Struktura semantyczna pojęć „wolność sumienia i religii”, „wolność sumienia i wyznania” (część II)

• Authors: Bartosz Hordecki

Title variants

EN

Semantic structure of the notions of “freedom of conscience and religion” and “freedom of conscience and religious denomination” (part 2)

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W tekście zajęto się problematyką złożoności znaczeniowej terminów „wolność sumienia i religii”, „wolność sumienia i wyznania”. Chcąc scharakteryzować semantyczny potencjał obu wyrażeń, przeanalizowano warstwę emotywnąnazw „wolność”, „sumienie”, „religia”, „wyznanie”, a także pokrewnych „sumieniu” („przekonanie” oraz „świadomość”), jak również „religii” („światopogląd”).

EN

The paper discusses the semantic complexity of the notions of “freedom of conscience and religion” and “freedom of conscience and religious denomination.” In order to describe the semantic potential of both terms, the emotive value of such words as “freedom”, “conscience”, “religion”, “denomination” and the nouns related to “conscience” (“conviction” and “consciousness”), as well as to “religion” (“worldview”) is analyzed.

Keywords

PL

wolność sumienia i religii; wolność sumienia i wyznania; międzynarodowa ochrona swobód religijnych; semantyka terminów prawnomiędzynarodowych

EN

freedom of conscience and religion; freedom of conscience and religious denomination; international protection of religious freedom; the semantics of legal international terms; freedom of conscience and religion; freedom of conscience and religious denomination; international protection of religious freedom; the semantics of legal international terms

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Środkowoeuropejskie Studia Polityczne
• Year: 2015
• Issue: 1
• Pages: 99-124

