Pokoleniowość w świecie smartfonów, algorytmizacji i sztucznej inteligencji

• Authors: Witold Wrzesień

Title variants

EN

Generational traits in the world of smartphones, algorithmization and artificial intelligence

Abstracts

EN

In recent years, significant changes in almost all areas of everyday life have occurred due to the constant acceleration of civilizational progress, mainly caused by the dynamic development of information technologies. As a result of these changes, new territories of generational relations (sub-worlds of the present-past and the present-future) and new dividing lines are being created. Contemporary people play the role of being members of their own generation differently. In the sub-world of generations, we observe more and more clearly visible modifications of the features characterizing generations' social identity and changes in the process of generational differentiation. The presented text is an attempt at a preliminary diagnosis of the changes mentioned above.

PL

W konsekwencji stałego przyspieszenia procesu cywilizacyjnych zmian, w znacznym stopniu generowanego dynamicznym rozwojem technologii informatycznych, w ostatnich latach doszło do istotnych przemian niemal wszystkich otaczających nas i współtworzonych przez nas przestrzeni świata życia codziennego. W efekcie powyższych tworzą się, nieistniejące wcześniej, nowe płaszczyzny pokoleniowych relacji – subświaty teraźniejszej przeszłości i teraźniejszej przyszłości, oraz nowe linie podziałów, skutkujące nowymi sposobami realizacji roli przedstawiciela własnego pokolenia. W subświecie pokoleń obserwujemy coraz wyraźniej zarysowujące się modyfikacje cech charakteryzujących tożsamość społeczną pokoleń oraz zmiany w procesie dyferencjacji pokoleń. Prezentowany tekst stanowi próbę wstępnej diagnozy zasygnalizowanych powyżej zmian.

Keywords

EN

generation; generational traits; algorithmization

PL

pokolenie; pokoleniowość; algorytmizacja

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
• Year: 2021
• Volume: 83
• Issue: 3
• Pages: 301-317

