Kształtowanie relacji państwo–diaspora: przykład czarnogórski

• Authors: Agata Domachowska

Title variants

EN

The formation of state-diaspora relations: the example of Montenegro

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem artykułu jest dokonanie analizy relacji państwo-diaspora na przykładzie Czarnogóry. W literaturze przedmiotu zauważalny jest brak dogłębnych badań tego zjawiska. Czarnogóra stanowi interesujący przypadek ze względu fakt, że liczba osób żyjących w diasporach jest porównywalna do liczby mieszkańców tego państwa. Artykuł składa się z czterech części. Pierwsza z nich stanowi przedstawienie rozważań teoretycznych na temat diaspor, ale także relacji państwo-diaspora. W ko­lejnej została pokrótce scharakteryzowana czarnogórska diaspora - jej historia, li­czebność oraz kierunki emigracji. Trzecia część stanowi analizę kształtowanych przez Czarnogórę relacji z diasporą. Szczególną uwagę zwrócono na proces instytucjonali­zacji owych stosunków. Artykuł kończy podsumowanie.

EN

The aim of the article is to analyze state-diaspora relations, using Montenegro as an example. The literature on the topic shows a visible lack of thorough studies of this phenomenon. Montenegro is an interesting case, since the number of people living in diasporas is comparable to the total population of the state. The article is divided into four parts. Part one presents theoretical consideration of the diaspora, as well as the state-diaspora relations. Part two features a brief characterization of the diasporas in Montenegro, its history and migration directions. Part three is an analysis of relations between Montenegro and the diaspora. Particular attention is given to the process of institutionalization of these relations. The article ends with conclusions.

Keywords

PL

studia nad diasporą; Czarnogóra; czarnogórska diaspora; relacje diaspora-państwo; Bałkany

EN

studies of diasporas; Montenegro; the Montenegrin diaspora; diaspora-state relations; the Balkans; studies of diasporas; Montenegro; the Montenegrin diaspora; diaspora-state relations; the Balkans

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Środkowoeuropejskie Studia Polityczne
• Year: 2019
• Issue: 1
• Pages: 41-58

