„Inność drażni jednakowość” – kilka uwag o problematyce dyskryminacji osób LGBT ze szczególnym uwzględnieniem przepisów Kodeksu karnego

• Authors: Katarzyna Czeszejko-Sochacka

Title variants

EN

‘Otherness irritates uniformity.’ Discrimination against LGBT people – a few remarks with particular emphasis on the provisions of the Penal Code

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Mniejszości seksualne występują w każdym społeczeństwie. Odmienna od heteroseksualnej orientacja często jest przyczyną braku akceptacji i dyskryminacji. Do 1991 r. homoseksualizm znajdowała się na liście chorób Światowej Organizacji Zdrowia. W niektórych krajach grozi nawet kara śmierci za otwarte mówienie o swoich upodobaniach seksualnych. W Polsce istnieje społeczne przyzwolenie na dyskryminację z uwagi na orientację seksualną i tożsamość płciową. Przepisy polskiego Kodeksu karnego nie zawierają skutecznych mechanizmów, które chroniłyby tę grupę przed homofobiczną mową nienawiści. Takie podejście często jest przyczyną braku zaufania do organów ścigania i powoduje, że wiele takich przypadków nie jest zgłaszanych. Prawo jednak nie powinno stać nad bezprawiem i zapewnić ochronę każdemu człowiekowi bez względu na cechy go różnicujące.

EN

Sexual minorities are present in every society. Unlike heterosexual orientation, an LGBT orientation often meets with a lack of acceptance and discrimination. Until 1991, the World Health Organization included homosexuality in the list of diseases. In some countries, the death penalty is the punishment for talking about sexual preferences openly. Discrimination due to sexual orientation and gender identity is socially accepted in Poland. The provisions of the Polish Penal Code do not contain effective mechanisms which can protect this group against homophobic hate speech. This often results in distrust with regard to law enforcement agencies and is the reason why many of these cases are not reported. The law should provide protection to every person, regardless of their differentiating characteristics.

Keywords

PL

LGBT; lesbijki; geje; dyskryminacja; homofobia; Kodeks karny

EN

LGBT; lesbians; gays; discrimination; homophobia; Penal Code; LGBT; lesbians; gays; discrimination; homophobia; Penal Code

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
• Year: 2019
• Volume: 81
• Issue: 2
• Pages: 191-205

