Polityczny oddźwięk Deklaracji o stosunku Kościoła do religii niechrześcijańskich Nostra aetate

• Authors: Sylwia Górzna

Title variants

EN

The Political Response to the Declaration on the Relation of the Church to Non-Christian Religions Nostra Aetate

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Otwarcie Kościoła katolickiego na dialog z innymi religiami ma swoje źródło w Soborze Watykańskim II (1962-1965), który w wielu dokumentach wyraził pozytywny stosunek Kościoła katolickiego do religii niechrześcijańskich. Był wydarzeniem szczególnym i przełomowym w dziejach Kościoła katolickiego. Autorka przedstawiła dokument soborowy, który proponuje, aby wierni Kościoła nawiązali dialog z wyznawcami różnych religii, aby szanowali wartości obecne w tych religiach. Deklaracja o stosunku Kościoła do religii niechrześcijańskich Nostra aetate rozpoczęła proces reorientacji Kościoła wobec wyznawców różnych religii m.in. islamu i judaizmu, której podstawąjest wiara w jednego Boga (monoteizm). Należy zwrócić uwagę zwłaszcza na numer 3. tej deklaracji, który podkreśla, iż Kościół katolicki z szacunkiem odnosi się do wyznawców islamu oraz numer 4., który zawiera sformułowanie zdejmujące z Żydów odpowiedzialność za Bogobójstwo, porusza bolesną sprawę antysemityzmu, jednak nie z pobudek politycznych. Dzięki Deklaracji wielu katolików zmieniło podejście do wyznawców innych religii. Ten dokument jest świadectwem potwierdzającym szczególną troskę Kościoła o nawiązanie przyjaznych relacji z wyznawcami różnych religii m.in. islamu i judaizmu. Autorka jest przekonana, iż dokument przyczynia się do pokojowego współistnienia religii, które powinny podjąć służbę na rzecz pokoju między narodami, co stanowi o jego politycznym wymiarze.

EN

The opening of the Catholic Church to dialogue with other religions has its source in the Second Vatican Council (1962-1965), which inmany documents expressed the positive attitude of the Catholic Church to non-Christian religions. It was a special landmark event in the history of the Catholic Church. The author presents a conciliatory document, which proposes that the faithful of the Church should establish a dialogue with the followers of different religions to respect the values present in these religions. The Declaration on the Relation of the Church to Non-Christian Religions Nostra Aetate began the process of the re-orientation of the Church towards the followers of different religions, among others Islam and Judaism, which are based on the belief in one God (monotheism). Particular attention should be paid to item 3 of this Declaration, which emphasizes that the Catholic Church has regard for the followers of Islam and item 4, which contains the formulation of the Jewish responsibility for deicide and raises the painful issue of anti-Semitism, but not for political reasons. Through the Declaration, a lot of Catholics have changed their approach towards the followers of other religions. This document is a testimony confirming the special concern of the Church about establishing friendly relations with the followers of different religions, among others Islam and Judaism. The author is convinced that the document contributes to the peaceful coexistence of religions, which should work towards peace between nations.

Keywords

PL

Sobór Watykański II; Deklaracja o stosunku Kościoła do religii niechrześcijańskich Nostra aetate; dialog międzyreligijny; islam; judaizm

EN

the Second Vatican Council; Declaration on the Relation of the Church to Non-Christian Religions Nostra Aetate; interreligious dialogue; Islam; Judaism; the Second Vatican Council; Declaration on the Relation of the Church to Non-Christian Religions Nostra Aetate; interreligious dialogue; Islam; Judaism

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Środkowoeuropejskie Studia Polityczne
• Year: 2015
• Issue: 1
• Pages: 191-203

