Stosunek prawny jako podstawa wyłączenia pracownika w postępowaniu administracyjnym

• Authors: Andrzej Paduch

Title variants

EN

Legal relationship as the ground for excluding an employee from administrative proceedings

Abstracts

EN

The article addresses the problem of excluding an employee of the public administration from participation in proceedings in a situation where there is a legal relationship between the employee and the party of such a nature that the outcome of the case may influence the rights and duties of the employee (Article 24 § 1 in fine of the Code of Administrative Proceedings). The exclusion then takes place ex lege and is justified by the need for the impartiality of the administrative body. The structure of the discussed premise is based on two elements. First, the exclusion under the indicated provision occurs only when the party and the employee have a legal relationship. Therefore, the analysed ground for exclusion does not occur when this relationship is only factual or, for example, when it existed in the past. Secondly, the outcome of the proceedings must have a special impact on the employee’s rights or obligations arising from the relationship. Justifying the exclusion of an employee on the basis of the discussed premise seems extremely difficult: both of the indicated premises must appear jointly, and they are of an evaluative nature. For this reason, the author proposes to remove the discussed ground from the Code of Administrative Procedure and to cover the cases regulated therein with exclusion upon request (Article 24 § 3 of the Code of Civil Procedure). This will be in line with the principles of speed of proceedings and of fostering the trust of participants in the proceedings in the public authority and legalism.

PL

Artykuł porusza problem wyłączenia pracownika organu od udziału w postępowaniu administracyjnym w sytuacji, w której pomiędzy nim a stroną zachodzi stosunek prawny tego rodzaju, że wynik sprawy może mieć wpływ na prawa i obowiązki pracownika (art. 24 § 1 in fine k.p.a.). Do wyłączenie dochodzi wówczas  z mocy prawa i jest podyktowane dążeniem do załatwiania spraw administracyjnych z uwzględnieniem wymogu bezstronności pracownika. Konstrukcja omawianej przesłanki opiera się na dwóch elementach. Po pierwsze, do wyłączenia na podstawie wskazywanego przepisu dochodzi jedynie wtedy, gdy stronę i pracownika łączy stosunek prawny. Analizowana podstawa wyłączenia nie zachodzi zatem wtedy, gdy stosunek ten ma charakter jedynie faktyczny lub np. gdy istniał w przeszłości. Po drugie, stosunek ten musi charakteryzować się swoistą relacją pomiędzy wynikiem sprawy a zakresem praw lub obowiązków pracownika – mogą one ulec modyfikacji przy określonym rozstrzygnięciu.  Wyłączenie pracownika na podstawie omawianej przesłanki wydaje się niezwykle złożone: obie ze wskazanych przesłanek muszą wystąpić łącznie, przy czym mają one charakter ocenny. Z tej przyczyny autor proponuje wykreślenie z k.p.a. omawianej podstawy wyłączenia pracownika oraz objęcie uregulowanych w niej przypadków wyłączeniem na wniosek (art. 24 § 3 k.p.a.). Będzie to zgodne z zasadami: szybkości postępowania, budzenia zaufania uczestników postępowania do władzy publicznej oraz legalizmu.

Keywords

EN

administrative proceedings; public administration; administrative authority; administrative law; administration; exclusion of an employee

PL

postępowanie administracyjne; administracja publiczna; wyłączenie pracownika; organ administracji publicznej; prawo administracyjne; administracja

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
• Year: 2022
• Volume: 84
• Issue: 1
• Pages: 137-150