Dates

published

2019-06-28

Contributors

author

Katarzyna Czeszejko-Sochacka

• Uniwersytet Rzeszowski

• https://orcid.org/0000-0001-7978-1687

References

• Amnesty International (2013). Making Love a Crime: Criminalization of Same-Sex Conduct in Sub-Saharan Africa. United Kingdom.
• Amnesty International (2015). Dotknięci przez nienawiść, zapomniani przez prawo. Brak spójnego systemu zwalczania przestępstw z nienawiści w Polsce. United Kingdom.
• Biedroń, R. (2012). Nazistowskie prześladowania osób homoseksualnych, [w:] K. Remin (red.), Różowe trójkąty. Zbrodnie nazistów na osobach homoseksualnych w kontekście edukacji antydyskryminacyjnej. Warszawa: 14–53.
• Bojarska, K. (2005). Psychologiczne i społeczne uwarunkowania stereotypów, uprzedzeń i dyskryminacji, [w:] M. Pawlęga, Przeciwdziałanie dyskryminacji. Pakiet edukacyjny dla trenerów i trenerek. Warszawa: 7–21.
• Bojarska, K (2007). Badania pilotażowe: osoby homo- i biseksualne wobec hetero seksizmu, heteronormatywności i homofobii. Społeczna opresja jako wyznacznik powtarzalnych wzorców reakcji obronnych, [w:] G. Chojnacka-Szawiłowska, B. Pastwa-Wojciechowska, Kliniczne i sądowo-penitencjarne aspekty funkcjonowania człowieka. Kraków: 273–280.
• Ciccarelli, S.K., White, J.N. (2016). Psychologia. Tłum. A. Bukowski, J. Środa. Poznań.
• Corrêa, S.O., Muntarbhotn, V. (2009). Wprowadzenie do Zasad Yogyakarty, [w:] K. Remin (red.), Zasady Yogyakarty. Zasady stosowania międzynarodowego prawa praw człowieka w stosunku do orientacji seksualnej oraz tożsamości płciowej. Warszawa: 7–8.
• European Union Agency for Fundamental Rights (2009). Homofobia i dyskryminacja z powodu orientacji seksualnej i tożsamości płciowej państwach członkowskich UE. Część 2: Sytuacja społeczna. Wiedeń.
• Gruszecka, D. (2014). Przestępstwa przeciwko porządkowi publicznemu, [w:] J. Giezek, Kodeks karny. Część szczególna. Komentarz. Warszawa: 880–976.
• Jabłońska, Z., Knut, P. (2012). LGBT. Prawa osób LGBT w Polsce. Raport z badań nad wdrażaniem Zalecenia CM/Rec (1010)5 Komitetu Ministrów Rady Europy dla Państw Członkowskich w zakresie środków zwalczania dyskryminacji opartej na orientacji seksualnej lub tożsamości płciowej. Warszawa.
• Kampania Przeciw Homofobii (2012). Prawa osób LGBT w Polsce. Raport z badań nad wdrażaniem Zalecenia CM/Rec 2010(5) Komitetu Ministrów Rady Europy dla Państw Członkowskich w zakresie środków zwalczania dyskryminacji opartej na orientacji seksualnej lub tożsamości płciowej. Warszawa.
• Makowski, W. (1933). Kodeks karny 1932. Komentarz. Warszawa.
• Remin, K. (2009). Zasady Yogyakarty. Zasady stosowania międzynarodowego prawa praw człowieka w stosunku do orientacji seksualnej oraz tożsamości płciowej. Warszawa.
• Rogowska, A. (2005). Dyskryminacja ze względu na orientację seksualną, [w:] M. Pawlęga (red.), Przeciwdziałanie dyskryminacji. Pakiet edukacyjny dla trenerów i trenerek. Warszawa: 35–39.
• Salm, M. (2009). „Równe prawa i spokojne życie” – osoby homoseksualne, biseksualne i transpłciowe w Polsce, [w:] K. Remin (red.), Zasady Yogyakarty. Zasady stosowania międzynarodowego prawa praw człowieka w stosunku do orientacji seksualnej oraz tożsamości płciowej. Warszawa: 9–10.
• Siuta, J. (2009). Słownik psychologii. Kraków.
• Stachura, E. (1987). Opowiadania. Warszawa.
• Świerszcz, J. (2011). Badania nad przemocą motywowana homofobią, [w:] P. Szczepłocki (red.), Przestępstwa z nienawiści w Polsce. Publikacja pokonferencyjna. Toruń: 1–3.
• Świder, M., Winiewski, M. (2017). Sytuacja społeczna osób LGBTA w Polsce. Raport za lata 2015–2016. Warszawa.
• Polityka (2018). Ucieczka z gorsetu. Polityka 37(3177): 11–11.
• Wąsik, M., Godzisz, P. (2016). Hate crimes in Poland 2012–2016. Warszawa.
• Wieruszewski, R. (2009). Zasady Yogyakarty – geneza i znaczenie, [w:] K. Remin (red.), Zasady Yogyakarty. Zasady stosowania międzynarodowego prawa praw człowieka w stosunku do orientacji seksualnej oraz tożsamości płciowej. Warszawa: 17–20.
• Zielińska, E. (2009). Opinia w sprawie projektu zmian kodeksu karnego, [w:] G. Czarnecki (red.), Raport o homofobicznej mowie nienawiści w Polsce. Warszawa: 77–82.

Identifiers

DOI

10.14746/rpeis.2019.81.2.14