Mapa zagrożeń przestępstwami na tle seksualnym jako instrument sytuacyjnej prewencji przestępczości w Polsce – uwagi krytyczne

• Authors: Maciej Bocheński

Title variants

EN

The map of the threats of sexual offences as a tool of situational crime prevention in Poland – critical remarks

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Ustawa o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym została uchwalona 13 maja 2016 r. Przewidziane w jej przepisach instytucje i instrumenty prawne mają przeciwdziałać przestępczości seksualnej. Jednym z wprowadzanych rozwiązań jest mapa zagrożeń przestępstwami na tle seksualnym. O ile sama konstrukcja tego rodzaju narzędzia analizy rozmiarów i fenomenologii przestępczości nie budzi zastrzeżeń z punktu widzenia nauki kryminologii, o tyle wydaje się, że to rozwiązanie w polskim wydaniu jest nieadekwatne do realizacji zamierzonego celu. Artykuł poświęcony jest ocenie polskich rozwiązań w zakresie konstruowania mapy zagrożeń przestępstwami na tle seksualnym w kontekście dorobku i dotychczasowych ustaleń kryminologii środowiskowej, w tym w szczególności nurtu zapobiegania przestępczości przez kształtowanie bezpiecznej przestrzeni oraz sytuacyjnej prewencji przestępczości.

EN

The Act on Counteracting the Threat of Sexual Offe ces was enacted on 13 May 2016. One of the solutions it has introduced is a map of the threats of sexual offences. While the construction of this kind of tool for analysing the dimension and the phenomenology of crime does not raise any criticism from the point of view of the science of criminology, the implementation of this solution in Poland does not seem adequate for the intended purpose. This article assesses the Polish solutions regarding the drawing of a map of the threats of sexual offenses in the context of the acquis and the current findings of environmental criminology, including in particular crime prevention through environmental design and the shaping of situational crime prevention.

Keywords

PL

kryminologia środowiskowa; sytuacyjna prewencja przestępczości; CPTED; mapy przestępczości

EN

environmental criminology; situational crime prevention; CPTED; crimes maps; environmental criminology; situational crime prevention; CPTED; crimes maps

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
• Year: 2017
• Volume: 79
• Issue: 4
• Pages: 107-119