Dates

published

2019-05-31

Contributors

author

Sylwia Górzna

• Akademia Pomorska, Słupsk

References

• Bagrowicz J. (2006), Nostra aetate - wyzwanie dla pedagogii chrześcijańskiej, „Collectanea Theologica”, nr 2, s. 7-27.
• Bardecki A. (1966), Kościół epoki dialogu, Kraków.
• Bogacki H., Moys S. (red.) (1968), Kościół w świetle Soboru, Poznań.
• Bortkiewicz P. i in. (1999), Kościół XXwieku. Rozmowy E. K. Czaczkowskiej, Katowice.
• Cassidy E. I. (2005), Rediscovering Vatican II. Ecumenism and Interreligious Dialogue: Unitatis Redintegratio, Nostra Aetate, New York.
• Chat E. (2005), Chrześcijaństwo a islam -polemika i dialog, Kielce.
• Chrostowski W., Rubinkiewicz R. (1990), Żydzi i judaizm w dokumentach Kościoła i nauczaniu Jana Pawła II (1965-1989), Warszawa.
• Chrostowski W. (red.) (1992), Żydzi i chrześcijanie w dialogu. Materiały z Międzynarodowego Kolokwium Teologicznego w Krakowie - Tyńcu 24-27 IV 1988, Warszawa.
• Chrostowski W. (1998), Ja jestem Józef Brat wasz. Księga pamiątkowa ku czci Arcybiskupa Henryka Józefa Muszyńskiego Metropolity Gnieźnieńskiego w 65 rocznicę urodzin, 1998.
• Chrostowski W. (2005), Żydzi i judaizm w nauczaniu Jana Pawła I I 1978-2005, Warszawa.
• Czajkowski Z. (1966), Ostatnia sesja Vaticanum II, Warszawa.
• Fitzgerald M. L. (2005), Szacunek do wartości religijnych, tłum. M. Wiertlewska, „W Drodze”, nr 12, s. 34-45.
• Gioia F. (1999), The Catholic Church and Other Religions, w: The community o f religions: voices and images o f the Parliament o f the World ’s Religions, red. W. Teasdale, G. F. Cairns, New York, s. 83-90.
• Górzna S. (2008), Dialog Kościoła katolickiego z islamem według Jana Pawła II, „Ateneum Kapłańskie”, z. 1, s. 57-66.
• Górzna S. (2013), Dzieci Abrahama. Dialog Kościoła katolickiego z islamem i judaizmem w Polsce w okresie pontyfikatu Jana Pawła II, Słupsk.
• Grabska S. (1995), Dialog zamiast wrogości, „Tygodnik Powszechny”, nr 44, s. 11.
• Griffiths B. (1985), Powrót do środka, tłum. T. A. Malanowski, Warszawa.
• Groblicki J., Florkowski E. (red.) (1986), Sobór Watykański II. Konstytucje, dekrety, deklaracje. Tekst polski, Poznań 1986.
• GrinbergD. (2001), Antysemityzm, w: Wielka Encyklopedia PWN, t. 2, red. J. Wojnowski, Warszawa.
• Ignatowski G. (1999), Kościoły wobec przejawów antysemityzmu, Łódź.
• Ignatowski G. (2007), Ojcowie Soboru Watykańskiego II wobec Nostra aetate, Katowice.
• Imbach J. (1985), Wielkie tematy Soboru, tłum. M. Szafrańska-Brandt, Warszawa.
• Jan Paweł II (1994), Przekroczyć próg nadziei. Jan Paweł II odpowiada na pytania Vittoria Messoriego, Lublin.
• Jarmusiewicz A. (2005), Polscy Żydzi. Dziedzictwo i dialog, Kraków.
• Konig F., Kremer J. (1992), Żyć wiarą dzisiaj. Chrześcijaństwo u progu III Tysiąclecia, tłum. R. Rubinkiewicz, Lublin.
• Kowalski A. (1994), Wspólne korzenie. Dialog chrześcijańsko-żydowski, Kraków.
• Krajewski S. (2007), Tajemnica Izraela a tajemnica Kościoła, Warszawa.
• Larebiere B. (1999), Jan Paweł II. Wielcy ludzie X X wieku, tłum. M. Dobosiewicz-Weltschek i in., Warszawa.
• Latourelle R. (1999), II Sobór Watykański, tłum. J. Kalina-Lis, „Znak”, nr 5, s. 146-160.
