Uwarunkowania prawno-ekonomiczne rynku zamówień publicznych w czasach wysokiej inflacji w Polsce

• Authors: Jakub Kubiczek , Wojciech Wydmański , Izabela Morawska , Paweł Jochymczyk

Title variants

EN

The legal and economic environment of public procurement in times of high inflation in Poland

Abstracts

EN

The observable impact that inflation has on the course of economic processes makes it necessary to consider the emerging legal and economic challenges. The purpose of the article is to define the legal and economic environment of the public procurement market under conditions of high inflation. The considerations are limited to the Polish economy and the Polish legal system (taking into account the sources of EU law). This limitation is due to the complexity of national legal regulations and the specific economic situation of the country, as well as the scale of the problem. The literature review showed that the process of increasing the average price level reduces the efficiency of public procurement, and, as its dynamics increase, its impact increases as well. The legal environment should allow market players to adapt to inflationary conditions. It is worth noting that it is possible to consider inflation as an economic effect of the war in Ukraine, which can be the basis for applying the valorization of project cost estimates and price rates for their implementation. Price increases affect all sectors of the economy on average, and this may lead to the need to valorize many contracts and, consequently, to a significant burden on the budget of the contracting institution by which the urgency of the implementation of all contracts is verified. Furthermore, allowing for valorization does not fully resolve the negative impact of high inflation on the procurement process, as the issue of contractor reporting remains. The values presented in financial statements are reported nominally, therefore comparability from period to period is disturbed.

PL

Obserwowalny wpływ inflacji na przebieg procesów gospodarczych powoduje konieczność zastanowienia się nad wynikającymi z nich wyzwaniami prawno-ekonomicznymi. Celem artykułu jest zdefiniowanie uwarunkowań prawno-ekonomicznych rynku zamówień publicznych w warunakach wysokiej inflacji. Rozważania ograniczono do polskiej gospodarki oraz polskiego systemu prawnego (uwzględniając źródła prawa UE), a ograniczenie to wynika ze złożoności krajowych regulacji prawnych oraz specyficznej sytuacji gospodarczej kraju, a także skali problemu. Analiza piśmiennictwa pokazała, że proces wzrostu przeciętnego poziomu cen zmniejsza efektywność zamówień publicznych, a jego wpływ wzrasta wraz ze zwiększeniem jego dynamiki. Otoczenie prawne powinno umożliwiać podmiotom rynkowym dostosowanie się do warunków inflacyjnych. Warto podkreślić, że istnieje możliwość uznania inflacji za efekt ekonomiczny wojny w Ukrainie, co może być podstawą do zastosowania waloryzacji kosztorysów projektów i stawek cenowych za ich wykonanie. Wzrost cen dotyczy przeciętnie wszystkich sektorów gospodarki, co może prowadzić do konieczności waloryzacji wielu umów, a w konsekwencji do znacznego obciążenia budżetu instytucji zlecającej, przez co następuje weryfikacja pilności realizacji wszystkich zamówień. Ponadto umożliwienie waloryzacji nie rozwiązuje w pełni negatywnego wpływu wysokiej inflacji na proces zamówień publicznych, ponieważ pozostaje kwestia sprawozdawczości wykonawcy. Wartości przedstawiane w sprawozdaniu finansowym są podawane nominalnie, zatem zaburzona jest porównywalność w poszczególnych okresach.

Keywords

EN

public sector; public procurement; inflation

PL

sektor publiczny; zamówienia publiczne; inflacja

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
• Year: 2023
• Volume: 85
• Issue: 1
• Pages: 139-154