Dates

published

2017-12-28

Contributors

author

Maciej Bocheński

• Krakowska Izba Adwokacka

References

• Angel, S. (1986), Discouraging Crime through City Planning, Berkeley.
• Atlas, R. (2008), 21st Century Security and CPTED: Designing for Critical Infrastructure Protection and Crime Prevention, CRC Press, Taylor & Francis Ltd.
• Beisert, M. (2012), Pedofilia. Geneza i mechanizm zaburzenia, Sopot.
• Bieńkowska, E. (1984), Wpływ zachowania ofiary na rozstrzygnięcie sprawy o zgwałcenie, Wrocław.
• Bieńkowska, E. (1996), O wiktymo- i kryminogennej roli alkoholu w genezie zgwałcenia, Przegląd Prawa Karnego 14-15: 33-43.
• Błachut, J., Gaberle, A., Krajewski, K. (1999), Kryminologia, Gdańsk.
• Bocheński, M. (2010), Kryminologiczna i wiktymologiczna problematyka przestępstwa zgwałcenia, ze szczególnym uwzględnieniem relacji pomiędzy ofiarą, sprawcą i miejscem popełnienia czynu, UJ, Kraków (niepubl. maszynopis pracy magisterskiej).
• Bocheński, M. (2012), Kryminologia środowiskowa i jej znaczenie dla badań nad przestępstwem zgwałcenia, Przegląd Więziennictwa Polskiego 74-75: 45-68.
• Bocheński, M. (2016), Criminological problems of registers of sexual offenders: remarks on the Sexual Offences Act of 13 may 2016, Problems of Forensic Sciences 105: 370-393.
• Bocheński, M. (2016), Prawnokarna reakcja wobec sprawców przestępstw z art. 197 KK i art. 200 KK w świetle teorii i badań empirycznych, Warszawa.
• Bottoms, A.E., Wiles, P. (2002), Environmental Criminology, [w:] Maguire, M., Morgan, R., Reiner, R., The Oxford Handbook of Criminology, Oxford: 620-656.
• Brantingham, P.J., Brantingham, P.L. (1981), Environmental Criminology, Beverly Hills.
• Brantingham, P.J., Brantingham, P.L. (1984), Patterns in Crime, New York.
• Brantingham, P.J., Brantingham, P.L. (2009), Criminality of place: crime generators and crime attractors, [w:] K. Moss (ed.), Crime Reduction. Critical Concepts in Criminology. Volume 2: Motivation of the Criminal Inclination, New York: 43-64.
• Brantingham, P.L., Brantingham, P.J., Taylor, W. (2005), Situational crime prevention as a key component in embedded crime prevention, Canadian Journal of Criminology and Criminal Justice 47(2): 271-292.
• Cozens, P.M. (2008), New urbanism, crime and the suburbs: a review of the evidence, urban policy and research 26(4): 429-444.
• Cozens, P.M. (2008), Crime prevention through environmental design in western Australia: planning for sustainable urban futures, International Journal of Sustainable Development and Planning 3(3): 272-292.
• Cozens, P.M. (2011), Urban planning and environmental criminology: towards a new perspective for safer cities, planning practice & research 26(4): 481-508.
• Crowe, T. (2000), Crime Prevention Through Environmental Design. 2nd edn., Boston.
• Czarnecki, B., Siemiński, W. (2004), Kształtowanie bezpiecznej przestrzeni publicznej, Warszawa.
• Draper, R., Cadzow, E. (2004), Crime prevention through environmental design, PEB Exchange, Programme on Educational Building 13: 9-10.
• Fattah, E.A. (1999), Some reflections on crime prevention strategies in large metropolitan centres of the 21st century, European Journal of Crime, Criminal Law and Criminal Justice 7(2): 130-149.
• Felson, M. (2009), Linking criminal choice, routine activities, informal control and criminal outcomes, [w:] Moss, K. (ed.), Crime Reduction. Critical Concepts in Criminology. Volume 2: Motivation of the Criminal Inclination, New York: 169-178.
• Felson, M., Gottfredson, M. (1984), Social indicators of adolescent activities near peers and parents, Journal of Marriage and the Family 46: 709-714.
• Gruszczyńska, B. (2007), Przemoc wobec kobiet w Polsce. Aspekty prawnokryminologiczne, Warszawa.
• Hall, G.C.N., Hirschman, R. (1992), Sexual aggression against children: a conceptual perspective of etiology, Criminal Justice and Behavior 19(1): 8-23.
• Hall, R.C.W. (2007), A profile of pedophilia: definition, characteristics of offenders, recidivism, treatment outcomes, and forensic issues, Mayo Clinic Proceedings 82(4): 457-471.
• Hanausek, T., Marek, A., Widacki, J. (1976), Zgwałcenia, Warszawa.
• Jacobs, J. (1961), Death and Life of Great American Cities, New York.
• Jeffery, C.R. (1971), Crime Prevention Through Environmental Design, Beverly Hills.
• Łojek, K. (2004), Zapobieganie przestępczości przez kształtowanie bezpiecznej przestrzeni, cz. 1, Przegląd Policyjny 14(1-2): 88-106.
• Marczewski, M. (2012), Obraz statystyczny przestępstw z art. 197 k.k., [w:] Mozgawa, M. (red.), Przestępstwo zgwałcenia, Warszawa: 197-213.
• Marek, Z., Widacki, J. (1974), Wiktymologia zgwałcenia, Przegląd Lekarski 31(5): 27-45.
• Midtveit, E. (2005), Crime prevention and exclusion: from walls to opera music, Journal of Scandinavian Studies in Criminology and Crime Prevention 6(1): 23-38.
• Mozgawa, M., Budyn-Kulik, M. (2006), Prawnokarne aspekty pedofilii. Analiza dogmatyczna i wyniki badań empirycznych, Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych 2: 43-78.
• Mozgawa, M., Kozłowska-Kalisz, P. (2012), Zgwałcenie w małżeństwie (w świetle badań empirycznych), [w:] Mozgawa, M. (red.) Przestępstwo zgwałcenia, Warszawa: 217-242.
• Newman, O. (1972), Defensible Space: Crime Prevention through Urban Design, New York.
• Park, R.E. (1952), Human Communities, New York.
• Parnaby, P. (2006), Crime prevention through environmental design: discourses of risk, social control, and a neo-liberal context, Canadian Journal of Criminology and Criminal Justice 48(1): 1-29.
• Płatek, M. (2007-2008), Karnoprawne modele przeciwdziałania przemocy w rodzinie, Archiwum Kryminologii 29-30: 601-616.
• Rządowy projekt ustawy o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym; Druk Sejmowy Sejmu VIII Kadencji nr 189, http://www.sejm.gov.pl/Sejm8.nsf/druk.xsp?nr=189 [dostęp: 12.05.17].
• Seto, M.C. (2009), Pedophilia, Annual Review of Clinical Psychology 5: 391-407.
• Seto, M.C. (2004), Pedophilia and sexual offenses against children, Annual Review of Sex Research 15: 321-361.
• Seto, M.C. (2008), Pedophilia and Sexual Offending Against Children. Theory, Assessment and Intervention, American Psychological Association, Washington, DC.
• Siemaszko, A. (1979), Społeczna geneza przestępczości, Warszawa.
• Walsh, E.M. (1999), Crime prevention through environmental design, Journal of Housing and Community Development 56(4): 42-59.
• Warylewski, J. (2007), Reakcja karna na przestępstwa seksualne, Przegląd Więziennictwa Polskiego 54: 34-44.
• Weisburd, D., Wyckoff, L.A., Ready, J., Eck, J.E., Hinkle, J.C., Gajewski, F. (2006), Does crime just move around the corner? A controlled study of spatial displacement and diffusion of crime control benefits, Criminology 44(3): 572-584.
• Ziegler, E.H. (2007), American cities, urban planning, and place-based crime prevention, Urban Lawyer 39(4): 859-875.

Identifiers

DOI

10.14746/rpeis.2017.79.4.9