Klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania: norma, do której stosowania zobowiązany jest podatnik, czy regulacja stosowana wyłącznie przez organ podatkowy?

• Authors: Mikołaj Kondej , Jakub Pietrusiewicz

Title variants

EN

The Polish general anti-avoidance rule: a regulation to be applied by a taxpayer or only by the tax authorities during tax proceedings?

Abstracts

EN

The article discusses whether the Polish general anti-avoidance rule (GAAR), especially in the light of the amendments binding as of 1 January 2019, is supposed to be applied by a taxpayer during the calculation of due tax, or whether only the tax authorities are authorized to apply the GAAR during tax proceedings. The authors claim that the GAAR is applicable ex lege. They criticize the justification for amendments to the tax ordinance introduced as of 1 January 2019, which states otherwise, pointing out that the interpretation adopted in this justification leads to contradictions in the law.  

PL

Przedmiotem artykułu pozostaje analiza, czy do stosowania przepisów klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania, w szczególności w świetle zmian obowiązujących od 1 stycznia 2019 r., jest zobowiązany sam podatnik w toku samoobliczenia podatku, czy też może ją zastosować jedynie organ podatkowy w toku postępowania podatkowego. Autorzy w tekście dowodzą, iż norma ogólna przeciwko unikaniu opodatkowania znajduje zastosowanie ex lege i że do jej stosowania jest zobowiązany sam podatnik w toku ustalania wymiaru obciążającego podatku. Krytykują oni tezę przeciwną zawartą w uzasadnieniu projektu ustawy wprowadzającej od 1 stycznia 2019 r. zmiany do Ordynacji podatkowej, wskazując, iż przyjęta w nim interpretacja przeciwna prowadzi do sprzeczności przepisów prawa.

Keywords

EN

anti-avoidance rule; GAAR; constitutive decision; declaratory decision; tax proceedings; discretion; tax ordinance

PL

Klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania; GAAR; decyzja konstytutywna; decyzja deklaratoryjna; postępowanie podatkowe; uznaniowość; ordynacja podatkowa

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
• Year: 2021
• Volume: 83
• Issue: 4
• Pages: 123-135

Dates

published

2021

Contributors

author

Mikołaj Kondej

• https://orcid.org/0000000297273931

author

Jakub Pietrusiewicz

• https://orcid.org/0000000181406966

References

• Bartosiewicz, A. (2017). „Agresywna optymalizacja podatkowa” a odpowiedzialność karna skarbowa. Przegląd Podatkowy 9: 29–35.
• Działocha, K., Łukaszczuk, A. (2016). Komentarz do art. 84 Konstytucji, [w:] L. Garlicki, M. Zubik (red.), Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz. Warszawa: 965–988.
• Dzwonkowski, H., Dzwonkowski, M. (2020). Komentarz do art. 5 O.p., [w:] H. Dzwonkowski (red.), Ordynacja podatkowa. Komentarz. Warszawa. Legalis/el.
• Filipczyk, H. (2016). Stosowanie klauzuli ogólnej przeciwko unikaniu opodatkowania – zagadnienia wybrane. Monitor Podatkowy 7: 12–17.
• Gomułowicz, A. (2019). Klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania, czyli – Ave Caesar, morituri te salutant. Przegląd Podatkowy 10: 14–20.
• Guzek, M., Stefaniak, M. (2018). Klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania. Komentarz praktyczny. Warszawa. Legalis/el.
• Jankowski, J. (2020). Przesłanki materialnoprawne stosowania GAAR – wybrane zagadnienia. Monitor Podatkowy 1: 22–26.
• Kondej, M. (2018a). Klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania. Komentarz do przepisów materialnoprawnych. Poznań.
• Kondej, M. (2019). Klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania jako norma znajdująca do 31 grudnia 2018 r. zastosowanie ex lege. Kwartalnik Prawo Społeczeństwo-Ekonomia 1: 5–14.
• Kujawski, G. (2017). Klauzula generalna unikania opodatkowania Komentarz do zmian w ordynacji podatkowej. Warszawa. Lex/el.
• Kuźniacki, B. (2020). Dekodowanie hipotezy GAAR: przesłanki intencji i sprzeczności oraz relacje między nimi, cz. 1. Przegląd Podatkowy 6: 19–41.
• Ladziński, A. (2019). Zmiany w ogólnej klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania – powrót do przeszłości. Przegląd Podatkowy 1: 22–28.
• Liszewski, G. (2021). Komentarz do art. 119zfa Ordynacji podatkowej, [w:] L. Etel (red.). Ordynacja podatkowa. Komentarz aktualizowany. Lex/el.
• Łukawska-Białogłowska, D. (2020). Komentarz do art. 119zfa O.p., [w:] H. Dzwonkowski (red.), Ordynacja podatkowa. Komentarz. Warszawa.
• Niezgódka-Medek, M. (2019). Komentarz do art. 5 O.p., [w:] S. Babiarz, B. Dauter, R. Hauser, A. Kabat, J. Rudowski, M. Niezgódka-Medek, Ordynacja podatkowa. Komentarz. Warszawa. Lex/el.
• Olesiak, J., Pajor, Ł. (2020). Komentarz do art. 199a O.p., [w:] H. Dzwonkowski (red.), Ordynacja podatkowa. Komentarz. Warszawa. Legalis/el.
• Olesińska, A. (2013). Klauzula ogólna przeciwko unikaniu opodatkowania. Toruń.
• Porada, Ł. (2021). Komentarz do art. 119zfa O.p., [w:] A. Mariański (red.), Ordynacja podatkowa. Komentarz. Warszawa: 599–600.

Identifiers

DOI

10.14746/rpeis.2021.83.4.9

Biblioteka Nauki

2037202