Dates

published

2021

Contributors

author

Witold Wrzesień

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

• https://orcid.org/0000000248866351

References

• Aneesh, A. (2009). Global labor: algocratic modes of organization. Sociological Theory 27(4): 347–370.
• Beer, D. (2017). The social power of algorithms. Information, Communication & Society 20(1): 1–13.
• Berger, P.L., Luckmann, T. (1991). The Social Construction of Reality: A Treatise in the Sociology of Knowledge. London.
• Bloom, H. (2000). Global Brain. The Evolution of Mass Mind from the Big Bang to the 21st Century. New York.
• Bostrom, N. (2016). Superinteligencja. Scenariusze, strategie, zagrożenia. Tłum. D. Konowrocka--Sawa. Gliwice.
• Cicourel, A. (1973). Cognitive Sociology. Harmondsworth.
• China Law Translate (2020). Legal Documents Related to the Social Credit System. <https://www.chinalawtranslate.com/en/social-credit-documents/>.
• Danaher, J. (2016). The threat of algocracy: reality, resistance and accommodation. Philosophyand Technology 29(3): 245–268.
• DuBravac, S. (2015). Digital Destiny: How the New Age of Data Will Transform the Way We Work, Live and Communicate. Washington.
• Durkheim, É. (2005). Suicide: A Study in Sociology. London–New York. Encyklopedia PWN online. <https://encyklopedia.pwn.pl/>.
• Fatyga, B. (1999). Dzicy z naszej ulicy. Antropologia kultury młodzieżowej. Warszawa.
• Future of Life Institute (2020). <https://futureoflife.org/>.
• Gardner, H., Davis, K. (2013). The App Generation: How Today’s Youth Navigate Identity, Intimacy, and Imagination in a Digital World. New Haven–London.
• Garewicz, J. (1983). Pokolenie jako kategoria socjofilozoficzna. Studia Socjologiczne 88(1): 75–87.
• Garfinkel, H. (1967). Studies in Ethnomethodology. Englewood Cliffs.
• Harari, Y.N. (2018). Homo deus. Krótka historia jutra. Tłum. M. Romanek. Kraków.
• Hidalgo, C. (2015). Why Information Grows: The Evolution of Order, from Atoms to Economies. New York.
• Ito, J. (2017). Resisting reduction: a manifesto. Designing our complex future with machines. Journal of Design and Science. doi:10.21428/8f7503e4
• Ito, J. (2019). Forget about artificial intelligence, extended intelligence is the future. Wired 24 kwietnia.
• Iwasiński, Ł. (2016). Społeczne zagrożenia danetyzacji rzeczywistości, [w:] B. Sosińska-Kalata (red.), Nauka o informacji w okresie zmian. Informatologia i humanistyka cyfrowa. Warszawa: 135–146.
• Kaplan, J. (2019). Sztuczna inteligencja. Co każdy powinien wiedzieć. Tłum. S. Szymański. Warszawa.
• Kelly, K. (2010). What Technology Wants. New York.
• Kopka, A. (2018). Azjatycki Wielki Brat, czyli Social Credit System. CSPA. <http://www.polskaazja.pl/a-kopka-azjatycki-wielki-brat-czyli-social-credit-system/>.
• Kreft, J. (2018). Władza algorytmów mediów – między reifikacją a rynkiem. Zarządzanie w kulturze 19(1): 11–28.
• Krzysztofek, K. (2012). Big data society. Technologie samozapisu i samopokazu: ku humanistyce cyfrowej. Kultura i Historia 21. <https://www.kulturaihistoria.umcs.lublin.pl/pl/archives/3626>.
• Kurzweil, R. (2006). The Singularity Is Near: When Humans Transcend Biology. New York.
• Mannheim, K. (1928/1952). The problem of generations, [w:] Essays on the Sociology of Knowledge. London: 276–320.
• Martin, B. (1985). A Sociology of Contemporary Cultural Change. Oxford.
• Mead, G.H. (1934/1967). Mind, Self, and Society. Chicago.
• Mikułowski-Pomorski, J. (1968). Pokolenie jako pojęcie socjologiczne. Studia Socjologiczne 3/4(30/31): 267–281.
• Onet.pl. (2019). 10 hiszpańskich powieści ostatnich lat, które trzeba znać. <https://kultura.onet.pl/ksiazki/10-hiszpanskich-powiesci-ostatnich-lat-ktore-trzeba-znac/k0lkqh1>.
• Ortega y Gasset, J. (1961). The Modern Theme. New York – Evanston – London.
• O’Neil, C. (2017). Broń matematycznej zagłady. Jak algorytmy zwiększają nierówności i zagrażają demokracji. Tłum. M. Zieliński. Warszawa.
• Ossowska, M. (1963). Koncepcja pokolenia. Studia Socjologiczne 9(2): 47–51.
• Passas, N. (2000). Global anomie, dysnomie, and economic crime: hidden consequences of neoliberalism and globalization in Russia and around the world. Social Justice 27(2): 16–44.
• Persson, M., Vlaskamp, M., Obbema, F. (2015). China rates its own citizens – including online behaviour. de Volkskrant, 25 kwietnia 2015. <https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/china-rates-its-own-citizens-including-online-behaviour~b4c0ae0e/?referer=https%3A%2F%2Fwww.google.com%2F>
• Rojewska, M. (2020). Milenialsi, pokolenie Z, Y, X, generacja baby boomers – kto to? <https://interviewme.pl/blog/pokolenie-z>.
• Rożyński, P. (2020). Krzysztof Rybiński: Demokracja zanika i zastępuje ją algokracja. Rzeczpospolita, 19 stycznia 2020.
• Schütz, A. (1974). Der sinnhafte Aufbau der sozialen Welt. Frankfurt am Mein.
• Simmel, G. (1908). Soziologie. Untersuchungen über die Formen der Vergesellschaftung. Leipzig.
• Shannon, C.E. (1940). A symbolic analysis of relay and switching circuits. Master thesis. Department of Electrical Engineering, Massachusetts Institute of Technology.
• Sztompka, P. (1967). Teoria kontroli społecznej. Kultura i Społeczeństwo 11(3): 131–149.
• Świda-Ziemba, H. (1999). Wartości egzystencjalne młodzieży lat dziewięćdziesiątych. Warszawa.
• Turner, V. (2008). The Ritual Process: Structure and Anti-Structure. New Brunswick–London.
• Twenge, J.M. (2017). iGen: Why Today’s Super-Connected Kids Are Growing Up Less Rebellious,
• More Tolerant, Less Happy And Completely Unprepared for Adulthood (And What This Means for the Rest of Us). New York.
• Tzezana, R. (2017). Singularity: explain it to me like i’m 5-years-old. Here’s how to understand the merger of humans and robots. Futurism.com.
• Valentine, S. (2019). Impoverished algorithms: misguided governments, flawed technologies, and social control. Fordham Urban Law Journal 46(2): 364–427.
• Vinge, V. 1993. The coming technological singularity: how to survive in the post-human era, [w:] NASA. Lewis Research Center. Vision 21: Interdisciplinary Science and Engineering in the Era of Cyberspace: 11–22.
• Weber, M. (2004). The ‘objectivity’ of knowledge in social science and social policy, [w:] S. Whimster (ed.), The Essential Weber. London–New York.
• Wrzesień, W. (2003). Jednostka – rodzina – pokolenie. Studium relacji międzypokoleniowych w rodzinie. Poznań.
• Wrzesień, W. (2009). Europejscy Poszukiwacze. Impresje na temat współczesnego pokolenia polskiej młodzieży. Warszawa.
• Wrzesień, W. (2014). Modyfikacje wzorów socjalizacyjnych w rodzinie w czasach nałogowych konsumentów. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 76(3): 261–280.
• Wrzesień, W. (2015). Pokoleniowość współczesnej polskiej młodzieży. Władza Sądzenia 7: 37–55.
• Wrzesień, W. (2016). Kilka uwag o pokoleniowej sytuacji współczesnej polskiej młodzieży. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 78(1): 229–241.
• Wrzesień, W. (2017). Współczesne oblicza anomii. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 79(4): 285–304.
• Wrzesień, W. (2017a). Zmiana pokoleń w czasach globalnej anomii. Societas/Communitas 24(2): 37–52.
• Wrzesień, W. (2019). O (de)kompozycjach współczesności. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 81(3): 251–265.
• Zimmermann, D.H., Pollner, M. (1971). The everyday world as a phenomenon, [w:] J.D. Douglas (ed.), Understanding Everyday Life: Towards a Reconstruction of Sociological Knowledge. London: 80–103.

Identifiers

DOI

10.14746/rpeis.2021.83.3.20

Biblioteka Nauki

2037369