Dates

published

2023

Contributors

author

Jakub Kubiczek

• University of Economics in Katowice

• https://orcid.org/0000000345994814

author

Wojciech Wydmański

• University of Silesia

• https://orcid.org/0000000296195062

author

Izabela Morawska

• University of Economics in Katowice

• https://orcid.org/0000000254049104

author

Paweł Jochymczyk

• University of Warsaw

• https://orcid.org/0000000255404323

References

• Bejger, P. (2022). Rachunkowość w czasach podwyższonej inflacji. https://www.rp.pl/rachunkowosc/art36309491-rachunkowosc-w-czasach-podwyzszonej-inflacji?refreshpaywall=b8b036f-1-ea54-410d-a10f-7e851d82c9de [dostęp: 12.01.2023].
• Białas, M. (2011). Problemy z ustalaniem wyniku finansowego w rachunku zysków i strat. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego 625: 213–223.
• Bielecki, M. (2023). Zwiększenie wynagrodzenia wykonawcy robót budowlanych w zamówieniach publicznych w związku z nadzwyczajną zmianą cen materiałów, cz. II. Nieruchomości 1: 9–14.
• Brzozowski, A., Jastrzębski, J., Kaliński, M., Skowrońska-Bocian, E. (2021). Zobowiązania. Część ogólna (s. 328). Warszawa.
• Dziadek, K. (2018). Zamówienia publiczne jako obszar audytu wewnętrznego projektów współfinansowanych z Unii Europejskiej. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu 521: 47–56.
• Fuchs, B. (2018). Art. 357(1). W: M. Fras, M. Habdas (red.), Kodeks cywilny. Komentarz. Tom 3: Zobowiązania. Część ogólna (s. 56–59). Warszawa.
• Gawrońska-Baran, A. (2022a). Art. 7. W: E. Wiktorowska, P. Wiktorowski, A. Wójcik, A. Gawrońska-Baran (red.), Prawo zamówień publicznych. Komentarz aktualizowany. Warszawa: Lex/el.
• Gawrońska-Baran, A. (2022b). Art. 455. W: E. Wiktorowska, A. Wiktorowski, P. Wójcik, A. Gawrońska-Baran. Prawo zamówień publicznych. Komentarz aktualizowany (s. 1044–1057). Warszawa: Lex/el.
• Gorczyński, G. (2013). Force majeure i hardship. W: W. Popiołek (red.), Międzynarodowe prawo handlowe (s. 653–656). Warszawa.
• Granecki, P., Granecka, I. (2021). Prawo zamówień publicznych. Komentarz. Warszawa.
• Horn, M., Horn, M. J. (1995). The Political Economy of Public Administration: Institutional Choice in the Public Sector. Cambridge University Press.
• Jastrzębski, R. (2010). Geneza i znaczenie klauzuli rebus sic stantibus w polskim prawie prywatnym. Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego 13: 155–166.
• Jaworska, M. (2022a). Art. 1. W: M. Jaworska (red.), D. Grześkowiak-Stojek, J. Jarnicka, A. Matusiak, Prawo zamówień publicznych. Komentarz (s. 6–7). Warszawa. Legalis/el.
• Jaworska, M. (2022b). Art. 439. W: M. Jaworska (red.), D. Grześkowiak-Stojek, J. Jarnicka, A. Matusiak, Prawo zamówień publicznych. Komentarz (s. 1110). Warszawa. Legalis/el.
• Jerzykowski, J. (2021). Art. 455. W: W. Dzierżanowski, Ł. Jaźwiński, M. Kittel, M. Stachowiak, J. Jerzykowski (2021). Prawo zamówień publicznych. Komentarz (s. 1126–1158). Warszawa: Lex/el.
• Karaleu, Y. (2014). Procedura przekształcania pozycji sprawozdania finansowego zgodnie z Międzynarodowym Standardem Rachunkowości 29 „Sprawozdawczość finansowa w warunkach hiperinflacji”. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu 373: 89–106.
• Kuśmierczyk, P. (2017). Efektywność przetargów z punktacją uzależnioną od średniej oferty. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu 493: 150–162.
• Martyniuk-Placha, J. (2022). Waloryzacja wynagrodzeń wykonawców w świetle specustawy waloryzacyjnej. Lex/el.
• Matusiak, A., Grześkowiak-Stojek, D., Jarnicka, J., Jaworska, M. (2022). Art. 1. W: M. Jaworska, D. Grześkowiak-Stojek, J. Jarnicka, A. Matusiak (red.), Prawo zamówień publicznych. Komentarz. Legalis/el.
• Micherda, B. (2001). Analityczna funkcja rachunkowości. Kraków: Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Krakowie.
• Micherda, B., Szulc, M. (2013). Współczesne uwarunkowania kwantyfikacji w rachunkowości. W: B. Micherda (red.), Współczesne uwarunkowania kwantyfikacji w rachunkowości (s. 20–46). Warszawa: Difin.
• Przybyłowski, K. (1926). Klauzula ,,rebus sic stantibus” w rozwoju historycznym. Lwów.
• Sieradzka, M. (red.) (2022). Prawo zamówień publicznych. Komentarz. Warszawa.
• Sojak, S. (2022). Jak działać przy inflacji. https://rachunkowosc.com.pl/jak-dzialac-przy-inflacji [dostęp 12.01.2023].
• Stachowiak, M. (2021). Art. 7. W: J. Dzierżanowski, Ł. Jaźwiński, J. Jerzykowski, M. Kittel, M. Stachowiak (red.), Prawo zamówień publicznych. Komentarz. Warszawa.
• Stiglitz, J.E. (2015). Ekonomia sektora publicznego. Tłum. R. Rapacki et al. Warszawa.
• Szostak, R. (2022). Warunki zmiany wynagrodzenia należnego wykonawcy zamówienia publicznego. Zamówienia Publiczne. Doradca 3: 42–53.
• Truman, E. M. (2003). Inflation Targeting in the World Economy. Institute for International Economics. Washington, D.C.
• Ujdak-Dyńka, B. (2015). Zamówienia publiczne jako instrument optymalizacji wydatków publicznych. W: P. Lenik (red.), Efektywność zarządzania zasobami organizacyjnymi. Prace Naukowo-Dydaktyczne Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Stanisława Pigonia 68: 257–275.
• Urząd Zamówień Publicznych (2022). Dopuszczalność zmiany umowy w sprawie zamówienia publicznego na podstawie art. 455 ust. 1 pkt 1 i 4 oraz art. 455 ust. 2 ustawy Pzp. Warszawa, 03.2022. https://www.gov.pl/web/uzp/dopuszczalnosc-zmiany-umowy-w-sprawie-zamowienia-publicznego-na-podstawie-art-455-ust-1-pkt-1-i-4-oraz-art-455-ust-2-ustawy-pzp
• Wieczerzyńska, B. (2016). Efektywność zamówień publicznych w wymiarze prawnym, ekonomicznym i społecznym. Rocznik Administracji Publicznej 2: 558–570.
• Wiktorowska, E., Wiktorowski, A., Wójcik, P., Gawrońska-Baran, A. (2022). Prawo zamówień publicznych. Komentarz aktualizowany. Warszawa: Lex/el.
• Wojciechowski, E., Wojciechowski, M. (2004). Regulacja w zarządzaniu w samorządzie terytorialnym. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica 174: 303–309.
• Zaborowski, M. (2019). Cel i funkcje zamówień publicznych. Optimum. Economic Studies 97(3): 151–163.

Identifiers

DOI

10.14746/rpeis.2023.85.1.11

Biblioteka Nauki

28797874