Budżet obywatelski w Polsce i dylematy z nim związane

• Authors: Maja Błaszak

Title variants

EN

Participatory budgeting in Poland and its dilemmas

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł koncentruje się na funkcjonowaniu budżetu obywatelskiego w Polsce, którego popularność jako narzędzia współpracy władz samorządowych z mieszkańcami stale rośnie. Uwzględniono rolę mieszkańców w realizowaniu tego budżetu, a także jego wpływ na pobudzanie aktywności i świadomości społecznej w sprawy lokalne. Poddano dyskusji prawne, organizacyjne, ekonomiczne i społeczne skutki wprowadzenia budżetu obywatelskiego w życie. Celem artykułu jest przedstawienie pojęcia partycypacji obywatelskiej oraz opisanie modelu budżetu obywatelskiego i procesu jego ewaluacji. Podjęto również próbę zaprezentowania stanu rozwoju budżetów obywatelskich w Polsce. Skomentowano proces ich wdrażania i dylematy z tym związane.

EN

The article presents the problem of participatory budgeting in Poland, as a popular form of cooperation between the administration and citizens. The study describes the influence of participatory budgeting on people’s awareness and commitment to local issues. The author considers the legal, organizational, economic and social results of putting the procedure of participatory budgeting into practice. The aim of this article is to present the concepts of civic participation. The author describes the model of a participatory budget and the process of its evaluation.

Keywords

PL

partycypacja obywatelska; budżet obywatelski; rozwój miast; budżet miasta rozwój lokalny; samorząd terytorialny; społeczeństwo obywatelskie; rozwój zrównoważony

EN

civic participation; participatory budgeting; local government budget; local finance; local development; civil society; city management; sustainable development; civic participation; participatory budgeting; local government budget; local finance; local development; civil society; city management; sustainable development

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
• Year: 2019
• Volume: 81
• Issue: 3
• Pages: 203-220

Dates

published

2019-09-30

Contributors

author

Maja Błaszak

• Wyższa Szkoła Bankowa w Poznaniu

• https://orcid.org/0000-0003-2108-0954

References

• Antoń-Jucha, A. (2014). Budżet obywatelski w Kraśniku: 1130 osób wybrało dach na kościele. Dziennik Wschodni z 14 marca 2014.
• Baiochi, G., Ganuza, E. (2014). Participatory budgeting if emancipation mattered. Politics and Society 42(1): 3–5.
• Boryczka, E.M. (2015). Partycypacyjne instrumenty zarządzania jednostkami samorządu terytorialnego, [w:] A. Nowakowska (red.), Nowoczesne metody i narzędzia zarządzania rozwojem lokalnym i regionalnym. Łódź: 42–43.
• Bułajewski, S. (2013). Demokracja bezpośrednia w jednostkach samorządu terytorialnego w Polsce – stan obecny i perspektywy zmian, [w:] W. Skrzydło, W. Szapował, K. Eckhardt, P. Steciuk (red.), Konstytucyjne podstawy budowania i rozwoju społeczeństwa obywatelskiego w Polsce i na Ukrainie – dobre praktyki. Rzeszów–Przemyśl: 92–108.
• Czarnecki, K. (2014). Udział mieszkańców w ustalaniu wydatków budżetu gminy w ramach tzw. budżetu partycypacyjnego (na przykładzie Torunia w latach 2013–2014). Prawo Budżetowe Państwa i Samorządu 2: 125–145.
• Denek, E. (2001). Płaszczyzny rozpatrywania samodzielności samorządu terytorialnego. Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Poznaniu 7: 7–27.
• Glejt, P. (2015). Budżet obywatelski w wyznaczaniu zadań publicznych, [w:] G. Szpor, B. Szmulik (red.), Jawność i jej ograniczenia. Tom 9: Zadania i kompetencje. Warszawa: 375–383.
• Glejt, P., Uziębło, P. (2018). Kilka uwag o „nowych” instrumentach partycypacji mieszkańców na poziomie samorządowym. Wrocław: 393–403.
• Gońda, E. (2017). Tak zwany budżet obywatelski jako instrument alokacji środków publicznych w jednostkach samorządu terytorialnego, [w:] Relacje fiskalne państwo–samorząd terytorialny. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu. Wrocław: 169–177.
• Hausner, J. (2013). Narastające dysfunkcje, zasadnicze dylematy, konieczne działania. Raport o stanie samorządności terytorialnej w Polsce. Kraków.
• Jastrzębska, M. (2011). Fakultatywne zadania własne gminy w świetle obowiązujących regulacji prawnych. Finanse Komunalne 1/2: 35–42.
• Kalisiak-Mędelska, M. (2016). Budżet partycypacyjny – rzeczywisty czy pozorny instrument partycypacji społecznej? Przykład Łodzi, [w:] R.P. Krawczyk, A. Borowicz (red.), Aktualne problemy samorządu terytorialnego po 25 latach jego istnienia. Łódź: 353–374.
• Kańduła, S., Przybylska, J. (2008). Organizacja działalności gospodarczej samorządu terytorialnego w Polsce. Poznań.
• Kębłowski, W. (2013). Budżet partycypacyjny. Krótka instrukcja obsługi. Warszawa.
• Kębłowski, W. (2014). Budżet partycypacyjny. Ewaluacja. Warszawa.
• Niklewicz, K. (2014). Budżety obywatelskie w kontekście wyborów samorządowych: szansa czy ryzyko? Kwartalnik Naukowy OAP UW „e-Politicon”: 99–119.
• Peterson, M. (2010). An Introduction to Decision Theory. Cambridge: Cambridge University Press.
• Poczykowska, K. (2013). Rola i znaczenie partycypacji publicznej, [w:] A. Maszkowska, K. Sztop-Rutkowska, Partycypacja obywatelska – decyzje bliższe ludziom. Białystok: 48–57.
• Ruśkowski, E., Salachna, J. (red.) (2010). Nowa ustawa o finansach publicznych wraz z ustawą wprowadzającą. Komentarz praktyczny. Gdańsk.
• Radziszewski, M. (2016). Wybrane instrumenty wykorzystywane w procesie budowy społeczeństwa obywatelskiego. Samorząd Terytorialny 26(6): 49–60.
• Rytel-Warzocha, A. (2013). Budżet obywatelski. Disputatio 15: 65–77.
• Sintomer, Y., Herzberg, C., Röcke, A., Allegretti, G. (2014). Transnational models of citizen participation: the case of participatory budgeting. Journal of Public Deliberation 8(2): Article 9. https://www.publicdeliberation.net/jpd/vol8/iss2/art9.
• Skomra, S. (2014). Kraśnik idzie na wojnę o dach kościoła. Gazeta Wyborcza Lublin z 25 kwietnia 2014.
• Skrzypiec, R., Długosz, D. (2007). Budżet gminy bez tajemnic. Warszawa.
• Sochacka-Krysiak, H. (red.) (2008). Gospodarka finansowa jednostek samorządu terytorialnego w warunkach decentralizacji zarządzania sektorem publicznym. Warszawa.
• Sorychta-Wojsczyk, B. (2015). Uwarunkowania wykorzystania budżetu obywatelskiego w administracji publicznej w Polsce. Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej. Seria Organizacja i Zarządzania 78: 421–430.
• Swianiewicz, P., Klimska, U., Mielczarek, A. (2004). Nierówne koalicje – liderzy miejscy w poszukiwaniu nowego modelu zarządzania rozwojem. Warszawa.

Identifiers

DOI

10.14746/rpeis.2019.81.3.13