Jurysdykcyjna ranga samorządowych kolegiów odwoławczych

• Authors: Jan Zimmermann

Title variants

EN

The scope of jurisdiction of self-governing appellate tribunals

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Prezentowany artykuł został wprawdzie napisany z okazji 25-lecia samorządowych kolegiów odwoławczych, nie jest on jednak okolicznościową laurką. Zwraca on uwagę na te cechy samorządowych kolegiów odwoławczych, które mają charakter węzłowy, nieraz dyskusyjny, ale które świadczą o wysokiej wadze i klasie omawianej instytucji. Autor wychodzi od zagadnień konstytucyjnych, wskazując, że chociaż obowiązująca Konstytucja RP nie wspomina o kolegiach, to jednak szereg jej uregulowań ma wpływ na ich kształt. Rozwiewa on tu wątpliwości dotyczące tego, czy kolegia są rzeczywiście organami zdecentralizowanymi i czy są one organami samorządowymi, a także analizuje przepis Konstytucji o zaskarżalności wszelkich orzeczeń w toku instancji. Tu właśnie pojawia się po raz pierwszy tytułowa „ranga jurysdykcyjna” kolegiów. Druga część opracowania dotyczy ustroju i organizacji kolegiów i zawiera m.in. dyskusję z koncepcją zmniejszenia liczby kolegiów, a także omawia delikatne relacje między kolegiami a administracją rządową. Kolejny punkt dotyczy aksjologicznych aspektów funkcjonowania kolegiów, zwłaszcza aksjologii administracyjnego toku instancji i jurysdykcji administracyjnej. Przedstawiono tu katalog wartości, które stanowią tło istnienia i funkcjonowania kolegiów. Punkt ostatni zaś dotyka praktyki działania kolegiów i jej licznych problemów. Na zakończenie autor stwierdza, że kolegia są wielką wartością, którą należy chronić i szanować. Wyraża on stanowcze życzenie, żeby nie przeprowadzać drastycznych zmian w zakresie organizacji i funkcjonowania kolegiów. Nie można pozwolić nie tylko na rozwijanie skrajnych pomysłów likwidacji kolegiów, ale także na koncepcje pozbawienia ich należnej im roli przez likwidację lub „spłaszczenie” odwołania administracyjnego, wreszcie przez pozbawienie ich możliwości wydawania orzeczeń merytorycznych.

EN

Although this paper has been written on the twenty-fifth anniversary of self-governing appellate tribunals, it is not meant to be a flattering birthday card. Its purpose is rather to identify the most characteristic features underlying self-governing appellate tribunals which, even if their role or functioning is sometimes disputable, nevertheless prove their high quality and merits. The paper starts with constitutional issues. Although there is no mention of tribunals in the current Constitution, a number of its provisions apply to them. As can be understood from them, appellate tribunals are, beyond doubt, decentralised and self-governing bodies. What is more, an analysis of the constitutional provision regarding challenges to all judicial decisions brings tolight, for the first time, the question of the ‘scope of jurisdiction’ of self-governing appellate tribunals which is the subject of this paper. The second part of the paper concerns the regime and organisation of appellate tribunals and it tackles, among other things, the delicate relationships between appellate tribunals and the government administration. The next point discussed in the paper concerns the axiological aspects of the functioning of appellate tribunals. The catalogue of values presented in this part constitutes the background underlying the existence and functioning of appellate tribunals. The last part touches upon the practical problems which appellate tribunals encounter. Concluding, it is stated that appellate tribunals constitute an important value which must be protected and respected. It is also strongly recommended that no drastic changes in their organisation or functioning be made. The extreme voices calling for the liquidation of appellate tribunals should be disallowed, in the same way as attempts to deprive appellate tribunals of their role by abolition of the right of an administrative appeal or their power to issue decisions.

