Rzeczowniki z przyrostkiem -ota w Panu Tadeuszu Adama Mickiewicza (analiza słownikowa)

• Authors: Monika Szpiczakowska

Title variants

EN

Nouns with the -ota suffix in Adam Mickiewicz’s Pan Tadeusz (lexical analysis)

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The article is dedicated to a lexical analysis of adjectival nouns with the –ota suffix in Adam Mickiewicz’s Pan Tadeusz. Out of five nouns, viewed against the 19th century language norm, four are definitely archaisms. These are the words: ciemnota meaning <ciemność - darkness>, szczodrota (generosity) and some uses of the words cnota (virtue) and hołota (the poor and badly educated). On top of the noun ciemnota meaning <ciemność - darkness> which is a typical Easter Borderlands archaism, they should be traced back to the literary tradition. This is corroborated by the fact that the poet used them in an informed way to make the text sound like Old Polish. Therefore, with respect to the function and the archaic origin, the nouns with the –ota suffix in the text of “Pan Tadeusz” can be divided into two groups: stylistic archaisms which come from the literary tradition (szczodrota, partly cnota and hołota) plus systemic archaisms which belong to Mickiewicz’s idiolectal system (ciemnota meaning <ciemność - darkness>).

Keywords

PL

adjectival nouns with the –ota suffix; “Pan Tadeusz”; Old Polish style; archaisms

EN

adjectival nouns with the -ota suffix; Pan Tadeusz; Old Polish style; archaisms; adjectival nouns with the -ota suffix; Pan Tadeusz; Old Polish style; archaisms

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Slavia Occidentalis
• Year: 2018
• Issue: 75/1
• Pages: 125-132

Dates

published

2019-12-15

Contributors

author

Monika Szpiczakowska

• Uniwersytet Jagielloński, Kraków

References

• Mickiewicz A., 1994, Pan Tadeusz, opr. S. Pigoń, BN I/83, wyd. 10, Wrocław-Warszawa-Kraków.
• GWJP – Gramatyka współczesnego języka polskiego. Morfologia, red. R. Grzegorczykowa, R. Laskowski, H. Wróbel, Warszawa 1998.
• Kleszczowa K., 1998, Staropolskie kategorie słowotwórcze i ich perspektywiczna ewolucja. Rzeczowniki, Katowice.
• Kurzowa Z., 1963, Język filomatów i filaretów. Słowotwórstwo i słownictwo, Wrocław-Warszawa-Kraków.
• Mróz-Ostrowska E., 1962, Rzeczowniki z przyrostkiem -ość w języku XVI w., w: Odrodzenie w Polsce, t. 3, cz. 2, Warszawa, s. 303–503.
• SDor. – Słownik języka polskiego, red. W. Doroszewski, t. I–XI, Warszawa 1958–1968.
• SDun. – Słownik współczesnego języka polskiego, red. B. Dunaj, Warszawa 1996.
• SJAM – Słownik języka Adama Mickiewicza, red. K. Górski i S. Hrabec, t. I–XI, Wrocław-Warszawa-Kraków 1962–1983.
• SL – S.B. Linde, Słownik języka polskiego, t. I–VI, wyd. 2, Lwów 1854–1860.
• SW – J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, Słownik języka polskiego, t. I–VIII, Warszawa 1900–1927 (tzw. warszawski).
• SWil. – Słownik języka polskiego wypracowany przez A. Zdanowicza, M. Bohusza-Szyszkę, J. Filipowicza, t. I–II, Wilno 1861 (tzw. wileński).

Identifiers

DOI

10.14746/so.2018.75.9