Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

PL EN


2017 | 2 | 21-40

Article title

Bezpieczeństwo jako zjawisko społeczne

Content

Title variants

EN
Security as a social phenomenon

Languages of publication

PL

Abstracts

PL
Bezpieczeństwo słusznie zostało w Polsce zaliczone do nauk społecznych. Carl von Clausewitza głosił, że wojna jest kontynuacją polityki innymi środkami. Według Clausewitza, wojna jest „aktem stosunków pomiędzy ludźmi”, czyli jest zjawiskiem życia społecznego. Clausewitz nie tylko wyjaśnił fenomen walki i wojny, ale także ich genezę przez pryzmat funkcjonowania społeczeństwa i kwestii bezpieczeństwa – nie jako stanu braku zagrożeń, ale takiego reagowania na zagrożenia. Celem artykułu jest ukazanie bezpieczeństwa jako zjawiska społecznego poprzez rozróżnienie pomiędzy bezpieczeństwem i przetrwaniem. Trafnie Hobbes twierdził, iż zapewnienie bezpieczeństwa społeczeństwu funkcjonującemu w formie zbiorowości (czyli poza państwem) nie jest możliwe, ponieważ nad jego egzystencją nikt nie czuwa. Oznacza to, że takich bytów społecznych dotyczy jedynie problem przetrwania w warunkach wewnętrznej rywalizacji małych grup, których proporcje sił łatwo i szybko się zmieniają. Problem bezpieczeństwa staje się jeszcze bardziej znaczący, gdy pojawia się ewentualność dezintegracji takiej całości, czy to od wewnątrz (np. zdrada), czy przez obcych, gdy dokonują oni penetracji związku (imigracja), albo próbują go zniszczyć w warunkach rywalizacji (agresja).
EN
Security has rightly been included in the social sciences in Poland. Carl von Clausewitz stated that war is a continuation of politics using other means. According to Clausewitz, war is “an act of relations between people,” and by this token it is a phenomenon of social life. Clausewitz not only explained the phenomena of struggle and war, but also their origins through the prism of society and security – not as a threat but as a response to threats. The purpose of the paper is to show security as a social phenomenon by distinguishing the differences between security and survival. In fact, Hobbes argued that it is not possible to provide security for a society operating as a community (i.e. outside the state) because its existence is not protected by anybody. This means that such social entities are concerned only with survival in the context of the internal competition of small groups whose proportions of force change easily and quickly. The issue of security becomes even more significant when it comes to the possibility of such an entity disintegrating, whether from the inside (e.g. betrayal) or by outsiders when they penetrate the relationship (immigration) or try to destroy it in a rivalry (aggression).

Year

Issue

2

Pages

21-40

Physical description

Dates

published
2017-06-15

Contributors

  • Uniwersytet w Białymstoku
  • Uniwersytet w Białymstoku

References

  • Anderson B. (1997), Wspólnoty wyobrażone: rozważania o źródłach i rozprzestrzenianiu się nacjonalizmu, Wydawnictwo Znak, Kraków.
  • Bezpieczeństwo w perspektywie socjologicznej (2001), red. A. Kołodziejczyk, Wojskowe Biuro Badań Socjologicznych, Warszawa.
  • Clausewitz C. (1995), O wojnie, Wydawnictwo Test, Lublin.
  • Creveld M. (1999), The Rise and Decline of the State, Cambridge University Press, Cambridge.
  • Hobbes T. (1954), Lewiatan, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
  • Kant I. (1995), O wiecznym pokoju. Zarys filozoficzny, tłum. F. Przybylak, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław.
  • Kennedy P. (1994), Mocarstwa świata. Narodziny – rozkwit – upadek. Przemiany gospodarcze i konflikty zbrojne w latach 1500–2000, Książka i Wiedza, Warszawa.
  • Kołodziejczyk A. (2001), Od socjologii wojska do socjologii bezpieczeństwa narodowego?, w: Bezpieczeństwo w perspektywie socjologicznej, red. A. Kołodziejczyk, Wojskowe Biuro Badań Socjologicznych, Warszawa.
  • Kołodziejczyk A. (red.) (2001), Bezpieczeństwo w perspektywie socjologicznej, Wojskowe Biuro Badań Socjologicznych, Warszawa.
  • Krauthammer C. (1990/91), The Unipolar Moment, „Foreign Affairs”, vol. 70, nr 1.
  • Maciejewski J. (red.) (2001), Socjologiczne aspekty bezpieczeństwa, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław.
  • Mączak A. (1986), Rządzący i rządzeni, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.
  • Ossowski S. (1983), O osobliwościach nauk społecznych, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
  • Peebles P. (2006), The History of Sri Lanka, Greenwood Publishing Group, Westport–Connecticut–London.
  • Pawłowski J. (red.) (2015), Podstawy bezpieczeństwa współczesnego państwa (podmiotu). Implikacje, Wydawnictwo Akademii Obrony Narodowej, Warszawa.
  • Poleszczuk J. (2014), Socjologia – projekt epistemologicznie otwarty, w: Przedmiot poznania w politologii, red. R. Skarzyński, Wydawnictwo Temida 2, Białystok.
  • Rajchel J., Zabłocki E. (2016), Bezpieczeństwo narodowe. Pojęcie, kategorie, system, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Oficerskiej Sił Powietrznych, Dęblin.
  • Reinhard W. (2000), Geschichte des Staatsgewalt. Eine vergleichende Verfassungsgeschichte Europas von den Anfängen bis zur Gegenwart, C.H. Beck Verlag, München.
  • Schulze H. (2012), Państwo i naród w dziejach Europy, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
  • Skarzyński R. (2006), Anarchia i policentryzm. Elementy teorii stosunków międzynarodowych, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Ekonomicznej, Białystok.
  • Skarzyński R. (2011), Mobilizacja polityczna. Współpraca i rywalizacja człowieka współczesnego w wielkiej przestrzeni i długim czasie, Dom Wydawniczy Elipsa, Warszawa.
  • Socjologiczne aspekty bezpieczeństwa narodowego (2001), red. J. Maciejewski, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław.
  • Spruyt H. (1994), The Sovereign State and its Competitors. An Analysis of Systems Change, Princeton University Press, Princeton.
  • Sztompka P. (2002), Socjologia. Analiza społeczeństwa, Wydawnictwo Znak, Kraków.
  • Turner J. (2004), Struktura teorii socjologicznej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
  • Weber M. (2002), Gospodarka i społeczeństwo. Zarys socjologii rozumiejącej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
  • Zalewski S. (2013), Bezpieczeństwo polityczne. Zarys problematyki, Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego, Siedlce.

Document Type

Publication order reference

Identifiers

YADDA identifier

bwmeta1.element.ojs-doi-10_14746_ssp_2017_2_2
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.