Dates

published

2019-03-18

Contributors

author

Agata Domachowska

• Uniwersytet Mikołaja Kopernika

• https://orcid.org/0000-0002-8521-9399

References

• Akcioni plan za realizaciju Strategije za 2015 godinu, http://www.skupstina.me/index.php/en/o-nama/saradnja-sa-iseljenicima, 6 stycznia 2018.
• Analytical Study of Montenegrin Diaspora, http://www.ukf.hr/UserDocsImages/Study%20of%20Montenegrin%20Scientific%20Diaspora.pdf, 6 stycznia 2018.
• Anteby-Yemeni L., Berthomière W. (2005), Diaspora: A Look Back on a Concept, „Bulletin du Centre de recherches français à Jérusalem”, s. 262-270, http://bcrfj.revues.org/257, 8 stycznia 2018.
• Bekteši E.. (2006), Crnogorska dijaspora: zbornik asocijacija crnogorskih iseljenika, Centar za iseljenike Crne Gore, Podgorica.
• Brah A. (1996), Cartographies of diaspora: Contesting identities, Routledge, London-New York.
• Bruneau M. (2010), Diasporas, transnational spaces and communities, w: Diaspora and Transnationalism: Concepts, Theories and Methods, red. R. Baubock, T. Faist, Amsterdam University Press, Amsterdam.
• Clifford J. (1994), Diasporas, „Cultural Anthropology”, nr 9(3), s. 302-338.
• Cohen R. (1997), Global Diasporas: An Introduction, University of Washington Press, Seattle.
• Collyer M. (2014), A Geography of Extra-territorial Citizenship: Explanations of External Voting, „Migration Studies”, vol. 2, nr 1, s. 55-72.
• Crnogorci uskoro u Ustavu Kosova, http://www.rtcg.me/vijesti/politika/78640/cmo-gorci-uskoro-u-ustavu-kosova.html, 14 stycznia 2018.
• Crnoj Gori dijaspora godisnje posalje oko 500 miliona eura (2018), https://www.cdm.me/ekonomija/crnoj-gori-dijaspora-godisnje-posalje-oko-500-miliona-eura/, 11 stycznia 2018.
• Dan iseljenika u Petnjici - priznanje Bihoru i Bihorcima (2017), https://www.ra-diopetnjica.me/2017/08/01/dan-iseljenika-u-petnjici-priznanje-bihoru-i-bihorcima/, 15 stycznia 2018.
• DestanovićO.(2017),JavnaraspravaonacrtuzakonaosaradnjiCGsaiseljenicima,http://www.radiopetnjica.me/2017/12/04/javna-rasprava-o-nacrtu-zakona-o-iz-mjenama-i-dopunama-zakona-o-saradnji-cg-sa-iseljenicima/, 15 stycznia 2018.
• Dufoix S. (2008), Diasporas, Berkeley University Press, Berkeley-Los Angeles.
• Formiran Savjet za saradnju sa iseljenicima (2016), http://www.rtcg.me/vijesti/dija-spora/142555/formiran-savjet-za-saradnju-sa-iseljenitima.html, 12 stycznia 2018.
• Gazsó D. (2017), Diaspora Policies in Theory and Practice, „Hungarian Journal of Minority Studies”, nr 1, s. 65-87.
• Gojnić V. (1999), Crnogorci u američkim rudokopima, Obod, Cetinje.
• Gojnić V. (2002), Crnogorci u Americi: prve iseljeničke organizacje, Cid, Podgorica.
• Iseljenici da ulazu u Crnu Goru (2017), http://www.rtcg.me/vijesti/dijaspora/173419/iseljenici-da-ulazu-u-crnu-goru.html, 14 stycznia 2018.
• Javne rasprave povodom predloga zakona o izmjenama i dopunama zakona o sa- radnji Crne Gore sa iseljenicima (2017), http://www.dijaspora.mvpei.gov.me/vijesti/178745/JAVNE-RASPRAVE-POVODOM-PREDLOGA-ZAKONA-O-IZMJENAMA-I-DOPUNAMA-ZAKONA-O-SARADNJI-CRNE-GORE-SA-ISELJENICIMA.html, 11 stycznia 2018.
• Kovács (2017), Post-Socialist Diaspora Policies: Is There a Central-European Diaspora Policy Path?, „Hungarian Journal of Minority Studies”, s. 89-109.
• Lainer-Vos D. (2010), Diaspora-homeland relations as a framework to examine nation building, „Sociology Compass”, nr 4, s. 894-908.
• Lesińska M. (2015), Partycypacja polityczna i wyborcza diaspory w kraju pochodzenia: przegląd literatury przedmiotu, Ośrodek badań nad migracjami, http://www.migracje.uw.edu.pl/wp-content/uploads/2016/06/WP85143_5. pdf, 12 stycznia 2018.
• Medojević S. B. (2012), Crnogorsko iseljenistvo izmedu dva svjetska rata: statisticki pregled, Dukljanska akademija nauka i umjetnosti, Podgorica.
• Medunarodna kodifkacija crnogorskog jezika (2017), http://www.dijaspora.mvpei.gov.me/vijesti/179522/MEdUNARODNA-KODIFIKACIJA-CRNOGOR-SKOG-JEZIKA.html, 8 stycznia 2018.
• Mijenjaju zakon o iseljenicima (2017), http://www.rtcg.me/vijesti/dijaspora/180307/mijenjaju-zakon-o-iseljenicima.html, 15 stycznia 2018.
