Charakter prawny opłaty dodatkowej za brak odpowiedniego dokumentu przewozu

• Authors: Monika Moska , Michał Przybył

Title variants

EN

The legal nature of the additional fee for the lack of an appropriate transport document

Abstracts

EN

The article constitutes an attempt to explain the legal nature of the additional fee for the lack of an appropriate transport document. In the first part of the article, the authors consider what legal relationship, if any, connects the carrier with the person who in fact took a place in the means of transport, but did not intend to pay the transport charges. This is the basis for considering more general issues, such as the definition of a declaration of intent. In this context, the authors criticize the latest rulings by the Court of Justice of the European Union regarding the legal situation of a person travelling without a ticket. Then the authors tackle the issue signalled in the title – they attempt to determine the legal nature of the additional fee. To this end, they first review the positions presented in the doctrine to then formulate their own conclusions. First of all, the issue in question requires the boundaries between civil and administrative law to be clarified, and also for some deliberation to be devoted to the purpose of the title fee.

PL

Artykuł stanowi próbę wyjaśnienia charakteru prawnego opłaty dodatkowej za brak odpowiedniego dokumentu przewozu. W pierwszej części artykułu autorzy zastanawiają się nad tym, jaki ewentualnie stosunek prawny łączy przewoźnika z osobą, która wprawdzie zajęła miejsce w środku transportowym, lecz nie miała zamiaru uiszczenia należności przewozowych. Stanowi to punkt wyjścia rozważań nad bardziej ogólnymi kwestiami, takimi jak definicja oświadczenia woli. W tym kontekście autorzy krytycznie odnoszą się do najnowszego orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej dotyczącego sytuacji prawnej osoby podróżującej „na gapę”. Następnie autorzy przechodzą do tytułowej kwestii, czyli próby odpowiedzi na pytanie o charakter prawny opłaty dodatkowej. W tym celu najpierw dokonują przeglądu stanowisk prezentowanych w doktrynie, by w dalszej kolejności sformułować własne wnioski. Wskazane zagadnienie wymaga przede wszystkim doprecyzowania granic między prawem cywilnym a administracyjnym oraz zastanowienia się nad funkcją tytułowej opłaty.

Keywords

EN

additional fee; contract of carriage; declaration of intent; civil law relationship

PL

opłata dodatkowa; umowa przewozu; oświadczenie woli; stosunek cywilnoprawny

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
• Year: 2021
• Volume: 83
• Issue: 3
• Pages: 123-137

