Świadomość i aktywność społeczna w zakresie kształtowania i ochrony krajobrazu kulturowego obszarów wiejskich

• Authors: Magdalena Szczepańska

Title variants

EN

Social awareness and activity in the planning and protection of the cultural landscape of rural areas

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W 2004 r. Polska ratyfikowała Europejską Konwencję Krajobrazową, jednakpo 10 latach w polskim prawie nadal brak odrębnych aktów prawnych odnoszących się wyłącznie do krajobrazu. Wydaje się, że brak całościowego i przejrzystego systemu ochrony, norm i standardów projektowych poprawiających jakość współczesnego krajobrazukulturowego oraz ogólnopolskiej kampanii edukacyjno-promocyjnej w zakresie ochrony jego zasobów może przekładać się na niski poziom  świadomości i aktywności społecznej, zwłaszcza w odniesieniu do specyfiki dziedzictwa kulturowego wsi. Celem artykułu jest określenie poziomu świadomości i aktywności społecznej w dziedzinie kształtowania i ochrony krajobrazu kulturowego obszarów wiejskich. Przeprowadzono badania ankietowe, którymi objęto mieszkańców wsi na terenie gmin wiejskich i miejsko-wiejskich województwa wielkopolskiego. Dokonano również analizy projektów zgłoszonych do konkursu „Pięknieje wielkopolska wieś” w celu określenia zróżnicowania przestrzennego i kierunków aktywności społecznej w procesie kształtowania i ochrony krajobrazu kulturowego.

EN

In 2004 Poland ratified the European Landscape Convention, but after 10 years Polish law still lacks separate acts referring exclusively to the landscape. It seems that the absence of a comprehensive and clear protection system, project norms and standards improving the quality of the modern cultural landscape, and an all-Polish educational-promotional campaign for the protection of its resources may translate into a low level of social awareness and activity, especially concerning the specificity of the cultural heritage of the countryside. This article seeks to establish the level of social awareness and activity in the planning and protection of the cultural landscape of rural areas. Asurvey research was conducted among country people living in the rural and urban-rural communes of Wielkopolska voivodeship. An analysis was also made of projects submitted for the competition “Rural Wielkopolska Growing More Beautiful” to determine spatial differences in and directions of social activity in the process of planning and protection of the cultural landscape.

Keywords

PL

krajobraz kulturowy; świadomość krajobrazowa; kształtowanie i ochrona krajobrazu; aktywność społeczna; rozwój obszarów wiejskich

EN

cultural landscape; landscape awareness; planning and protection of landscape; social activity; rural development; cultural landscape; landscape awareness; planning and protection of landscape; social activity; rural development

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna
• Year: 2014
• Issue: 26
• Pages: 135-148

Dates

published

2014-06-20

Contributors

author

Magdalena Szczepańska

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu Instytut Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej

References

• Bartkowski T. 1985. Nowy etap dyskusji nad pojęciem krajobrazu. Czasopismo Geograficzne, LVI(1): 73–79.
• Bogdanowski J. 1976. Kompozycja i planowanie w architekturze krajobrazu. Ossolineum, Wrocław, Kraków.
• Böhm A. 2008. Między mandatem a partycypacją społeczną. [W:] U. Myga-Piątek, K. Pawłowska (red.), Zarządzanie krajobrazem kulturowym. Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego, PTG, 10: 515–524
• .
• Chilik P. 2011. Aby na wsi było ładniej. Fundacja Wspomagania Wsi, Warszawa.
• Duriasz-Bułhak J., Połomski K., Potok A. 2001. Rzecz o dziedzictwie na wsi. Fundacja Wspomagania Wsi, Warszawa.
• Europejska Konwencja Krajobrazowa, sporządzona we Florencji dnia 20 października 2000 r. (Dz.U. 2006 nr 14, poz. 98).
• Jałowiecki B. 1996. Przestrzeń historyczna, regionalizm, regionalizacja. [W:] B. Jałowiecki (red.), Oblicza polskich regionów. Wydawnictwa Europejskiego Instytutu Rozwoju Regionalnego i Lokalnego, Warszawa, 17(50): 19–88.
• Konopka M. 2001. Każde miejsce opowiada swoją historię czyli rzecz o dziedzictwie wiejskim. Fundacja Fundusz Współpracy Program AGROLINIA 2000, Poznań.
• Kowalczyk A. 1992. Badanie spostrzegania krajobrazu multisensorycznego – podstawą kształtowania obszarów rekreacyjnych. Wydawnictwo Uczelniane WSP, Bydgoszcz.
• Krzymowska-Kostrowicka A. 1997. Geoekologia turystyki i wypoczynku. PWN, Warszawa.
• Kwaśniewski K. 1986. Mentalność wielkopolska. [W:] R. Domański, R. Kozarski (red.), Województwo poznańskie. Zagadnienia geograficzne i społeczno-gospodarcze, PWN, Warszawa–Poznań, s.
• –541.
• Libura H. 1990. Percepcja przestrzeni miejskiej. Rozwój Regionalny – Rozwój Lokalny – Samorząd Terytorialny, 31. Pietrzak M. 1998. Syntezy krajobrazowe – założenia, problemy, zastosowania. Bogucki Wydawnictwo
• Naukowe, Poznań.
• Problematyka ochrony dziedzictwa kulturowego i zabytków w studiach uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin oraz w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego.
• Poradnik dla planistów i samorządów lokalnych. 2011. Narodowy Instytut Dziedzictwa, Warszawa.
• Raszeja E. 2002. Procedury i instrumenty kształtowania krajobrazu na obszarach wiejskich Wielkopolski w aspekcie integracji z Unią Europejską. Studioteka Zarysy WAPP, Poznań.
• Raszeja E., Wilkaniec A., Mezer E. 2010. Krajobraz i dziedzictwo kulturowe wsi w aglomeracji poznańskiej. Biblioteka Aglomeracji Poznańskiej, 3. Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań.
• Uchwała nr 3227/2013 Zarządu Województwa Wielkopolskiego z dnia 4 kwietnia 2013 r. w sprawie: ogłoszenia III edycji konkursu „Pięknieje wielkopolska wieś”.
• Uchwała nr 3454/2013 Zarządu Województwa Wielkopolskiego z dnia 10 czerwca 2013 r. w sprawie: przyjęcia listy rankingowej projektów w III edycji konkursu „Pięknieje wielkopolska wieś”.
• Ustawa z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz.U. 2003 nr 162, poz. 1568).
• Wielkopolska Odnowa Wsi 2013–2020. Załącznik do Uchwały nr XXXII/635/13 Sejmiku Województwa Wielkopolskiego z dnia 25 marca 2013 r.
• Wilczyński R. 2003 Odnowa wsi perspektywą rozwoju obszarów wiejskich w Polsce. Fundusz Współpracy – Program Agro-Info, Poznań.

Identifiers

DOI

10.14746/rrpr.2014.26.10