Zróżnicowanie ekstensji tekstowej fonetycznych form obocznych w Księgach o gospodarstwie z 1549 roku (oboczność biał- || białł- oraz wariantywność w zakresie kontynuantów grup *sŕ, *zŕ, *žŕ, *(s)tьc i *(z)dьc)

• Authors: Marek Osiewicz
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

A material basis for the study is the first Polish language edition of Księgi o gospodarstwie by Piotr Krescentyn from 1549 (Cracow, Helena Unglerowa). The study led to the formulation of the following conclusions: 1) the variancy biał- // białł- is most likely of Great Polish origin; 2) the variancy miestce // miesce confirmed in the prints from the 16th century has a graphical character motivated by technical factors (typesetting); 3) the distribution of the analysed phonetic variants in Księgi… is not equal; 4) the supreme degree of normalization of the studied variancies has been confirmed in the combinations R–Cc; 5) variant conditions, non-normalized, appeared in the parts: Cresc293–384 and CrescDd–[0]C; 6) a greater part of the textual space of the historical text–from the combination A to the combination Cc– reveals Great Polish features; the remaining part–the combination Dd–Ii and the initial chapters–reveal evident Little Polish features.

Keywords

PL

history of language; Polish language of the 16th century; historical phonetics; printing; typesetter

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Slavia Occidentalis
• Year: 2014
• Issue: 71/1
• Pages: 55-78

