Niezależność prokuratury i prokuratorów – nowe rozwiązania na tle dotychczasowych kontrowersji (uwagi w związku z ustawą z 28 stycznia 2016 r. – Prawo o prokuraturze)

• Authors: Anna Gerecka-Żołyńska

Title variants

EN

Independence of prosecutors and the Public Prosecutor’s Office – new solutions against the background of the current controversies (some remarks on the Act of 28 January 2016 – Law on the Public Prosecutor’s Office)

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule zaprezentowano zagadnienia związane z funkcjonowaniem niezależności prokuratora i prokuratury jako jednolitego organu. W ramach uwag wprowadzających wskazane zostały rozwiązania, jakie w obrębie niezależności wypracowane zostały po zakończeniu obrad Okrągłego Stołu wraz z uwzględnieniem przyjętych w tym zakresie zapisów konstytucyjnych. Ponadto omówiono standardy europejskie przyjęte przez organizacje europejskie, w szczególności Komitet Ministrów Rady Europy i Komisję Wenecką, w zakresie zapewnienia niezależności funkcjonowania organów wymiaru sprawiedliwości z równoczesną konfrontacją przyjętych dotychczas przez Polskę rozwiązań ustawowych. Rzetelnie przedstawiono funkcjonowanie i ustrój prokuratury w kontekście realizacji postulatu niezależności wraz z wprowadzeniem nowelizacji z 2009 r. i zmianą ustawy o prokuraturze. Prowadzone rozważania w sposób w miarę jednoznaczny wskazały na wątpliwość potrzeby wprowadzania zmian w do stanu prawnego wypracowanego w 2009 r., a w części III publikacji zwrócono uwagę na przyjęte w Prawie o prokuraturze zapisy pozostające w bezpośrednim związku z niezależnością prokuratury i prokuratorów. Przy czym, jak przyjęto w wniosku końcowym, realna ocena wprowadzonych ustawą Prawo o prokuraturze rozwiązań będzie mogła nastąpić z chwilą wejścia ustawy w życie.

EN

The functioning in practice of the independence of the public prosecutor’s office and individual prosecutors in Poland has been examined. First, the solutions adopted upon completion of the Round Table discussion are presented, taking into consideration the constitutional provisions then adopted. Next the European standards approved by European organisations and in particular the Committee of Ministers of the Council of Europe and the Venice Commission regarding assurance of the independence of the judiciary are discussed and confronted with the statutory solutions that have till date applied in Poland. A fair assessment of the functioning and the regime of the public prosecutor’s office has been made in the context of the implementation of the amendments of 2009 to the law on the public prosecutor’s office, showing that no further amendments to, or changes in the existing status quo are necessary. In the third part of the paper, the recent provisions adopted directly with regards to the independence of prosecutors and the public prosecutor’s office are presented, although their actual assessment will only be possible once the new law has come into force.

Keywords

PL

prokuratura; ustawa o prokuraturze; prawo o prokuraturze; Konstytucja RP; Prokurator Generalny; Minister Sprawiedliwości; Komisja Wenecka

EN

public prosecutor’s office; law on the public prosecutor’s office; Constitution of the Republic of Poland; Attorney General; Minister of Justice; Venice Commission; public prosecutor’s office; law on the public prosecutor’s office; Constitution of the Republic of Poland; Attorney General; Minister of Justice; Venice Commission

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
• Year: 2016
• Volume: 78
• Issue: 1
• Pages: 57-70

Dates

published

2016-03-31

Contributors

author

Anna Gerecka-Żołyńska

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

References

• Grzegorczyk, T. (2010), Niezależność prokuratury i prokuratorów w świetle znowelizowanej ustawą z dnia 9 października 2009 roku ustawy o prokuraturze, Prokuratura i Prawo 1/2.
• Grzeszczyk, W. (2010), Nowy model ustrojowy prokuratury, Prokuratura i Prawo 3.
• Herzog, A., (2009), Niezależność prokuratury – mit czy nadzieja?, Prokuratura i Prawo 1.
• Kędzierski, J. (2009), O niezależność prokuratury – w kręgu faktów i mitów, Prokuratura i Prawo 1.
• Mik, B. (2010), Nowe gwarancje niezależności prokuratury i prokuratorów – fakt, czy iluzja, Prokuratura i Prawo 5.
• Smoleński, J. (1970), Rodowód leninowskiej koncepcji prokuratury i jej ustawowa realizacja, Problemy Praworządności 7/8.
• Suchocka, H. (2014), W poszukiwaniu modelu ustrojowego prokuratury (w świetle prac Komisji Rady Europy „Demokracja poprzez Prawo”), Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 76(2): 161-174.
• Ustawa z 29 grudnia 1989 r. o zmianie Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, Dz. U. 1989, Nr 75, poz. 44.
• Ustawa z 18 grudnia 1998 r. o Instytucie Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu, Dz. U. 2014, poz. 1075 ze zm.
• Ustawa z 9 października 2009 r. o zmianie ustawy o prokuraturze oraz niektórych innych ustaw, Dz. U. 2009, Nr 178, poz. 1375.
• Ustawa z 28 stycznia 2016 r. – Prawo o prokuraturze, Dz. U. 2016, poz. 177.
• Opinia uzupełniająca Prokuratora Generalnego do poselskich projektów ustawy – Prawo o prokuraturze (druk sejmowy 162 i 162-A) oraz ustawy Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo o prokuraturze (druk sejmowy 163), dostępna na: www.pg.gov.pl [dostęp: 17.02.2016].

Identifiers

DOI

10.14746/rpeis.2016.78.1.6