Keywords

PL

samorządowe kolegium odwoławcze; samorząd terytorialny; Konstytucja; decentralizacja; jurysdykcja administracyjna; tok instancji; podział terytorialny; administracja rządowa; wartości; polityka kadrowa

EN

self-governing appellate tribunals; self-government; Constitution; decentralisation; territorial division; government administration; recruitment policy; values; self-governing appellate tribunals; self-government; Constitution; decentralisation; territorial division; government administration; recruitment policy; values

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
• Year: 2015
• Volume: 77
• Issue: 3
• Pages: 131-146

Dates

published

2015-01-01

Contributors

author

Jan Zimmermann

• Uniwersytet Jagielloński

References

• Chróścielewski, W. (2011), [w:] Sieniawska, K. (red.), Samorządowe kolegia odwoławcze – przeszłość i przyszłość, Kraków: 177-184.
• ---
• Chróścielewski, W. (2015), Kasacyjny czy reformacyjny model administracyjnego postępowania odwoławczego?, Państwo i Prawo 70(1): 3-14.
• ---
• Dolnicki, B. (2011), Próby reformowania struktury i zasad działania samorządowych kolegiów odwoławczych, [w:] Sieniawska, K. (red.), Samorządowe kolegia odwoławcze – przeszłość i przyszłość, Kraków: 107-116.
• ---
• Fundowicz, S. (2007), Aksjologia prawa administracyjnego, [w:] Koncepcja systemu prawa administracyjnego, red. J. Zimmermann, Warszawa: 633-654.
• ---
• Kmieciak, Z. (2000), Ogólne zasady prawa i postępowania administracyjnego, Warszawa.
• ---
• Kmieciak, Z. (2014), Zarys teorii postępowania administracyjnego, Warszawa.
• ---
• Niżnik-Dobosz I. (2011), [w:] Sieniawska, K. (red.), Samorządowe kolegia odwoławcze – przeszłość i przyszłość, Kraków: 85.
• ---
• Ochendowski, E. (2003), Pozycja prawna studenta uniwersytetu – użytkownik zakładu publicznego, czy członek korporacji publicznej, [w:] Filipek, J. (red.), Jednostka w demokratycznym państwie prawa, Bielsko-Biała: 455-463.
• ---
• Sarnecki, P. (2011), Samorządowe kolegia odwoławcze w świetle Konstytucji RP, [w:] Sieniawska, K. (red.), Samorządowe kolegia odwoławcze – przeszłość i przyszłość, Kraków: 92-101.
• ---
• Sawuła, R. (2011), Idea samorządowego kolegium odwoławczego – oczekiwania i zagrożenia, [w:] Sieniawska, K. (red.), Samorządowe kolegia odwoławcze – przeszłość i przyszłość, Kraków: 118.
• ---
• Stec, M. (2011), [w:] Sieniawska, K. (red.), Samorządowe kolegia odwoławcze – przeszłość i przyszłość, Kraków: 83-85.
• ---
• Sygit, B., Jędrzejewski, T., Żmuda, M. (2009), Ograniczenia w realizacji przez samorządowe kolegia odwoławcze funkcji gwaranta prawa do dobrej administracji, [w:] Sieniawska, K. (red.), Samorządowe kolegia odwoławcze jako gwarant prawa do dobrej administracji, Warszawa: 117-124.
• ---
• Wróblewski, J. (1973), Wartości a decyzja sądowa, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk.
• ---
• Zdziennicki, B., [w:] K. Sieniawska (red.), Samorządowe kolegia odwoławcze – przeszłość i przyszłość, Kraków: 89.
• ---
• Ziembiński, Z. (1980), Problemy podstawowe prawoznawstwa, Warszawa.
• ---
• Ziembiński, Z. (1990), Wstęp do aksjologii dla prawników, Warszawa.
• ---
• Zimmermann, J. (2009), Aksjologia administracyjnego toku instancji, [w:] Sieniawska, K. (red.), Samorządowe kolegia odwoławcze jako gwarant prawa do dobrej administracji, Warszawa: 51-69.

Identifiers

DOI

10.14746/rpeis.2015.77.3.10