Kara ograniczenia wolności z zastosowaniem dozoru elektronicznego – utracona szansa naprawy tej kary w polskim prawie karnym

• Authors: Michał Grudecki

Title variants

EN

A restriction of liberty order monitored electronically – a lost chance in Polish criminal law

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Ustawa z 20 lutego 2015 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny i niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 396) wprowadziła liczne zmiany w przepisach dotyczących struktury oraz wykonywania kar, m.in. reformując sposób wykonywania kary ograniczenia wolności. W publikacji autor przedstawił powody wprowadzenia obowiązku pozostawania w miejscu stałego pobytu lub w innym wyznaczonym miejscu z zastosowaniem systemu dozoru elektronicznego jako jednej z form kary ograniczenia wolności, dokonał oceny tej, niestety krótko obowiązującej, zmiany w polskim prawie karnym. Autor omówił również pokrótce przepisy Kodeksu karnego wykonawczego, które regulowały dokładnie sposób wykonywania kary ograniczenia wolności w formie stanowiącej przedmiot publikacji, a także zaprezentował przyczyny cofnięcia tej części reformy ustawą z 11 marca 2016 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny i ustawy – Kodeks karny wykonawczy (Dz. U. poz. 428). Podjął też próbę odpowiedzi na pytanie, czy przywrócenie dozoru elektronicznego jako systemu wykonywania kary pozbawienia wolności było słuszne. Autor zaproponował też uwagi de lege ferenda odnośnie do przywrócenia usuniętej ustawą z 11 marca 2016 r. omawianej formy kary ograniczenia wolności z pewnymi zmianami co do szczegółów dotyczących sposobu jej wykonywania, które powinny znaleźć się w Kodeksie karnym wykonawczym.

EN

The Act on the Amendments to the Penal Code and some other Acts of 20 February 2015 modified many regulations concerning the structure and the way of executing penalties, including the restriction of liberty. In this paper, the reasons for the implementation of an order requiring a person to remain within their home or stay at the restriction place, being electronically monitored, are presented and assessed. This is followed by the assessment of the provisions of the Executive Penal Code governing this form of punishment, which was briefly available under Polish criminal law. The author presents the reasons why a restriction of liberty order had been introduced in the first place and then abolished by the Act Amending the Executive Penal Code of 11 March 2016 and offers his own explanation of this. He also examines whether the amendment of February 2015 was a right decision and presents his own views, concluding with some de lege ferenda points regarding the possibility of re-introducing the order of the restriction of liability, but with certain amendments pertaining to the detailed execution of this order.

Keywords

PL

prawo karne; system kar; kara ograniczenia wolności; dozór elektroniczny

EN

criminal law; system of punishment; restriction of liability; electronic surveillance; criminal law; system of punishment; restriction of liability; electronic surveillance

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
• Year: 2017
• Volume: 79
• Issue: 4
• Pages: 121-133

