Masakra stambulskich psów (1910) a rzeź Ormian (1915) – czyli zbrodnie zapomniane (antycypacja, analogia, nadużycie?)

• Authors: Anita Jarzyna
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

The main aim of the article is to conduct a comparison between the Armenian Genocide (1915) and the Hayırsızada Dog Massacre (1911). The second event is practically forgotten. Many people think that the story of how all the stray dogs in Istanbul were trapped and sent to a desert island, Sivriada, where they died due to hunger and thirst, is only a urban legend. However, it’s a historical fact, similar to the death marches of the Armenians. Both animals and people were killed in the same way – they were deported to a godforsaken territory and left there without any help. So one could say that the Hayırsızada Dog Massacre somehow foretold the Armenian Genocide. The author of this article refers to different works of art (such as Psy z Üsküdar/ The Dogs of Üsküdar – a joint work created by Joanna Rajkowska and Sebastian Cichocki, or Chienne d‘histoire – a short animation directed by Serge Avédikian, and several others), which try to remind us about the massacre of the homeless dogs in Istanbul. It is also worth mentioning that, in the descriptions of the massacres of Armenians which preceded the Armenian Genocide, associations with the killing of animals are very common.

Keywords

PL

genocide; non-anthropocentic history; the Armenian Massacre (1915); the killing of Istanbul dogs

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Slavia Occidentalis
• Year: 2015
• Issue: 72/2
• Pages: 41-58

Dates

published

2015-01-01

Contributors

author

Anita Jarzyna

• Uniwersytet Łódzki

References

• Bańkowski Andrzej, Etymologiczny słownik języka polskiego, t. 1–2, PWN, Warszawa 2000.
• Baratay Éric, Zwierzęcy punkt widzenia. Inna wersja historii, przeł. P. Tarasewicz, Wydawnictwo
• w Podwórku, Gdańsk 2014.
• Bauman Zygmunt, Nowoczesność i Zagłada, przeł. T. Kunz, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2012.
• Bauman Zygmunt, Sen o czystości, [w:] Ponowoczesność jako źródło cierpień, Wydawnictwo Sic!, Warszawa 2000.
• Boryś Wiesław, Słownik etymologiczny języka polskiego, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2008.
• B. Heinrich, Wieczne życie. O zwierzęcej formie śmierci, przeł. M. Szczubiałka, Czarne, Wołowiec 2014.
• Hirszfeld Ludwik, Historia jednego życia, Czytelnik, Warszawa 2000.
• Inny słownik języka polskiego, t. 1–2, red. M. Bańko, PWN, Warszawa 2000.
• Juszczak Wiesław, Poeta i mit, Czarne, Wołowiec 2014
• Kęsakrawiec Marek, Czwarty pożar Teheranu, Wydawnictwo W. A. B., Warszawa 2010.
• Kołodziejczyk Dariusz, Turcja, Wydawnictwo Trio, Warszawa 2000.
• Konończuk Wojciech, Są ofiary, nie ma winnych, http://tygodnik.onet.pl/sa-ofiary-nie-ma-winnych/
• x8bwn [dostęp: 4.04.2015].
• Linde S.B., Słownik języka polskiego, t. 1–6, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Lwów 1854–1860.
• Nowy słownik języka polskiego, red. E. Sobol, PWN, Warszawa 2003.
• Pałys Andrzej, Oswoić bezdomnego psa, „MOCAK Forum” 2011, nr 1.
• Pamuk Orhan, Stambuł. Wspomnienia i miasto, przeł. A. Polat, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2008.
• Pinguet Catherine, Les chiens d'Istanbul. Des rapports entre l'homme et l'animal de l'Antiquité à nos
• Jours, Bleu autour, Saint-Pourçain-sur-Sioule 2008.
• Rajkowska Joanna, Cichocki Sebastian, Psy z Üsküdar/ Dogs from Üsküdar, Fundacja Sztuk Wizualnych, Kraków 2011.
• Rajkowska Joanna, http://www.rajkowska.com/pl/inne/192 [dostęp 3.04.2015].
• Na etymologię słowa zagłada uwagę zwrócił prof. Tomasz Mika w swoim wystąpieniu pt. Słowo: rzeź.
• Prolegomena językoznawcze, wygłoszonym podczas seminarium „Rzeź numer jeden. Seminarium w stulecie
• ludobójstwa Ormian” (Poznań, 15 kwietnia 2015).
• L. H i r s z f e l d, op. cit., s. 286.
• Rejmer Małgorzata, Bukareszt. Kurz i krew, Czarne, Wołowiec 2013.
• Rolin Jean, I ktoś rzucił za nim zdechłego psa, przeł. W. Dłuski, Czarne, Wołowiec 2011.
• Roux Jean-Paul, Historia Turków. Narody i cywilizacje, przeł. K. Dąbrowska, posłowie D. Kołodziejczyk, Wydawnictwo Marbut, Gdańsk 2003.
• Sartre Jean-Paul, Drogi wolności, przeł. J. Rogoziński, Wydawnictwo Zielona Sowa, Kraków 2005.
• Saturczak Łukasz, Szkoda psu białego chleba, http://tygodnik.onet.pl/szkoda-psu-bialegochleba/
• fvw [dostęp 3.04.2015].
• Słownik języka polskiego, t. 1–2, wydany staraniem i kosztem Maurycego Orgelbranda, Wilno
• ---
• Ternon Yves, Ormianie. Historia zapomnianego ludobójstwa, przeł. W. Brzozowski, Wydawnictwo
• Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2005.
• Tokarczuk Olga, Feralne psy, [w:] Moment niedźwiedzia, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa
• ---
• Uniwersalny słownik języka polskiego, red. S. Dubisz, t. 1–4, PWN, Warszawa 2003.
• Vosaganian Varujan, Księga szeptów, przeł. J. Kornaś-Warwas, Wydawnictwo Książkowe Klimaty,
• Wrocław 2015.
• Waldau Paul, Religia i zwierzęta, [w:] W obronie zwierząt, red. P. Singer, przeł. M. Betley, Wydawnictwo
• Czarna Owca, Warszawa 2011.
• http://tygodnik.onet.pl/kultura/bezdomne-psy/gjg54 [dostęp 3.04.2015].
• http://www.planetaislam.com/praktyka/psy.html [dostęp 7.04.2015].
• http://www.todayszaman.com/news–282180-animal-party-to-commemorate-four-legged-massacrevictims.html [dostęp 11.04.2015].
• http://www.todayszaman.com/news–282447-activists-apologize-to-stray-dogs-killed-by-unionistgovernment.
• html [dostęp 11.04.2015].
• https://www.youtube.com/watch?v=c8uXCtVnr9A [dostęp 11.04.2015].

Identifiers

DOI

10.14746/so.2015.72.3