• Michel T., Fitzgerald M. (red.) (1994), Recognize the Spiritual Bonds which Unite Us. 16years o f Christian - Muslim Dialogue, Vatican City.
• Mysłek W., Nowaczyk M. (red.) (1985), Kościół współczesny. Dwadzieścia lat po Soborze Watykańskim II, Warszawa.
• Oppenheim B. W. (2000), Kościół katolicki w Polsce a walka z antysemityzmem. Wymiana doświadczeń amerykańskich i polskich. Materiały z konferencji w Centrum Kultury Żydowskiej, Kraków, 14 czerwca 2000 roku, Kraków.
• Pawłowicz Z. (1986), Człowiek a religia. Materiały katechetyczne dla kapłanów, Gdańsk.
• Pilarczyk K. (red.) (1997), Żydzi i judaizm we współczesnych badaniach polskich. Materiały z Konferencji Kraków 21-23 X I 1995, Kraków.
• Ruppert H. S., Arinze F. (2004), Building bridges. Interreligious dialogue on thepath to worldpeace, New York 2004.
• Sakowicz E. (1988), Dialog Kościoła z religiami pozachrześcijańskimi w nauczaniu Jana Pawła II, „Homo Dei”, nr 1, s. 38-42.
• Sakowicz E. (1998), Chrześcijaństwo wobec islamu, „Homo Dei”, nr 1, s. 45-49.
• Sakowicz E. (2000), Dialog Kościoła z islamem według dokumentów soborowych i posoborowych (1963-1999), Warszawa.
• Sakowicz E. (2002), Abraham i jego wiara w świetle dokumentów Kościoła dotyczących dialogu katolicko-muzułmańskiego, „Collectanea Theologica”, nr 2, s. 143-156.
• Sakowicz E. (2005), Religioznawstwo. Przewodnik tematyczny, Lublin.
• Schmidt S. (1992), Augustin Bea: The Cardinal o f Unity, New York.
• Sherwin B. L. (1995), Duchowe dziedzictwo Żydów polskich, tłum. W. Chrostowski, Warszawa.
• Sherwin B. L., Kasimow H. (1999), John Paul II and interreligious dialogue, New York.
• Sherwin B. L., Kasimow H. (2001), Jan PawełIIi dialogmiędzyreligijny, tłum. A. Nowak, Kraków.
• Skowron-Nalborczyk A., Grodź S. (2003), Islam i chrześcijaństwo. Historia, dialog, współczesność, „Collectanea Theologica”, nr 1, s. 184-197.
• Teissier H. (1992), Chrześcijanin wobec islamu, tłum. M. Bajerowicz, „Collectanea Theologica”, nr 2, s. 155-173.
• Turowicz J. (1990), Kościół nie jest łodzią podwodną. (Wybór publicystyki z lat 1964-1987), red. J. Hennelowa, Kraków.
• Waldenfels H. (1987), Religie odpowiedzią na pytanie o sens istnienia człowieka, tłum. E. Perczak, Warszawa.
• Wawrzyńska-Furman L. (2007), Czy Kościół rzymskokatolicki naucza pogardy wobec Żydów?, „Studia i Dokumenty Ekumeniczne”, nr 1/2, s. 139-151.
• Wąs A. (2001), Dialog chrześcijaństwa z islamem, w: Islam w Europie Wschodniej. Historia i perspektywy dialogu. Materiały Konferencji Naukowej w Olsztynie, w dniu 2 6 1 2001 r, red. W. Nowak, J. J. Pawlik, Olsztyn, s. 83-105.
• Weksler-Waszkinel R. J. (2000), Żydzi i judaizm w jubileuszowym rachunku sumienia, „Forum Teologiczne”, t. 1, s. 317-327.
• Wnuk J. (1966), Finale Soboru i Episkopat Polski, Warszawa.
• Wojtyła K. (1972), U podstaw odnowy. Studium o realizacji Vaticanum II, Kraków.
• Wolanin A. (1993), Dialog chrześcijaństwa z innymi religiami, Kraków.
• Wolff-Powęska A. (2003), A bliźniego swego...Kościoły w Niemczech wobec „problemu żydowskiego”, Poznań.
• Zizola G. (2000), Pontifexpoliticus, „Forum”, nr 25, s. 8-9.

Identifiers

DOI

10.14746/ssp.2015.1.11