• Miljić M. (1999), Prilog proučavanju nastanka i djelovanja crnogorske političke emigracije, s posebnim osvrtom na Crnu Goru i dinastiju Petrović Njegoš u emigrantskim publikacijama do 1914. Godine, w: Međunarodno priznanje Crne Gore – Zbornik radova sa naučnog skupa, Nikšić 11–12 maj 1998 Godine, Podgorica, s. 477–506.
• Montenegro. Migration Profile Country perspective. Extended version, https://www.google.pl/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=1ved=0ahUKEwjqgsHO9YfZAhVTa8AKHfsTDlIQFggoMAA&url=http%3A%2F%2Fwww.southeast-europe.net%2Fdocument.cmt%3Fid%3D969&usg=AOvVaw3em5Eiwh9pWEzsw2R2gozd, 8 stycznia 2018.
• Nikolić O. (2013), Dijaspora po potrebi: Kako povezati dvije Crne Gore, https://www.slobodnaevropa.org/a/dijaspora-po-potrebi-/24895408.html, 15 stycznia 2018.
• Održana druga sjednica Savjeta za saradnju sa cg. Iseljenicima (2017), http://senat.me/2-sjednica-savjet-iseljenici-cg/, 16 stycznia 2018.
• Održana konstitutivna sjednica, izabrano rukovodstvo Savjeta za saradnju Crne Gore sa iseljenicima (2016), https://www.radiopetnjica.me/2017/08/01/dan-iseljenika-u-petnjici-priznanje-bihoru-i-bihorcima/, 14 stycznia 2018.
• Parliamentary Elections, 16 October 2016 OSCE/ODIHR Election Observation Mission Final Report (2017), https://www.radiopetnjica.me/2017/08/01/daniseljenika-u-petnjici-priznanje-bihoru-i-bihorcima/, 21 stycznia 2018.
• Pejović B. D. (2003), Iseljavanje Crnogoraca u XIX vijeku, Centar za iseljenike CG, Podgorica.
• Platforma o saradnji Odbora za medunarodne odnose i iseljenike i iseljenika iż Crne Gore (2013), http://www.skupstina.me/images/dokumenti/saradnja_sa_isel-jenicima/Platforma_scen.PDF, 6 stycznia 2018.
• Popis. Etnička/nacionalna pripadnost, vjeroispovijest, maternji jezik (2013), http://www.popis.gov.ba/popis2013/knjige.php?id=2, 14 stycznia 2018.
• Rajović G. (2011), Crnogorski iseljenici u Danskoj, Agencija PC sistem, Beograd.
• Rastoder Š. (2000), Crnogorski iseljenici u Turskoj, odšteta i potraživanja poslije I svjetskog rata, „Matica”, (1), Cetinje, s. 227–236.
• Shain Y. (2010), Kinship and Diasporas in International Affairs, the University of Michigan Press, Ann Arbor.
• Sheffer G. (2006), Diaspora Politics: At Home Abroad, Cambridge University Press, Cambridge.
• Sredanović B. (2007), Crnogorska dijaspora od raspada SRJ do suvereniteta, MAA, San Francisko.
• Stevović N. (2010), Crnogorsko iseljenistvo kroz diplomatske arhivske izvore, Crno-gorski kulturni forum, Cetinje.
• Stojović G. (2016), Crnogorski iseljenici u novom svijetu, Matica crnogorska, Pod-gorica.
• Strategija saradnje sa iseljenicima za period 2015-2018 (2015), http://zakoni.skup-stina.me/25saziv/index.php/me/dokumentacija/strategija-saradnje-sa-dija-sporom, 6 stycznia 2018.
• Taylor J., Rubin J., Giulietti C., Giacomantonio Ch., Tsang F., Constant A., Mbaye L., Nejad M., Kruithof K., Pardal M., Hull A., Hellgren T. (2014), Mapping Diasporas in the European Union and United States Comparative analysis and recommendations for Engagement, https://www.rand.org/content/dam/rand/pubs/research_reports/RR600/RR671/RAND_RR671.pdf, 8 stycznia 2018.
• Tuđina teža bez podrške matice (2009), http://www.montenegro.org.au/Pobjeda30-nov2009.html, 19 stycznia 2018.
• Uključiti Odbor u aktivnosti Uprave za diasporu (2017), https://www.cdm.me/politika/ukljuciti-odbor-u-aktivnosti-uprave-za-dijasporu/, 12 stycznia 2018.
• Van granica živi oko 500.000 Crnogoraca, https://www.cdm.me/drustvo/van-granicazivi-oko-500-000-crnogoraca/, 28 stycznia 2018.
• Vukić P. (2008), Migraciona strujanja iz Golije krajem 19. i početkom 20. vijeka: prema sačuvanim pasoškim protokolima, Državni arhiv, Cetinje.
• Williams N. E. (2018), Mobilising diaspora to promote homeland and investment: the progress of policy in post-conflict economies, http://eprints.whiterose.ac.uk/125309/3/Mobilising%20diaspora.pdf, 12 stycznia 2018.
• Zakon o saradnji Crne Gore sa iseljenicima (2015), Sluzbeni list Crne Gore, broj 47/2015, http://www.sluzbenilist.me/PravniAktDetalji.aspx?tag=%7BDB842A1D-E0F6-43A5-9B3D-ED583ACC4EFA%7D, 6 stycznia 2018.

Identifiers

DOI

10.14746/ssp.2019.1.3