• Damodaran, A. (2007), Finanse korporacyjne. Teoria i praktyka, wyd. 2, ONEPRESS, Gliwice.
• Damodaran, A. (2014), Data Sets, http://people.stern.nyu.edu/adamodar/New_Home_Page/data.html [dost?p: czerwiec 2014].
• Dominiak, J. (2006), Struktura przestrzenna komercyjnych usług dla biznesu w aglomeracji poznańskiej, [w:] Słodczyk, J., Klimek, R. (red.), Przemiany przestrzeni miast i stref podmiejskich, Uniwersytet Opolski, Opole.
• Ehrbar, A. (2000), EVA – strategia tworzenia wartości przedsiębiorstwa, WIG-Press, Warszawa.
• Fernandez, P. (2001), Definition of shareholder value creation, SSRN working paper, 2001, http://papers.ssrn.com [dost?p: 27.03.2014].
• Fernandez, P., Reinoso, L. (2001), Shareholder value creators and shareholder value destroyers in USA. Year 2001, Research Paper nr 485 [dostęp 27.03.2014].
• Fishman, J.E., Pratt, S.P., Morrison, W.J. (2013), Standards of Value. Theory and Applications. Second Edition, John Wiley & Sons, Hoboken.
• Gillan, S. (2004), Corporate governance, EVA and Shareholder Value: An interview with Joel Stern, Journal of Applied Corporate Finance 16(2-3).
• Gorynia, M. (1998), Zachowania przedsiębiorstw w okresie transformacji. Mikroekonomia przejścia, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań.
• Gruszczyński, M. (2012), Empiryczne finanse przedsiębiorstw. Mikroekonometria finansowa, Difin, Warszawa.
• Gruszecki, T. (2002), Współczesne teorie przedsiębiorstwa, WN PWN, Warszawa.
• Helfert, E.A. (2004), Techniki analizy finansowej, PWE, Warszawa.
• Hirshleifer, J. (1965), Investment decisions under uncertainty – choice theoretic approaches, The Quarterly Journal of Economics 74(4).
• Jaki, A. (2006), Wycena przedsiębiorstwa, Oficyna Ekonomiczna, Kraków.
• Jensen, M.C. (2001), Value Maximization, Stakeholder Theory, and the Corporate Objective Function, Journal of Applied Corporate Finance 14(3, Fall).
• Landreth, H., Colander, D.C. (2005), Historia myśli ekonomicznej, WN PWN, Warszawa.
• Madden, B.J. (1999), CFROI™ Valuation. A Total System Approach to Valuing the Firm, Butterworth Heinemann, Oxford.
• MAKROscope. Polish Economy and Financial Markets (2014, 2012, 2011, 2010), Bank Zachodni WBK, July-August 2014, December 2012, December 2011, December 2010, http://skarb.bzwbk.pl/english/economic-analysis/macroscope/archiwum.html [dost?p: 16.07.2014].
• Markowski, T., Stawasz, D. (2001), Ekonomiczne i środowiskowe aspekty zarządzania rozwojem miast i regionów, Wyd. UŁ, Łódź.
• Michalski, M. (2000), Ekonomiczna wartość dodana dla właścicieli, [w:] Duraj, J. (red.), Wartość przedsiębiorstwa – z teorii i praktyki zarządzania, Wydawnictwo Naukowe Novum, Płock.
• Michalski, M. (2001), Zarządzanie przez wartość, WIG-Press, Warszawa.
• Nowak, M.J. (2011), Czynniki prorozwojowe w procesie zarządzania miastem, Współczesne Zarządzanie 1.
• Nowak, S. (2007), Metodologia badań społecznych, WN PWN, Warszawa.
• Nowicki, J. (2012), Zwiększanie wartości dla właścicieli a cel działania przedsiębiorstwa w teorii firmy, [w:] Urbańczyk, E., Gąsior, A., Mioduchowska-Jaroszewicz, E., Romanowska, M. (red.), Metodologiczne aspekty zarządzania wartością przedsiębiorstwa, Zeszyty Naukowe nr 737, Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia nr 56, Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin.
• Nowicki, J. (2014 [w druku]), Systematyka metod pomiaru wartości w ramach zarządzania wartością przedsiębiorstwa, [w:] Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia, Szczecin.
• Noworól, A. (2011), Zarządzanie miastem – podstawy teoretyczne, [w:] Kożuch, B., Kochalski, C. (red.), Strategiczne zarządzanie miastem w teorii i praktyce Urzędu Miasta Poznania, Monografie i Studia Instytutu Spraw Publicznych Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
• Ottosson, E., Weissenrieder, F. (2014), Cash Value Added – a new method for measuring financial performance, working paper, Study No 1996:1, http://papers.ssrn.com [dost?p: 27.03.2014].
• Parysek, J. (2005), Miasta polskie na przełomie XX i XXI wieku. Rozwój i przekształcenia strukturalne, Wydawnictwo Naukowe Bogucki, Poznań.
• Rappaport, A. (1999), Wartość dla akcjonariuszy: poradnik menedżera i inwestora, WIG – Press, Warszawa.
• Schumpeter, J. (1960), Teoria rozwoju gospodarczego, PWN, Warszawa.
• Sobiech, K., Woźniak, B. (2005), Inne nurty współczesnej ekonomii alternatywnej, [w:] Ratajczak, M. (red.), Współczesne teorie ekonomiczne, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań.
• Stewart, G.B. (1991), The Quest for Value. A Guide for Senior Managers, HarperBusiness, New York.
• Stewart, G.B. (2002), Accounting is broken. Here’s how to fix it. A radical manifesto, EVAluation – Stern Stewart Research, Vol. 5 Issue 1, September 2002, http://www.sternstewart.com/content/evaluation/info/092002.pdf [dost?p: 19.06.2004].
• Szablewski, A. (red.), 2009), Strategie wzrostu wartości firmy. Studium przypadków, Poltext, Warszawa2000.
• Szczepankowski, P. (2007), Wycena i zarządzanie wartością przedsiębiorstwa, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Waśniewski, T. (1997), Analiza finansowa w przedsiębiorstwie, Fundacja Rozwoju Rachunkowości w Polsce, Warszawa.
• Waśniewski, T., Skoczylas, W. (2002), Teoria i praktyka analizy finansowej w przedsiębiorstwie, Fundacja Rozwoju Rachunkowości w Polsce, Warszawa.
• Young, S.D., O’Byrne, S.F. (2001), EVA and Value-Based Management. A Practical Guide to Implementation, McGraw-Hill.

Identifiers

DOI

10.14746/rpeis.2015.77.1.19