Członek czy sędzia Trybunału Stanu? Uwagi na temat statusu prawnego osób zasiadających w Trybunale Stanu

• Authors: Paweł Kuczma

Title variants

EN

A member or judge of the State Tribunal? Comments on the legal status of persons sitting on the State Tribunal

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule dokonano analizy statusu prawnego osób zasiadających w Trybunale Stanu celem ustalenia charakteru prawnego funkcji członka tej instytucji. Trybunał Stanu jest w Polsce w zasadzie instytucją martwą i zasadne było zbadanie przyczyn tego zjawiska. W związku z tym przeprowadzono badania dotyczące sposobu kreacji składu personalnego tego organu, niezawisłości zasiadającym w nim członków i ich apolityczności. Okazało się, że formuła prawna, na której opiera swe istnienie w Polsce Trybunał Stanu, jest mocno wadliwa; jego członkom nie zagwarantowano wszystkich gwarancji niezawisłości sędziowskiej. W konsekwencji osoby nim zasiadające – z wyjątkiem przewodniczącego tego organu – nie są sędziami i należy ich określać jako członków Trybunału Stanu. W pracy sformułowano również uwagi de lege ferenda.

EN

The article analyses the legal status of persons sitting on the State Tribunal in order to determine the legal nature of the function of a member of the State Tribunal. The State Tribunal in Poland is basically a dead institution and it is reasonable to examine the reasons for this phenomenon. In connection with this, research was conducted on how to create the personal composition of this body, and on the independence of its members and their apoliticality. It turns out that the legal formula on which the State Tribunal bases its existence in Poland is seriously flawed. Members of the State Tribunal were not assured all guarantees of judicial independence. Consequently, those sitting on the State Tribunal – with the exception of the chairman of this body – are not judges and should be identified as members of the State Tribunal. The work also formulates de lege ferenda comments.

Keywords

PL

Trybunał Stanu; odpowiedzialność konstytucyjna; sędzia; gwarancje niezawisłości sędziowskiej; apolityczność; imcompatibilitas

EN

State Tribunal; constitutional liability; guarantees of judicial independence; apoliticality; imcompatibilitas; impeachment; State Tribunal; constitutional liability; guarantees of judicial independence; apoliticality; imcompatibilitas; impeachment

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
• Year: 2020
• Volume: 82
• Issue: 3
• Pages: 51-60

Dates

published

2020-09-30

Contributors

author

Paweł Kuczma

• Uniwersytet Zielonogórski

• https://orcid.org/0000-0003-1443-4742

References

• Banaszak, B. (2009). Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz. Warszawa.
• Banaszak, B. (1999). Prawo konstytucyjne. Warszawa.
• Bosek, L. (2016). Art. 199, [w:] M. Safjan, L. Bosek (red.). Konstytucja RP. Tom 2. Warszawa. Legalis.
• Chauvin, T., Stawecki, T., Winczorek, P. (2009). Wstęp do prawoznawstwa. Warszawa.
• Ciżyńska, A. (2018). Zasadność istnienia Trybunału Stanu w systemie organów państwa Rzeczypospolitej Polskiej. Przegląd Prawno-Ekonomiczny 2(43): 9–28.
• Działocha, K., Zalasiński, T. (2007). Art. 199, [w:] L. Garlicki (red.), Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz. Warszawa: 3.
• Duszka-Jakimko, H., Jakimko, W. (2013). Budżetowa godność wynagrodzenia sędziego. Iustitia 3(13): 124–130.
• Eckhardt, K. (2018). Odpowiedzialność konstytucyjna prezesa Rady Ministrów. Gdańskie Studia Prawnicze 40: 525–536.
• Gardocki, L. (1998). Apolityczność sędziów. Rzeczpospolita 7 grudnia 1998.
• Garlicki, L. (1999). Polskie prawo Konstytucyjne. Zarys wykładu. Warszawa.
• Grabowska, S. (2016). Trybunał Stanu jako specjalny organ orzekający w sprawie odpowiedzialności konstytucyjnej prezydenta. Studia Politologiczne 42: 107–123.
• Granat, M. (2006), Normatywny model odpowiedzialności konstytucyjnej w praktyce, [w:] W. Skrzydło (red.), Sądy i trybunały w konstytucji i praktyce. Warszawa: 140–142.
• Jabłoński, M., Jarosz-Żukowska, S. (2003). Prawo konstytucyjne w formie pytań i odpowiedzi. Wrocław.
• Kowalska, M. (2003). Polityczny wymiar odpowiedzialności konstytucyjnej członków Rady Ministrów. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio K, Politologia 10: 93–107.
• Musiałowicz, E. (2014). Zagadnienie pracy i wynagrodzenia za pracę w Konstytucji RP z 2 kwietnia 1997 r. Przegląd Prawniczy, Ekonomiczny i Społeczny 4: 78–88.
• Ławniczak, A. (2014). Art. 200, [w:] M. Haczkowska (red.), Komentarz. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej Warszawa.
• Prokop, K. (2009). Trybunał Stanu, [w:] M. Grzybowski (red.), Prawo konstytucyjne. Białystok.
• Zawistowski, D. (2016). Niezależność sądów i niezawisłość sędziów z perspektywy prawa Unii Europejskiej. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 78(2): 7–13.
• Zaleśny, J. (2004): Odpowiedzialność konstytucyjna. Praktyka III RP. Warszawa.
• Zaleśny, J. (2004b): Odpowiedzialność konstytucyjna w prawie polskim okresu transformacji ustrojowej. Toruń.
• Ziółkowska, K. (2014). Rola ławnika sądowego w polskim systemie wymiaru sprawiedliwości. Media – Kultura – Komunikacja Społeczna 10(4): 69–78.

Identifiers

DOI

10.14746/rpeis.2020.82.3.4