Dates

published

2014-02-06

Contributors

author

Marek Osiewicz

• Poznań

References

• Bajerowa I., 1980, Zmiany fleksji zaimków w XIX-wiecznej polszczyźnie ogólnej (normalizacja i przekształcenia normy), „Język Polski” 60.
• Bargieł M., 1958, Rozwój fonologiczny języka polskiego, Warszawa.
• Bargieł M., 1963, Rozwój prapolskich grup spółgłoskowych *-(s)t’c-, *(z)d’c-, „Rozprawy Komisji Językowej Łódzkiego Towarzystwa Naukowego” 9.
• Bargieł M., 1969, Cechy dialektyczne polskich zabytków rękopiśmiennych pierwszej połowy XVI wieku, Wrocław.
• Bąk S., 1961, Wstęp, [w:] A. Trzecieski, Pisma polskie, BPP seria P nr 9, cz. 1, Wrocław.
• Bibliografia literatury staropolskiej „Nowy Korbut”. T. 2. Piśmiennictwo staropolskie, 1964, red. K. Budzyk, Warszawa.
• Cygal-Krupowa Z., 1979, Szesnastowieczne edycje „Dictionarii Ioannis Murmellii variarum
• rerum…”. Część I. Uwagi ogólne. Ortografia, fonetyka, cechy dialektyczne, Warszawa.
• Dejna K., 1993, Dialekty polskie, Wrocław. Drukarze dawnej Polski. Od XV do XVIII wieku, t. 1: Małopolska, cz. 1: Wiek XV–XVI, 1983, red. A. Kawecka-Gryczowa, Wrocław.
• Hrabec S., Pepłowski F., 1963, Wiadomości o autorach i dziełach cytowanych w Słowniku Lindego, Warszawa.
• Karplukówna M., 1971, Regionalizmy w języku Andrzeja Cervusa z Tucholi, Wrocław.
• Klemensiewicz Z., 1999, Historia języka polskiego, Warszawa.
• Klimek Z., 1978, Język polski w rozmówkach polsko-niemieckich „Książeczek polskich” z r. 1539, Wrocław.
• Koneczna H., 1965, Charakterystyka fonetyczna języka polskiego, Warszawa.
• Książek-Bryłowa W., 1986, Uwarunkowania społeczne normy językowej w XVI wieku, „Rozprawy Komisji Językowej Łódzkiego Towarzystwa Naukowego” 32.
• Kuraszkiewicz W., 1966, Uwagi o statystyce w Słowniku, w: Słownik polszczyzny XVI wieku, pod red. M.R. Mayenowej i in., t. 1: A – Bany, Wrocław.
• Kuraszkiewicz W., 1986, Pochodzenie polskiego języka literackiego w świetle wyników dialektologii historycznej, w: W. Kuraszkiewicz, Polski język literacki. Studia nad historią i strukturą, Warszawa.
• Kuraszkiewicz W., 1986, Uwagi o języku Rozmyślań dominikańskich, w: W. Kuraszkiewicz,
• Polski język literacki. Studia nad historią i strukturą, Warszawa.
• Kurzowa Z., 2006, Język polski Wileńszczyzny i kresów północno-wschodnich XVI–XX w., Kraków.
• Lisowski T., 1999, Polszczyzna początku XVI wieku. Problemy wariantywności i normalizacji fonetyki i fleksji, Poznań.
• Lisowski T., 2001, Grafia druków polskich z lat 1521–1522. Problemy wariantywności i normalizacji, Poznań.
• Luto-Kamińska A., 2 010, Polska wersja przekładowa Ex P. Terentii comediis Latinissimae colloquiorum formulae… Mateusza z Kęt. Studium języka autora na tle polszczyzny XVI wieku, Warszawa.
• Łoś J., 1922, Gramatyka polska. Cz. I: Głosownia historyczna, Lwów.
• Migdał J., 1991, Glaberowskie korektywy gramatyczne w „Żołtarzu” Walentego Wróbla, „Studia Polonistyczne” 16/17.
• Migdał J., 1999O języku Andrzeja Glabera z Kobylina. Studium normalizacji polszczyzny wczesnorenesansowej, Poznań.
• Osiewicz M., 2007, Wariantywność leksemów w zakresie nieseryjnych zmian fonetycznych w listach
• polskich z pierwszej połowy XVI wieku, Poznań.
• Osiewicz M., 2010, Wariantywność w zakresie realizacji grup spółgłoskowych w listach polskich z pierwszej połowy XVI wieku (kontynuanty połączeń *sŕ, *zŕ, *žŕ, *-(s)tьc-, *-(z)dьc- oraz grupy (-)vš-, -dl-), „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” 16 (36).
• Osiewicz M ., 2 012, Analiza kwantytatywno-porównawcza słownictwa Ksiąg o gospodarstwie Piotra Krescentyna (1549), „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza”, 19 (39), z. 1.
• Osiewicz M., 2012, Wpływ zecera na ukształtowanie graficzno-językowe tekstu drukowanego.
• Uwagi wstępne do analizy „Ksiąg o gospodarstwie” z 1549 r., „LingVaria”, t. 2 (14).
• Osiewicz M., 2013, Oboczność mię cię się // mie cie sie w Księgach o gospodarstwie Piotra Krescentyna z 1549 roku, „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza”, t. 20 (40), z. 1.
• Osiewicz M., 2013, Wariantywność graficzna Ksiąg o gospodarstwie Piotra Krescentyna z 1549 roku. Studium przypadku, Poznań.
• Osiewicz M., 2014, Wtórna nosowość antycypacyjna w Księgach o gospodarstwie Piotra Krescentyna z 1549 roku, „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza”, t. 21 (41), z. 2 (w druku).
• Osiewicz M., 2014, Zróżnicowanie ekstensji tekstowej fonetycznych form obocznych w Księgach o gospodarstwie Piotra Krescentyna z 1549 roku, „Poznańskie Studia Polonistyczne, t. 21 (41), z. 1.
• Pankowicz A., 1979 Najstarszy polski druk z zakresu gospodarstwa wiejskiego (Piotr Krescentyn, Księgi o gospodarstwie... Kraków 1549 r.), „Zeszyty Naukowe Akademii Rolniczej w Krakowie. Historia Rolnictwa” 150, z. 4.
• Piekarski K., 1930, Miscellanea bibliograficzne, „Przegląd Biblioteczny” 4, z. 4.
• Pihan-Kijasowa A., 1 999, Literacka polszczyzna kresów północno-wschodnich XVII wieku.
• Fonetyka, Poznań. Polski słownik biograficzny, 1938, t. 4, Kraków.
• Rzepka W.R., 1985, Demorfologizacja rodzaju w liczbie mnogiej rzeczowników w polszczyźnie XVI–XVIII wieku, Poznań,
• Rzepka W.R., Wydra W., 1984, Chrestomatia staropolska. Teksty do roku 1543, Wrocław.
• Słownik polszczyzny XVI wieku, t. 1–36, 1966-2012red. M.R. Mayenowa et al., Wrocław – Warszawa.
• Smolińska B., 1983, Polszczyzna północnokresowa z przełomu XVII i XVIII w., Wrocław.
• Śmiech W., 1953, Rozwój polskich grup spółgłoskowych *sŕ, *zŕ, *žŕ, Łódź.
• Urbańczyk S., 1968, Rola wielkich pisarzy złotego wieku na tle innych czynników kształtujących normy języka literackiego, w: S. Urbańczyk, Szkice z dziejów języka polskiego, Warszawa.
• Zwoliński P., 1960, Uwagi o języku Marcina Bielskiego, w: Odrodzenie w Polsce. T. III. Historia języka. Część pierwsza, pod red. M.R. Mayenowej, Z. Klemensiewicza, Warszawa.

Identifiers

DOI

10.14746/so.2014.71.05