Dates

published

2022

Contributors

author

Andrzej Paduch

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Polska

• https://orcid.org/000000020033011X

References

• Adamiak, B. (2010). Aspekty podmiotowe regulacji prawa procesowego, [w:] R. Hauser, Z. Niewiadomski, A. Wróbel (red.), System prawa administracyjnego. Tom 9: Prawo procesowe administracyjne. Warszawa: 97–126.
• Adamiak, B., Borkowski, J. (2011). Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz. Warszawa.
• Adamiak, B., Borkowski, J. (2019). Postępowanie administracyjne i sądowoadministracyjne. Warszawa.
• Chmielewski, J. (2018). Zasada budzenia zaufania w ogólnym postępowaniu administracyjnym. Warszawa.
• Chróścielewski, W. (1995). Glosa do wyroku NSA z 17.8.1993, SA/Po 3155/92. Orzecznictwo Sądów Polskich 9, poz. 188: 414–416.
• Chróścielewski, W. (2013). O instytucji wyłączenia w postępowaniu administracyjnym raz jeszcze. Państwo i Prawo 68(12): 15–30.
• Cieślak, Z. (2003). Prawo do dobrej administracji (Tezy wystąpienia), [w:] Z. Niewiadomski, Z. Cieślak, Prawo do dobrej administracji. Materiały ze Zjazdu Katedr Prawa i Postępowania Administracyjnego. Warszawa-Dębe 23–25 września 2002 r. Warszawa: 18–19.
• Hauser, R., Skoczylas, A. (2004). Odpowiednie stosowanie Kodeksu postępowania administracyjnego w postępowaniu egzekucyjnym w administracji, [w:] J. Niczyporuk, S. Fundowicz, J. Radwanowicz (red.), System egzekucji administracyjnej. Warszawa: 104–110.
• Iserzon, E. (1937). Postępowanie administracyjne. Komentarz, orzecznictwo – okólniki. Kraków.
• Janku, Z. (1970). Niektóre zagadnienia wyłączenia pracownika i organu według Kodeksu postępowania administracyjnego. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 32(2): 119–127.
• Janowicz, Z. (1992). Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz. Warszawa–Poznań.
• Kmieciak, Z. (1997). Ochrona zaufania w prawie administracyjnym. Ustalenia teoretyczne i doświadczenia praktyki. Samorząd Terytorialny 83(11): 32–38.
• Kmieciak, Z. (2005). Postępowanie administracyjne w Europie. Kraków.
• Kmieciak, Z. (2010). Postępowanie administracyjne i sądowoadministracyjne a prawo europejskie. Warszawa.
• Kmieciak, Z. (2013). O ułomności regulacji prawnej wyłączenia pracownika, organu i członka organu kolegialnego od udziału w postępowaniu administracyjnym (załatwienia sprawy). Państwo i Prawo 68(11): 17–32.
• Kmieciak, Z. (2014). Zarys teorii postępowania administracyjnego. Warszawa.
• Kmieciak, Z. (2020). O niepołączalności ról procesowych organów jednostek samorządu terytorialnego. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 82(4): 83–95.
• Kmiecik, Z.R. (2020). Wyłączenie pracownika organu od udziału w ogólnym postępowaniu administracyjnym. Warszawa.
• Łaszczyca, G. (2020). Wyłączenie członka organu kolegialnego w ogólnym postępowaniu administracyjnym. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 82(3): 95–109.
• Majchrzak, B. (2002). Wyłączenie pracownika organu administracji publicznej w świetle przepisów K.P.A. Kwartalnik Prawa Publicznego 2(4): 155–179.
• Olszanowski, J., Piątek, W. (2016). Współpraca państw członkowskich UE przy odzyskiwaniu wierzytelności podatkowych. Warszawa.
• Piątek, W. (2018). Klasyfikacja zasad ogólnych postępowania administracyjnego, [w:] J.P. Tarno, W. Piątek (red.), System prawa administracyjnego procesowego. Tom 2. Część 2: Zasady ogólne postępowania administracyjnego. Warszawa: 249–561.
• Princ, M. (2016). Standardy dobrej administracji w prawie administracyjnym. Poznań.
• Skoczylas, A. (2010). Postępowanie egzekucyjne w administracji, [w:] R. Hauser, Z. Niewiadomski, A. Wróbel (red.), System prawa administracyjnego. Tom 9: Prawo procesowe administracyjne. Warszawa: 295–483.
• Suwaj, R. (2009). Judycjalizacja postępowania administracyjnego. Warszawa.
• Wentkowska, A. (2003). Zasada dobrego administrowania w prawie wspólnotowym, [w:] G. Łaszczyca (red.), Prawo europejskie a funkcjonowanie organów administracji publicznej. Sosnowiec: 19–28.
• Wierzbowski, M., Hofmann, H.C.H., Schneider J.P., Ziller, J. (red.) (2015). RENEUAL. Model kodeksu postępowania administracyjnego Unii Europejskiej. Warszawa.
• Wróbel, A. (2000). Powody wyłączenia pracownika (art. 24 § 1), [w:] A. Wróbel. M. Jaśkowska, Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz. Kraków: 199–206.

Identifiers

DOI

10.14746/rpeis.2022.84.1.11

Biblioteka Nauki

2120238