Kradzież czy przywłaszczenie rzeczy ruchomej z majątku wspólnego (współwłasności)?

• Authors: Tomasz Tyburcy

Title variants

EN

Theft or misappropriation of a tangible asset as the matrimonial property

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W doktrynie dominuje stanowisko, że małżonek, który rozporządza składnikiem majątku wspólnego jak własnym, wbrew woli drugiego małżonka, popełnia kradzież lub przywłaszczenie w zależności od tego, czy rzecz znajduje się we władztwie pokrzywdzonego czy też sprawcy. Mniejszościowy pogląd zakłada, że nie jest możliwa kradzież rzeczy wchodzących w skład wspólnoty majątkowej małżonków, a bezprawne ich przywłaszczenie należy kwalifikować z art. 284 § 1 k.k. Oba stanowiska mają za podstawę inne rozumienie posiadania (władania). Powszechnie przyjmuje się, że chodzi o faktyczne władanie rzeczą, ale doprecyzowanie tego sformułowania budzi już kontrowersje w piśmiennictwie. Należy szczególnie wnikliwie analizować stronę podmiotową, jeżeli przedmiotem wykonawczym jest rzecz stanowiąca współwłasność małżeńską. W związku z przepołowieniem kradzieży i przywłaszczenia istotne jest ustalenie wartości przedmiotu wykonawczego.

EN

According to the dominant opinion in the case-law, the spouse who disposes of the assets included within the matrimonial property against the will of the other spouse commits either a theft or misappropriation, depending on which party (the perpetrator or the victim) controls the assets in question. There is, however, a minority view according to which it is not possible for a spouse to commit a crime of stealing assets included in the matrimonial property and any unlawful appropriation of such assets by a spouse must be qualified in accordance with Article 284 par. 1 of the Penal Code. Both positions have their basis in the understanding of the notion of ‘possession’ as a subject of protection under the legal provisions in which offences against property are defined. It is generally accepted that what matters is the factual ownership of a given object, but there is no agreement in the literature as to the uniform definition of this ownership.

Keywords

PL

kradzież; przywłaszczenie; majątek wspólny; współwłasność; własność

EN

misappropriation; theft; matrimonial property; co-ownership; ownership; misappropriation; theft; matrimonial property; co-ownership; ownership

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
• Year: 2018
• Volume: 80
• Issue: 3
• Pages: 75-85

Dates

published

2018-09-28

Contributors

author

Tomasz Tyburcy

• Warszawa

References

• Andrejew, I., Świda, W., Wolter, W. (1973), Kodeks karny z komentarzem, Warszawa.
• Bafia, J., Mioduski, K., Siewierski, M. (1987), Kodeks karny. Komentarz, Warszawa.
• Bończak-Kucharczyk, E. (2012), Własność lokali i wspólnota mieszkaniowa, Warszawa.
• Filar, M. (2012), Kodeks karny. Komentarz, Warszawa.
• Glaser, S., Mogilnicki, A. (1934), Kodeks karny. Komentarz, Kraków.
• Gniewek, E. (2006), Prawo rzeczowe, Warszawa 2006.
• Górniok, O., Hoc, S., Przyjemski S. (1999), Kodeks karny. Komentarz, t. 3, Gdańsk.
• Grześkowiak, A., Wiak, K. (2012), Kodeks karny. Komentarz, Warszawa.
• Ignatowicz, J., Piasecki, K., Pietrzykowski, J., Winiarz, J. (1990), Kodeks rodzinny i opiekuńczy z komentarzem, Warszawa.
• Królikowski, M., Zawłocki, R. (2013), Kodeks karny. Część szczególna, t. 2, Warszawa.
• Kubicki, L. (1959), W sprawie „Problematyki zaboru przez jednego z małżonków mienia objętego współwłasnością ustawową”, Państwo i Prawo 59(11): 856–864.
• Kubicki, L. (1960), Granice zarządu wspólnym mieniem małżonków a odpowiedzialność karna, Państwo i Prawo 60(4–5): 785–783.
• Kukuła, Z. (2009), Prawnokarna ochrona spadku, Przegląd Sądowy 9(2): 106–118.
• Makarewicz, J. (1932), Kodeks karny z komentarzem, Lwów.
• Marek, A. (red.) (1997), Prawo karne, Warszawa
• Marzec, J.F. (1959), Z problematyki zaboru przez jednego z małżonków mienia objętego współwłasnością ustawową, Państwo i Prawo 59(11): 848–857.
• Mozgawa, M. (2006), Kodeks karny. Praktyczny komentarz, Kraków.
• Peiper, L. (1936), Komentarz do Kodeksu karnego i Prawa o wykroczeniach, Kraków.
• Piaczyńska, A. (2011), Przywłaszczenie składnika spadku przez współspadkobiercę, Prokuratura i Prawo 11(3): 84–98.
• Rudnicki, S. (2007), Komentarz do Kodeksu cywilnego. Księga druga. Własność i inne prawa rzeczowe, Warszawa.
• Satko, J. (1998), Glosa do wyroku SN z 9 kwietnia 1997 r., III KKN 241/96, Orzecznictwo Sądów Polskich 98(5): 244–253.
• Siewierski, M. (1963), Kodeks karny i Prawo o wykroczeniach. Komentarz, Warszawa.
• Sośnicka, A., Przestępstwo i wykroczenie przywłaszczenia w polskim prawie karnym, Warszawa.
• Stefański, R.A. (1995), Odpowiedzialność karna za zabór mienia stanowiącego wspólność majątkową, Prokuratura i Prawo 10.
• Stelmachowski, A. (1960), Jeszcze w sprawie zaboru przez jednego z małżonków mienia objętego wspólnością ustawową, Państwo i Prawo 4–5.
• Wąsek, A. (2004), Kodeks karny. Komentarz, t. 2, Warszawa.
• Wojciechowski, J. (1976), Mienie jako przedmiot przestępstwa kradzieży, Annales UMCS, sectio G, vol. 23.
• Zawłocki, R. (2011), System prawa karnego. Przestępstwa przeciwko mieniu i gospodarcze, t. 9, Warszawa.
• Zoll, A. (2006), Kodeks karny. Komentarz, Część szczególna, Kraków.

Identifiers

DOI

10.14746/rpeis.2018.80.3.7