Podżeganie i pomocnictwo do czynu popełnianego za granicą

• Authors: Anna Demenko

Title variants

EN

Aiding and abetting an act committed abroad

Abstracts

EN

The paper discusses the problem of criminal responsibility of secondary parties for inciting and aiding an act that is committed outside of Polish territory. According to Article 18 § 2 and § 3 of the Polish Criminal Code, encouraging and supporting a prohibited act are under penalty. It is debatable whether those regulations apply if the advocated or assisted act is to be performed abroad. In principle, such a possibility cannot be excluded, but there are certain categories of acts in case of which aiding or abetting an out-of-country commitment shall not be penalized. Firstly because the prohibited act can be performed only on Polish territory, secondly because the protected good can be attacked only domestically, and thirdly, because the performance of the act abroad will not be of a reckless nature, exceeding the permitted risk.

PL

Artykuł poświęcony jest problematyce odpowiedzialności karnej podżegacza i pomocnika za podżeganie lub pomocnictwo do czynów, które mają zostać popełnione poza terytorium Polski. Zgodnie z art. 18 § 2 i § 3 polskiego Kodeksu karnego nakłanianie do oraz ułatwianie popełnienia czynu zabronionego jest zabronione pod groźbą kary. Wątpliwe jest przy tym to, czy owe regulacje mają zastosowanie do sytuacji, gdy czyn, do którego popełnienia sprawca nakłania lub popełnienie którego ułatwia, ma być realizowany za granicą. Co do zasady możliwości takiej wyłączyć nie można. Istnieją jednak pewne kategorie czynów, w odniesieniu do których karalność podżegania czy pomocnictwa do ich zagranicznego popełnienia jest wyłączona. Po pierwsze, z uwagi na to, że znamię danej czynność wykonawczej może wypełnić jedynie zachowanie na terenie Polski, po drugie, dlatego że dane dobro może zostać zaatakowane tylko w kraju oraz, po trzecie, ponieważ wykonanie czynu za granicą nie będzie miało charakteru nieostrożnego, przekraczającego dozwolone ryzyko.

Keywords

EN

criminal law; abetting; aiding; transnational criminal law; jurisdiction

PL

prawo karne; podżeganie; pomocnictwo; prawo karne międzynarodowe; jurysdykcja

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
• Year: 2021
• Volume: 83
• Issue: 3
• Pages: 139-151

Dates

published

2021

Contributors

author

Anna Demenko

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

• https://orcid.org/0000000261633739

References

• Bogdan, G. (2017). Uwagi wprowadzające, [w:] W. Wróbel, A. Zoll (red.), Kodeks karny. Część szczególna. Tom 2: Część 1. Komentarz do art. 117–211a. Warszawa: 473.
• Bojarski, T. (2011). Zasady obowiązywania ustawy karnej, [w:] T. Bojarski (red.), System prawa karnego. Tom 2: Źródła prawa karnego. Warszawa: 543.
• Ćwiąkalski, Z. (2013). Komentarz do art. 254, [w:] A. Zoll (red.), Kodeks karny. Część szczególna. Tom 2: Komentarz do art. 117–277 k.k. Warszawa: 1355.
• Derek, M. (2016). Odpowiedzialność karna za współdziałanie w wykonaniu czynu zabronionego popełnionego poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Forum Prawnicze 2(34): 62–81.
• Derek, M. (2018). Granice przestrzennego obowiązywania polskiej ustawy karnej. Przegląd Sądowy 3: 42–55.
• Gardocki, L. (1979). Zagadnienia internacjonalizacji odpowiedzialności karnej za przestępstwa popełnione za granicą. Warszawa.
• Górski, A., Falkiewicz, A. (2017). Europeizacja krajowych dóbr prawnych? Uwagi na marginesie wyroku SN z dnia 29 marca 2011 r. (III KK 365/10). Studia Iuridica Lublinensia 26(3):143–149.
• Kardas, P. (2017). Sprawstwo i współdziałanie w popełnieniu czynu zabronionego, [w:] R. Dębski (red.), System prawa karnego. Tom 3: Nauka o przestępstwie. Zasady Odpowiedzialności. Warszawa: 1038–1039.
• Kulik, M. (2017). Komentarz do art. 62, [w:] M. Mozgawa (red.), Pozakodeksowe przestępstwa przeciwko zdrowiu. Komentarz. Warszawa: 660.
• Kuziak, P. (2005). Usiłowanie podżegania w kontekście uchwały Sądu Najwyższego z dnia 21 października 2003 r., I KZP 11/03. Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych 1: 153–190.
• Mozgawa, M. (2019). Komentarz do art. 254, [w:] M. Mozgawa (red.), Kodeks karny. Komentarz. Warszawa: 828.
• Pohl, Ł. (2016). Okoliczności uchylające lub umniejszające winę, [w:] L.K. Paprzycki (red.), System prawa karnego. Tom 4: Nauka o przestępstwie. Wyłączenie i ograniczenie odpowiedzialności karnej. Warszawa: 677–678.
• Szewczyk, M. (2013). Komentarz do art. 242, [w:] A. Zoll (red.), Kodeks karny. Część szczególna. Tom 2: Komentarz do art. 117–277 k.k. Warszawa: 1285.
• Tarapata, S. (2016). Dobro prawne w strukturze przestępstwa. Analiza teoretyczna i dogmatyczna. Warszawa.
• Tokarczyk, D. (2017). Podżeganie w polskim prawie karnym. Studium z zakresu teorii i praktyki prawa karnego. Warszawa.
• Kurzępa, B. (2019). Komentarz do art. 62, [w:] A. Ważny (red.), Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii. Komentarz. Warszawa: 438.
• Zając, D. (2017). Odpowiedzialność karna za czyny popełnione za granicą. Kraków.

Identifiers

DOI

10.14746/rpeis.2021.83.3.10

Biblioteka Nauki

2037327