Dates

published

2019-05-31

Contributors

author

Bartosz Hordecki

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

References

• Banaszak B. (2008), Prawo konstytucyjne, Wydawnictwo C. H. Beck, Warszawa.
• Bockenforde E. W. (1994), Wolność-państwo - Kościół, Znak, Kraków.
• Brodziński D. (1988), Światopogląd - geneza, struktura, funkcje i prawidłowości kształtowania, w: Zarys religioznawstwa, red. J. Keller, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa.
• Burley J., Dworkin R. (2004), Dworkin and his critics, with replies by Dworkin, Blackwell Publishing, Malden-Oxford.
• Chlewiński Z. (1998), Search fo r Maturity. Personality, Conscience, Religion, Peter Lang, New York-Washington, D.C./Baltimore-Boston-Bern-Frankfurt am Main-Berlin-Vienna-Paris.
• Czarnecki Z. J. (1995), Studia nad ideą wolności, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin.
• Dahrendorf R. (1993), Nowoczesny konflikt społeczny. Esej o polityce wolności, Czytelnik, Warszawa.
• Dudek D. (2009), Zasady ustroju III Rzeczypospolitej Polskiej, Oficyna Wolters Kluwer business, Warszawa.
• Dworkin R. (1998), Biorąc prawa poważnie, PWN, Warszawa.
• Dworkin R. (2001), A matter o f principle, Oxford University Press, Oxford.
• Dworkin R. (2006), Imperium prawa, Wolters Kluwer Polska, Warszawa.
• Fukuyama F. (2004), Koniec człowieka. Konsekwencje rewolucji biotechnologicznej, Znak, Kraków.
• Gajda J. (1989), Sofiści, Wiedza Powszechna, Warszawa.
• Garlicki L. (2007), Rozdział I „Rzeczpospolita”, w: Konstytucja Rzeczypospolitej. Komentarz, t. V, red. L. Garlicki, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa.
• Garlicki L. (2009), Polskie prawo konstytucyjne. Zarys wykładu, Liber, Warszawa.
• Garlicki L. (2010), Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, Wydawnictwo C. H. Beck, Warszawa.
• Głowiński M. (1990), Nowomowa po polsku, PEN, Warszawa.
• Gołda-Sobczak M., Sobczak W. (2008), Zakres przedmiotowy swobody sumienia i religii w systemie prawnym ONZ, w: Dylematy praw człowieka, red. T. Gardocka, J. Sobczak, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń.
• Gronowska B. (1998), Wolności, prawa i obowiązki człowieka i obywatela, w: Prawo konstytucyjne, red. Z. Witkowski, TNOiK, Toruń.
• Held V. (2006), The ethics o f care. Personal, political and global, Oxford University Press, Oxford-New York.
• Hobbes T. (2005), Lewiatan, czyli materia, forma i władza państwa kościelnego i świeckiego, Fundacja Aletheia, Warszawa.
• Ingarden R. (1987), O dyskusji owocnej słów kilka, w: R. Ingarden, Książeczka o człowieku, Wydawnictwo Literackie, Kraków.
• Janyga W. (2007), Przestępstwo obrazy uczuć religijnych w polskim prawie karnym w świetle współczesnego pojmowania wolności sumienia i wyznania, Poznań.
• Kant I. (2001), Uzasadnienie metafizyki moralności, Antyk, Kęty.
• Kołakowski L. (1997), Świadomość religijna i więż kościelna. Studia nad chrześcijaństwem bezwyznaniowym XVII wieku, PWN, Warszawa.
• Kotarbiński T. (1956), Zagadnienia etyki niezależnej, w: T. Kotarbiński, Sprawy sumienia, Książka i Wiedza, Warszawa.
• Kotarbiński T. (1989), Żyć zacnie, Nasza Księgarnia, Warszawa.
• Kowalczyk S. (1999), Filozofia wolności. Rys historyczny, Redakcja Wydaw. KUL, Lubin.
• Krukowski J. (2000), Polskie prawo wyznaniowe, Wydawnictwa Prawnicze PWN, Warszawa.
• Legutko R. (2007), Traktat o wolności, Słowo/Obraz Terytoria, Gdańsk.
• Lubowicka G. (2000), Sumienie jako poświadczenie. Idea podmiotowości w filozofii Paula Ricoeura, Wydaw. Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław.
• Marczewska-Rytko M. (2010), Religia i polityka w globalizującym się świecie, Wydawnictwo UMCS, Lublin.
• Mariański J. (2006), Sekularyzacja i desekularyzacja w nowoczesnym świecie, Wydawnictwo KUL, Lublin.
• Marks K., Engels F. (1961), Dzieła, t. 1, Książka i Wiedza, Warszawa.
• Mill J. S. (1999), O wolności, Wydawnictwo Akme, Warszawa.
• Nowaczyk M. (1988), Orientacje teoretyczno-metodologiczne w religioznawstwie niemarksistowskim, w: Zarys religioznawstwa, red. J. Keller, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa.
• Piekarski A. (1979), Wolność sumienia i wyznania w Polsce, Interpress, Warszawa.
• Pietrzak M. (2005), Prawo wyznaniowe, Wydaw. Prawnicze LexisNexis, Warszawa.
• Pułło A. (1995), Idee ogólne a zasady prawa konstytucyjnego, „Państwo i Prawo”, z. 8.
• Pułło A. (1996), Z problematyki zasad prawa. Idee ogólne w prawie konstytucyjnym, „Przegląd Sejmowy”, nr 1.
• Rosnerowa H. (1993), Dylematy pojęcia wolności. Próba wprowadzenia analitycznego, Instytut Filozofii i Socjologii, Polska Akademia Nauk, Warszawa.
• Sarnecki P. (1997), Konstytucjonalizacja zasad i instytucji ustrojowych, Wydaw. Sejmowe, Warszawa.
• Sarnecki P. (2005), Prawo konstytucyjne RP, C. H. Beck, Warszawa.
• Sobczak J. (2008), Prawo prasowe. Komentarz, Wolters Kluwer business, Warszawa.
• Sokolewicz W. (1998), Zasady podstawowe polskiej konstytucji, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa.
• Sokolewicz W. (2006), Koncepcja politycznych wolności i praw w Konstytucji RP z 1997 r., w: Konstytucja RP z 1997 r. na tle zasad współczesnego państwa prawnego. Zagadnienia wybrane, red. M. Kruk, Wyższa Szkoła Handlu i Prawa im. Ryszarda Łazarskiego, Warszawa.
• Sokolewicz W. (2011), Prasa i konstytucja, Wolters Kluwer bussines, Warszawa.
• Tischner J. (1993), Nieszczęsny dar wolności, Znak, Kraków.
• Tomka M. (2002), Główne tendencje przemian religijnych w Europie - a szczególnie w Europie Środkowowschodniej, w: Metodologiczne problemy badań nad religijnością, red. J. Mariański, S. H. Zaręba, Apostolicum Wydaw. Księży Pallotynów Prowincji Chrystusa Króla, Ząbki.
• Topolski J. (1984), Metodologia historii, PWN, Warszawa.
• Trzciński J. (1997), Charakter i struktura norm konstytucji, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa.
• Tuleja P. (1997), Zasady konstytucyjne, w: Konstytucjonalizacja zasad i instytucji ustrojowych, red. P. Sarnecki, Wydaw. Sejmowe, Warszawa.
• Valadier P. (1997), Pochwała sumienia, Oficyna Wydawnicza Volumen, Warszawa.
• von Hayek F. A. (2006), Konstytucja wolności, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Warchałowski K. (2004), Prawo do wolności myśli, sumienia i religii w Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, Tow. Naukowe KUL, Lublin
• Wiśniewski L. (2006), Wolności i prawa jednostki oraz ich gwarancje w praktyce, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa.
• Witkowski Z. (1998), Wybrane zasady prawa konstytucyjnego Rzeczypospolitej Polskiej, w: Prawo konstytucyjne, red. Z. Witkowski, TNOiK, Toruń.
• Zalasiński T. (2005), W sprawie pojęcia konstytucyjnej zasady prawa, „Państwo i Prawo”, z. 8.
• Zdybicka Z. J. (1984), Człowiek i religia. Zarys filozofii religii, Wydaw. KUL, Warszawa.
• Zdybicka Z. J. (1988), Religia i religioznawstwo, Wydaw. KUL, Lublin.
• Zdybicka Z. J. (1994), Religia a sens bycia człowiekiem, Wydaw. KUL, Lublin.
• Zdybicka Z. J. (2006), Człowiek i religia, Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, Lublin.
• Zdybicka Z. J. (2010), Religia w kulturze. Studium z filozofii religii, Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, Katedra Metafizyki KUL, Lublin.
• Ziembiński Z. (1990), Logika praktyczna, PWN, Warszawa.
• Znamierowski Cz. (1957), Zasady i kierunki etyki, PWN, Warszawa.

Identifiers

DOI

10.14746/ssp.2015.1.6