Referendum w opinii elit politycznych III RP

• Authors: Marcin Rachwał

Title variants

EN

Referendums, as seen by the political elite in Poland today

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

This draft was inspired by the intention to describe the attitude of the political elites of contemporary Poland to referendums at the national level. To this end, reference is made to the opinions voiced in the period 1989–2011. Consequently, the analysis spans the experience of twenty two years, which is a sufficient period to identify certain regularities. The surveys conducted indicate that Polish citizens have the right to participate in a referendum, but they do not have a right to referendum, that is to initiate a public vote. This shape of the legal foundations for national referendum is a consequence of the fact that political elites are inclined to apply this institution of direct democracy only provided that it is beneficial to them. Therefore, at the national level there is only a top-bottom referendum (supervised by the political elite). It appears that it contradicts the possibility of treating this institution of direct democracy as equal to representative forms of governance.

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Środkowoeuropejskie Studia Polityczne
• Year: 2013
• Issue: 4
• Pages: 175-194

Dates

published

2013-12-15

Contributors

author

Marcin Rachwał

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

References

• I. Źródła
• A. Akty prawne
• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 roku, Dz. U. Nr 78, poz. 483, z późn. zm.
• Ustawa z dnia 29 grudnia 1989 roku o zmianie Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, Dz. U. Nr 75, poz. 444, z późn. zm.
• Ustawa konstytucyjna z dnia 17 października 1992 roku o wzajemnych stosunkach między władzą ustawodawczą i wykonawczą Rzeczypospolitej Polskiej oraz o samorządzie terytorialnym, Dz. U. Nr 84, poz. 426, z późn. zm.
• Ustawa z dnia 29 czerwca 1995 roku o referendum, Dz. U. Nr 99, poz. 487, z późn. zm.
• Ustawa z dnia 14 marca 2003 roku o referendum ogólnokrajowym, Dz. U. Nr 57, poz. 507, z późn. zm.
• B. Druki sejmowe
• Druk nr 1735, Sejm RP III kadencji.
• Druk nr 2339, Sejm RP III kadencji.
• Druk nr 1032, Sejm RP IV kadencji.
• C. Pozostałe
• Liga Polskich Rodzin, Projekt Konstytucji Czwartej Rzeczypospolitej, w: R. Chruściak, Prace konstytucyjne w latach 1997–2007, Warszawa 2009.
• Państwo dla Obywateli. Plan rządzenia 2005–2009, Warszawa 2005.
• Program Prawa i Sprawiedliwości, Nowoczesna, Solidarna, Bezpieczna Polska, Warszawa 2011.
• Projekt ustawy konstytucyjnej z 2005 roku o zmianie Konstytucji RP, w: R. Chruściak, Prace konstytucyjne w latach 1997–2007, Warszawa 2009.
• Przemówienie sejmowe M. Niedziałkowskiego z dnia 10 marca 1921 roku wygłoszone podczas trzeciego czytania projektu konstytucji, w: Mieczysław Niedziałkowski o demokracji i parlamentaryzmie, wstęp, wybór i oprac. M. Śliwa,Warszawa 1996.
• Wniosek o podjęcie przez Sejm RP uchwały zarządzającej poddanie pod referendum ogólnokrajowe propozycji zmian w ustroju politycznym Rzeczypospolitej Polskiej (materiał powielony w Kancelarii Sejmu RP – w posiadaniu autora).
• II. Monografie i prace zbiorowe
• Birch A. H. (1993), The concepts and theories of modern democracy, London–New York.
• Chruściak R. (2002), Sejm i Senat w Konstytucji RP z 1997 roku. Powstawanie przepisów, Warszawa.
• Chruściak R. (2009), Prace konstytucyjne w latach 1997–2007, Warszawa.
• Chruściak R., Osiatyński W. (2001), Tworzenie konstytucji w latach 1989–1997, Warszawa.
• Dahl R. A. (1995), Demokracja i jej krytycy, Kraków.
• Dobek-Ostrowska B. (1998), Elity polityczne, w: Studia z teorii polityki, t. II, red. A. W. Jabłoński, L. Sobkowiak, Wrocław.
• Garlicki L. (2000), Polskie prawo konstytucyjne. Zarys wykładu, Warszawa.
• Garlicki L. (2006), Polskie prawo konstytucyjne. Zarys wykładu, Warszawa.
• Kruk M. (2002), Konstytucja RP a procedura ratyfikacji traktatu akcesyjnego, w: Czy zmieniać konstytucję? Ustrojowo-konstytucyjne aspekty przystąpienia Polski do Unii Europejskiej, red. J. Barcz, Warszawa.
• Makowski G. (2011), Nowe ramy uczestnictwa obywateli w procesach decyzyjnych, w: Prawo a partycypacja publiczna. Bilans monitoringu 2010, red. G. Makowski, P. Sobiesiak, Warszawa.
• Mendelsohn M., Parkin A. (2001), Introduction: Referendum Democracy, w: Referendum Democracy: Citizens, Elites and Deliberation in Referendum Campaigns, red. M. Mendelsohn, A. Parkin, New York.
• Pareto V. (1994), Uczucia i działania: fragmenty socjologiczne, wybór, wstęp i red. nauk. A. Kojder, Warszawa.
• Sagan S. (2001), Prawo konstytucyjne Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa.
• Staszewski M. T., Falski J. B. (1996), Referendum w praktyce parlamentarnej X, I i II kadencji Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej, w: Referendum w Polsce i w Europie Wschodniej, red. M. T. Staszewski, D. Waniek, Warszawa.
• Stefaniuk M. (2001), Teoria elit Vilfreda Pareta, Lublin.
• Sztumski J. (2007), Elity: ich miejsce i rola w społeczeństwie, Katowice.
• Wesołowski W. (1992), Parlamentarzyści jako część elity politycznej: teoretyczno-porównawcze tło polskich badań, w: Początki parlamentarnej elity. Posłowie kontraktowego Sejmu, red. J. Wasilewski, W. Wesołowski, Warszawa.
• Zieliński E. (2003), Referendum w Polsce, w: Referendum w państwach Europy, E. Zieliński, I. Bokszczanin, J. Zieliński, Warszawa.
• Żyromski M. (1996), Gaetano Mosca. Twórca socjologicznej teorii elity, Poznań.
• Żyromski M. (2007), Teorie elit a systemy polityczne, Poznań.
• III. Artykuły naukowe
• Banaszak B., Granat M. (2007), O projektach zmiany Konstytucji RP z 1997 roku, „Przegląd Sejmowy”, nr 4.
• Chruściak R. (2003), Procedury przystąpienia Polski do Unii Europejskiej w pracach nad Konstytucją, „Państwo i Prawo”, nr 5.
• Sarnecki P. (2003), Ustawa z dnia 14 marca 2003 roku o referendum ogólnokrajowym na tle Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, „Przegląd Sejmowy”, nr 3.
• IV. Internet
• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej, Projekt Prawa i Sprawiedliwości z 2010 roku, www.pis.org.pl/dokumenty.php (6.09.2012).
• List otwarty skierowany przez Platformę Obywatelską do przewodniczących klubów parlamentarnych pt.: „Niech o wyniku referendum europejskiego zadecyduje Naród, nie elity władzy”, http://www.po.org.pl/ (29.08.2007).
• Projekt Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 2005 roku, Prawo i Sprawiedliwość, http://www.pis.org.pl/doc.php?d=unit&id=7 (31.08.2012).
• Samoobrona RP, Projekt Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 2004 roku, www.samoobrona.org.pl (8.09.2012).

Identifiers

DOI

10.14746/ssp.2013.4.11