Tragedia smoleńska i jej znaczenie dla komunikacji politycznej w Polsce po 10 kwietnia 2010 roku (ze szczególnym uwzględnieniem incydentów politycznych mających miejsce przed Pałacem Prezydenckim)

• Authors: Przemysław Żukiewicz , Rafał Zimny

Title variants

EN

The Smoleńsk Tragedy and Its Importance for Political Communication in Poland after 10th April, 2010 (Focusing on the Political Incidents in Front of the Presidential Palace)

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Katastrofa samolotu TU-154 z 10 kwietnia 2010 roku, w której zginęli prezydent Polski, Lech Kaczyński, oraz 95 osób wchodzących w skład prezydenckiej delegacji, miała przede wszystkim konsekwencje ustrojowe - konieczne stało się zapewnienie ciągłości władz państwowych oraz zorganizowanie przyspieszonych wyborów głowy państwa. Kontrowersje w sprawie wypadku, jakie pojawiły się już kilka dni po tragedii, spowodowały jednak także wyraźną polaryzację opinii publicznej. Symbolicznym wyrazem podziału stała się tzw. sprawa krzyża ustawionego przed Pałacem Prezydenckim przez harcerzy w hołdzie ofiarom katastrofy. Język debaty publicznej towarzyszący temu wydarzeniu nabrał z czasem cech swoistych, które chcemy w niniejszym artykule ledwie naszkicować. Zwracamy uwagę na trzy istotne elementy konstytuujące dyskurs okołokrzyżowy: a) kontekst religijny; b) kontekst patriotyczno-martyrologiczny; c) kontekst polityczny. Ukazujemy ponadto, że komunikacja polityczna po 2010 roku unaoczniła jedynie podział społeczny, którego pierwszych symptomów upatrywać należy w rekonfiguracji polskiego systemu partyjnego na przełomie XX i XXI wieku.

EN

The crash of TU-154 plane on 10 April 2010, which killed the Polish president, Lech Kaczyński, and 95 other members of the presidential delegation, had most of all the consequences on the political system - it became necessary to ensure continuity of the state’s authorities, and to organize early elections of the head of state. Controversies over the accident, which occurred just a few days after the tragedy, caused a conspicuous polarization of Polish public opinion (Niżyńska, 2010). The so-called “case of the cross” (concerning the cross which was erected in front of the Presidential Palace by a group of Polish scouts in honour of the victims of the disaster) turned out to be a symbolic expression of the split in Polish society. The language of the public debate about that event took on specific qualities that we want only to sketch in the presented paper. We draw attention to three important factors that constitute “the discourse on the cross”: a) areligious context, b) a context ofpatriotic martyrdom, c) a political context. Furthermore we tend to show that political communication in Poland after 2010 has revealed only the existing social split, the first symptoms of which are to be sought in the reconfiguration of the Polish party system at the turn of the 20th and 21st century.

Keywords

PL

tragedia smoleńska; prezydent; komunikacja polityczna; system polityczny; Polska

EN

Smolensk tragedy; president; political communication; political system; Poland; Smolensk tragedy; president; political communication; political system; Poland

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Środkowoeuropejskie Studia Polityczne
• Year: 2015
• Issue: 1
• Pages: 63-82