Dates

published

2017-12-28

Contributors

author

Michał Grudecki

• Uniwersytet Śląski w Katowicach

References

• Buchała K., Zoll, A. (1995), Polskie prawo karne, Warszawa.
• Dziubińska, A. (2012), Dwa lata obowiązywania przepisów ustawy o wykonywaniu kary pozbawienia wolności poza zakładem karnym w systemie dozoru elektronicznego – założenia i ich realizacja, Przegląd Więziennictwa Polskiego 74-75(I-II): 165-194.
• Giętkowski, R. (2015), Komentarz do art. 34, [w:] Stefański, R. (red.), Kodeks karny. Komentarz, Warszawa: 289-297.
• Grześkowiak, A. (2015), Model ustawowej polityki karnej na tle projektów zmian kodeksu karnego, [w:] Kala, D., Zgoliński, I. (red.), Reforma prawa karnego materialnego i procesowego z 2015 roku. Wybrane zagadnienia, Warszawa: 34-61.
• Hryniewicz, E. (2013), Obowiązek pracy na cele społeczne jako element kary kryminalnej, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 75(1): 105-117.
• Jankowski, M., Momot, S. (2015), Wykonywanie kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego (sprawozdanie z badania aktowego), Prawo w Działaniu 22: 187-237.
• Konarska-Wrzosek, V. (2013), W kwestii nowego kształtu kary ograniczenia wolności, [w:] Górowski, W., Kardas, P., Sroka, T., Wróbel, W. (red.), Zagadnienia teorii i nauczania prawa karnego. Kara łączna,Warszawa: 176-184.
• Lelental, S. (2011), Zakres podmiotowy i koszty stosowania dozoru elektronicznego, [w:] Kalisz, T. (red.), Prawo karne wykonawcze w systemie nauk kryminologicznych. Księga pamiątkowa ku czci Profesora Leszka Boguni, Wrocław: 151-167.
• Majewski, J. (2015), Komentarz do zmian 2015, Warszawa.
• Małolepszy, M. (2016), Rewolucyjna reforma polskiego systemu sankcji i jej możliwy wpływ na wymiar kar za przestępstwa przeciwko mieniu, http://www.zielona-gora.po.gov.pl/magazyn/upload/lektury_elektroniczne/rewolucyjna-reforma-polskiego-systemu-sankcji-i-jej-mozliwy-wplyw-na-wymiar-kar-za-przestepstwa-przeciwko-mieniu.pdf [dostęp: 1.12.2016].
• Mamak, K., Zając, D. (2015), Dozór elektroniczny w świetle nowelizacji prawa karnego, [w:] Żółtek, S. (red.), Z zagadnień prawa karnego, Internetowy Przegląd Prawniczy TBSP UJ 18(1): 127-143.
• Rusinek, M. (2008), Krytycznie o przyjętym kształcie dozoru elektronicznego, Przegląd Więziennictwa Polskiego 60: 51-64.
• Sitarz, O. (2016), Rozdział XVII. Wymiar kary i środków karnych, [w:] Dukiet-Nagórska, T. (red.), Prawo karne. Część ogólna, szczególna i wojskowa, Warszawa: 287-309.
• Sroka, T. (2015), Koncepcja jedności kary ograniczenia wolności w nowym modelu tej kary po nowelizacji z 20 lutego 2015 r., Palestra 7-8(691-692): 47-56.
• Sroka, T. (2015), Rozdział 4. Kara ograniczenia wolności, [w:] Wróbel, W. (red.), Nowelizacja prawa karnego 2015. Komentarz, Kraków: 85-153.
• Szewczyk, M. (2016), Kara ograniczenia wolności, [w:] System prawa karnego, t. 6: Kary i inne środki reakcji prawnokarnej, red. M. Melezini, Warszawa: 175-227.
• Uzasadnienie projektu ustawy z 20 lutego 2015 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny, druk Sejmu VII kadencji nr 2393 cz. 1,
• http://orka.sejm.gov.pl/Druki7ka.nsf/0/39FD209B7AC6C45AC1257CDE0042D631/%24File/2393%20cz%201.pdf [dostęp: 30.11.2016].
• Uzasadnienie projektu ustawy z 11 marca 2016 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny i ustawy – Kodeks karny wykonawczy, druk Sejmu VIII kadencji nr 218,
• http://orka.sejm.gov.pl/Druki8ka.nsf/0/1285BD484E265537C1257F4E003531E0/%24File/218.pdf [dostęp 30.11.2016].
• Wróbel, W. (2015), Rozdział 1. Uwagi wstępne, [w:] Wróbel, W. (red.), Nowelizacja prawa karnego 2015. Komentarz, Kraków: 27-29.
• Zawiejski, P. (2016), Rozdział XIII. Kary, [w:] Dukiet-Nagórska, T. (red.), Prawo karne. Część ogólna, szczególna i wojskowa, Warszawa: 236-248.
• Żywucka-Kozłowska, E. (2015/2016), Kara ograniczenia wolności po 1.7.2015 r., Edukacja Prawnicza 164(2): 34-38.
• Akty prawne
• Rozporządzenie Prezydenta RP z 11 lipca 1932 r. – Kodeks karny, Dz. U. Nr 60, poz. 571 ze zm.
• Ustawa z 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny, tekst jednolity Dz. U. 2016, poz. 1137.
• Ustawa z 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny wykonawczy, Dz. U. Nr 90, poz. 557 ze zm.
• Ustawa z 7 września 2007 r. o wykonywaniu kary pozbawienia wolności poza zakładem karnym w systemie dozoru elektronicznego, Dz. U. 2010, Nr 142, poz. 960 ze zm.
• Ustawa z 20 lutego 2015 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny i niektórych innych ustaw, Dz. U. poz. 396.
• Ustawa z 11 marca 2016 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny i ustawy – Kodeks karny wykonawczy, Dz. U. poz. 428.

Identifiers

DOI

10.14746/rpeis.2017.79.4.10