Dates

published

2021

Contributors

author

Monika Moska

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

• https://orcid.org/0000000224065242

author

Michał Przybył

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

• https://orcid.org/0000000224065242

References

• Adrych-Brzezińska, I. (2018). Odszkodowanie karne – sposób na efektywniejsze prawo czy efektowny amerykański partykularyzm prawny? Gdańskie Studia Prawnicze 39: 371–385.
• Ambrożuk, D. (2014). Przewóz osób i przesyłek bagażowych, [w:] D. Ambrożuk, D. Dąbrowski, K. Wesołowski (red.), Prawo przewozowe. Komentarz. Warszawa: 73–152.
• Bojarski, T. (2019). Kodeks wykroczeń. Komentarz. Warszawa.
• Górski, W., Wesołowski, K. (2009). Komentarz do przepisów o umowie przewozu i spedycji Kodeks cywilny – Prawo przewozowe – CMR. Gdańsk.
• Hauser, R. (2015). Stosunek administracyjnoprawny, [w:] R. Hauser, Z. Niewiadomski, A. Wróbel (red.), System prawa administracyjnego. Tom 1: Instytucje prawa administracyjnego. Warszawa: 199–218.
• Jaworski, A. (2012). Prawo przewozowe. Komentarz. Warszawa.
• Kochanowski, M. (2018). Rozważania na temat represyjnych i prewencyjnych elementów odpowiedzialności odszkodowawczej na przykładzie instytucji odszkodowania karnego (punitive damages) w świetle orzeczenia Sądu Najwyższego oraz Trybunału Konstytucyjnego. Studia Prawa Publicznego 06/13: 83–100.
• Księżak, P. (2017). Bezpodstawne wzbogacenie, [w:] K. Osajda (red.), Kodeks cywilny. Komentarz. Zobowiązania. Część ogólna. Warszawa: 347–514.
• Lemkowski, M. (2019). Wykonanie zobowiązań i skutki ich niewykonania, [w:] M. Gutowski (red.), Kodeks cywilny. Tom 2: Komentarz. Art. 353–626. Warszawa: 988–1203.
• Longchamps, F. (1964). O pojęciu stosunku prawnego w prawie administracyjnym. Acta Universitatis Wratislaviensis, Prawo 12: 41–49.
• Łętowska, E. (2000). Bezpodstawne wzbogacenie. Warszawa.
• Mostowik, P. (2014). Bezpodstawne wzbogacenie, [w:] A. Olejniczak (red.), System prawa prywatnego. Tom 6: Prawo zobowiązań – część ogólna. Warszawa: 215–340.
• Mularski, K. (2019). Bezpodstawne wzbogacenie, [w:] M. Gutowski (red.), Kodeks cywilny. Tom 2: Komentarz. Art. 353–626. Warszawa: 407–500.
• Ohanowicz, A. (1956). Niesłuszne wzbogacenie. Warszawa.
• Ostrowska, M. (1998). Opłata dodatkowa to kara umowna. Rzeczpospolita 4: 16.
• Patryas, W. (2003). Elementy logiki dla prawników. Poznań.
• Popiołek, W. (2018). Wykonanie zobowiązań i skutki ich niewykonania, [w:] K. Pietrzykowski (red.), Kodeks cywilny. Tom 2: Komentarz. Art. 450–1088. Przepisy wprowadzające. Warszawa: 3–137.
• Radwański, M. (1998). Kontrowersje wokół opłaty dodatkowej. Rzeczpospolita 6: 19.
• Radwański, Z., Mularski, K. (2019). Zagadnienia ogólne czynności prawnych, [w:] Z. Radwański, A. Olejniczak (red.), System prawa prywatnego. Tom 2: Prawo cywilne – część ogólna. Warszawa: 1–60.
• Radwański, Z., Olejniczak, A. (2013). Prawo cywilne – część ogólna. Warszawa.
• Radwański, Z., Panowicz-Lipska, J. (2013). Zobowiązania – część szczegółowa. Warszawa.
• Safjan, M. (2012). Źródła prawa prywatnego, [w:] M. Safjan (red.), System prawa prywatnego. Tom 1: Prawo cywilne – część ogólna. Warszawa: 157–254.
• Smyczyński, T. (2011). Obowiązek alimentacyjny, [w:] T. Smyczyński (red.), System prawa prywatnego. Tom 12: Prawo rodzinne i opiekuńcze. Warszawa: 751–830.
• Sokołowski, T. (2014). Bezpodstawne wzbogacenie, [w:] A. Kidyba (red.), Kodeks cywilny. Tom 3: Zobowiązania. Część ogólna. Warszawa: 344–414.
• Stahl, M. (2011). Inne podmioty administrujące, [w:] R. Hauser, Z. Niewiadomski, A. Wróbel (red.), System prawa administracyjnego. Tom 6: Podmioty administrujące. Warszawa: 501–536.
• Starościak, J. (1977). Prawo administracyjne. Warszawa.
• Starościak, J. (1978), [w:] T. Rabska, J. Łętowski (red.), Stosunek administracyjnoprawny, [w:] System prawa administracyjnego. Tom 3. Wrocław: 16.
• Szanciło, T. (2008). Prawo przewozowe. Komentarz. Warszawa.
• Więckowski, R. (1990). Sądowe dochodzenie roszczeń a postępowania przedsądowe. Państwo i Prawo 45(2): 52–61.
• Wronkowska, S. (2005). Podstawowe pojęcia prawa i prawoznawstwa. Poznań.
• Zbrojewska, M. (2013). Komentarz do art. 121 § 1, [w:] T. Grzegorczyk (red.), Kodeks wykroczeń. Komentarz. Warszawa: 569.
• Zieliński, M. (2017). Wykładnia prawa. Zasady – reguły – wskazówki. Warszawa.
• Ziembiński, Z. (2012). Logika praktyczna. Warszawa.

Identifiers

DOI

10.14746/rpeis.2021.83.3.9

Biblioteka Nauki

2037362