Dates

published

2019-05-31

Contributors

author

Przemysław Żukiewicz

• University o f Wroclaw

author

Rafał Zimny

• Kazimierz Wielki University

References

• Antoszewski A. (2012), System polityczny RP, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Cienciala A., Lebedeva M., Materski W. (2007), Katyn: A Crime Without Punishment, Yale University Press, Yale.
• Czerwiński M., Nowak P., Przybylska R. (red.) (2010), Język IV Rzeczpospolitej, Wydawnictwo UMCS, Lublin.
• Cześnik M. (2011), Wybory prezydenckie 2010 roku a katastrofa w Smoleńsku, w: Katastrofa smoleńska: Reakcje społeczne, polityczne i medialne, red. P. Gliński, J. Wasilewski, Wydawnictwo IFIS PAN, Warszawa.
• GuerraS., BilM. (2009), Election or Referendum? The 2007Pre-term Polish Election, “Representation”, vol. 4, no. 1.
• Habermas J. (1981), Theorie des kommunikativen Handelns, Suhrkamp, Frankfurt am Main.
• Kochanowicz J. (2007), Right turn Polish politics at the beginning o f the twentyfirst century, “The New Presence”, vol. 2.
• Koczanowicz L. (2012), The Politics o f Catastrophe: Poland’s Presidential Crash and the Ideology o f Post-postcommunism, “East European Politics & Societies”, vol. 26, no. 2.
• Kolczyński M. (2010), Strategia wysokiego ryzyka. Wyborczy rebranding Jarosława Kaczyńskiego, “Studia Politologiczne”, vol. 19.
• Kowalczyk K. (2010), Uwarunkowania, strategia i taktyka kampanii Bronisława Komorowskiego w wyborach prezydenckich 2010 r w Polsce, “Studia Politologiczne”, vol. 19.
• Lange S. L. de, Guerra S. (2009), The League o f Polish Families between East and West, past and present, “Communist and Post-Communist Studies”, vol. 42, no. 4.
• Marchwiński G. (2012), "Wsłuchać się w nieskończoną opowieść o Polsce”. Dyskurs smoleński "Gazety Polskiej”, “Sprawy Narodowościowe”, vol. 40.
• Markowski R. (2006), The Polish elections o f2005: Pure chaos or a restructuring o f the party system?, “West European Politics”, vol. 29, no. 4.
• Markowski R. (2008), The 2007 Polish Parliamentary Election: Some Structuring, Still a Lot o f Chaos, “West European Politics”, vol. 31, no. 5.
• Michalski C. (2010), Do kościoła!, http://www.krytykapolityczna.pl/CezaryMichalski/Dokosciola/menuid-291.html, 15.12.2010.
• Millard F. (2001), The parliamentary elections in Poland, September 2001, “Electoral Studies”, vol. 22, no. 2.
• Niżyńska J. (2010), The Politics ofMourning and the Crisis of Poland’s Symbolic Language after April 10, “East European Politics & Societies”, vol. 24, no. 4.
• §erbanescu C. (2010), The Smolensk Tragedy as Controversial Media Event, “Annals of Spiru Haret University. Journalism Studies”, no. 11.
• Sierocki R. (2011), Religion, nation, media. National mourning in Poland after 1989, “Annals of the University of Alba Iulia - History”, no. special.
• Szawiel T. (2011), Trauma polityczna a poparcie wyborcze: Lech Kaczyński, Jarosław Kaczyński i PiS 2005-2010, w: Katastrofa smoleńska: Reakcje społeczne, polityczne i medialne, red. P. Gliński, J. Wasilewski, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa.
• Szczerbiak A. (2001), Poland’s Unexpected Political Earthquake: The September 2001 Parliamentary Election, “Journal of Communist Studies and Transition Politics”, vol. 18, no. 3.
• Szczerbiak A. (2003), Old and New Divisions in Polish Politics: Polish Parties’ Electoral Strategies and Bases o f Support, “Europe-Asia Studies”, vol. 55, no. 5.
• Szczerbiak A. (2004), The Polish centre-right’s (last?) best hope: The rise andfall of Solidarity Electoral Action, “Journal of Communist Studies and Transition Politics”, vol. 20, no. 3.
• Szczerbiak A. (2008), The Birth o f a Bipolar Party System or a Referendum on a Polarizing Government? The October 2007 Polish Parliamentary Election. “Journal of Communist Studies and Transition Politics”, vol. 24, no. 3.
• Tworzecki H., Semetko H. A. (2010), Media Uses and Effects in New Democracies: The Case o f Poland’s 2005 Parliamentary and Presidential Elections, “The International Journal of Press/Politics”, vol. 15, no. 2.
• Wróbel S. (2011), Mourning Populism. The Case o f Poland, “Polish Sociological Review”, no. 4 (176).
• Zimny R., Nowak P. (2009), Słownik polszczyzny politycznej po 1989 roku, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Zimny R., Żukiewicz, P. (2010), The emotionality o f Jarosław Kaczyński ’s Language versus the efficiency o f the political messaging: A political-linguistic survey, “Linguistics Applied”, no. 2/3.
• Zimny R. (2011), O medialnej debacie publicznej na przykładzie sporu o krzyż pod Pałacem Prezydenckim (lipiec-wrzesień 2010), w: Teorie komunikacji i mediów, vol. 4, red. M. Graszewicz, J. Jastrzębski, Oficyna Wydawnicza Atut, Wrocław.
• Żukiewicz P. (2011), Przywództwo polityczne. Teoria i praktyka, Difin, Warszawa.
• Żukiewicz P. (2012), Rebranding lidera politycznego. Przyczynek do dyskusji o czynnikach determinujących efektywność zmiany wizerunku, w: Forma czy treść? Rzecz o wizerunku w życiu społecznym i politycznym, red. A. Kasińska-Metryka, P. Olszewski, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń.

Identifiers

DOI

10.14746/ssp.2015.1.4