Straże gminne – problemy, wyzwania i propozycje reform

• Authors: Arkadiusz Nyzio

Title variants

EN

Municipal guards – problems, challenges and reform proposals

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Od kilku lat liczba straży gminnych zmniejsza się. W ostatnich pięciu latach rozwiązano ponad sto jednostek, czyli jedną szóstą ich ogólnej liczby. Z jednej strony, nie brakuje opinii, że dotychczasowa formuła straży się wyczerpała, a w przestrzeni publicznej ponownie zaistniały postulaty likwidacji instytucji. Z drugiej, podnoszony jest postulat poszerzenia katalogu jej zadań i utworzenia policji municypalnych. W cieniu tych skrajnych stanowisk projektowana jest najważniejsza od lat reforma straży, która ma zapobiec dalszemu zmniejszaniu się ich liczby. W artykule przedstawiono wieloaspektową problematykę funkcjonowania straży, wskazując na najważniejsze stojące przed nią problemy i wyzwania. Przeprowadzona analiza wskazuje, że zachodzące na poziomie lokalnym zmiany społeczno-kulturowe potwierdzają funkcjonalność straży.

EN

For several years, the number of municipal guards has been decreasing. Over one hundred units have been disbanded in the last five years, which is one-sixth of their total number. On the one hand, there are many opinions that the existing formula has been exhausted, with some calling for the liquidation of the institution. On the other, it is argued that the guards should perform a broader range of tasks and that municipal polices should be created. Against the backdrop of these extreme positions, the guards’ most important reform in years has been designed, aiming to prevent further reduction of their number. The article presents a multi-faceted issue of the functioning of the force, specifying the most important problems and challenges it is currently facing. The analysis indicates that socio-cultural changes at the local level confirm the functionality of the guards.  

Keywords

PL

straże gminne; samorząd terytorialny; gminy; bezpieczeństwo lokalne; reforma

EN

municipal guards; local government; communities; local security; reform; municipal guards; local government; communities; local security; reform

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Środkowoeuropejskie Studia Polityczne
• Year: 2020
• Issue: 1
• Pages: 43-73

Dates

published

2020-03-15

Contributors

author

Arkadiusz Nyzio

• Uniwersytet Jagielloński

• https://orcid.org/0000-0003-1099-9375

References

• tez samorządowych (2019), „Samorządna Rzeczpospolita”, 4 VI.
• Banasik M. (2018), Kraków. Mobilne laboratorium zbada jakość powietrza, 5 X, https://dziennikpolski24.pl/krakow-mobilne-laboratorium-zbada-jakosc-powietrza/ar/13552528.
• Będą podwyżki i zmiany w emeryturach!, https://gazeta.policja.pl/997/informacje/167634,Beda-podwyzki-i-zmiany-w-emeryturach.html.
• Centrum Badania Opinii Społecznej (2008), Kontakty z prawem, ocena instytucji prawnych i poczucie bezpieczeństwa Polaków, Komunikat z badań „Warunki życiowe społeczeństwa polskiego: problemy i strategie”, BS/42/2008, III.
• Centrum Badania Opinii Społecznej (2018), Poczucie bezpieczeństwa i zagrożenia przestępczością, Komunikat z badań, nr 61, V.
• Chełmiński J. (2017), Straż miejska pokazała, jak działają mobilne laboratoria do wykrywania smogu, 7 I, https://warszawa.wyborcza.pl/warszawa/1,34862,21212653,straz-miejska-pokazala-jak-dzialaja-mobilne-laboratoria-do.html.
• Chełmiński J. (2018), Straż miejska dostała nowe uprawnienia i sprzęt do ich egzekwowania, 10 X, https://warszawa.wyborcza.pl/warszawa/7,54420,24024059,nowe-przepisy-w-walce-ze-smogiem-beda-mandaty-za-dym-z-komina.html.
• Chodubski A. J. (2004), Wstęp do badań politologicznych, Gdańsk.
• Chrabkowski M. (2010), Możliwości zastosowania koncepcji policji municypalnej w Polsce, w: Z problemów administracji. Administracja publiczna, red. T. Maciejewski, J. Gierszewski, Powszechna Wyższa Szkoła Humanistyczna „Pomerania”, Chojnice, s. 178–194.
• Ciekot A. (2018), Straż Miejska „przyjazna” dla mieszkańców. Znów ma certyfikat, 8 VI, https://bydgoszcz.tvp.pl/37559218/straz-miejska-przyjazna-dla-mieszkancowznow-ma-certyfikat.
• Cyrankiewicz M. (2015), Fotoradary zostają – straż miejska ma ratować gminne budżety, 31 VII, https://www.rp.pl/Prawo-drogowe/307319933-Fotoradary-zostaja---straz-miejska-ma-ratowac-gminne-budzety.html.
• dad (2018), Dron będzie badał kominy w Grodzisku Mazowieckim. Chodzi o niesławne „piece-kopciuchy”, 18 X, https://warszawa.tvp.pl/39526827/dron-bedzie-badal-kominy-w-grodzisku-mazowieckim-chodzi-o-nieslawne-piecekopciuchy.
• Dyląg B. (2014), Te gminy zlikwidowały straż miejską, bo była droga i nieskuteczna, 20 III, https://www.polskieradio.pl/42/273/Artykul/1080167,Te-gminy-zlikwidowaly-straz-miejska-bo-byla-droga-i-nieskuteczna.
• fed (1991), Powrót halabardników, „Gazeta Wyborcza”, 7 II.
• Ferfecki W. (2016), Znikające straże miejskie, „Rzeczpospolita”, 31 III.
• Furtak P. (2015), Zagłębie „fotoradarowe” koło Człuchowa przestało istnieć, 30 XII, https://www.dziennikbaltycki.pl/artykul/9240966,zaglebie-fotoradarowe-kolo-czluchowa-przestalo-istniec-zdjecia,id,t.html.
• Gałązkiewicz D. (2017), Nasza historia, https://uml.lodz.pl/dla-mieszkancow/bezpieczenstwo/straz-miejska-w-lodzi/o-nas/nasza-historia/.
• Główny Urząd Statystyczny (2018), Miasta w liczbach 2016, Warszawa.
• Główny Urząd Statystyczny (2019), Stopa bezrobocia rejestrowanego w latach 1990–2018, 24 I, https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rynek-pracy/bezrobocie-rejestrowane/stopa-bezrobocia-rejestrowanego-w-latach-1990-2018,4,1.html.
• Gryń P. (2015), Burmistrz Białego Boru narzeka: Zbankrutujemy bez radarów!, 4 VIII, http://www.fakt.pl/wydarzenia/polska/bialy-bor-zbankrutuje-bez-radarow-strazy-miejskiej/mwhzl6r.
• Harłukowicz J. (2016), Formuła straży miejskiej wyczerpała się w kolejnym mieście, „Gazeta Wyborcza”, 22 III.
• Hołubiczko A. (2018a), Pismo prefekta Krajowej Rady Komendantów Straży Miejskich i Gminnych, 26 IX.
• Hołubiczko A. (2018b), Pismo prefekta KRKSMiG RP do wiceministra MSWiA Jarosława Zielińskiego, 14 XI.
• Jaki P. (2018), Program Bezpieczna Warszawa, https://jaki.pl/wizja-warszawy/bezpieczna-warszawa/.
• Kaczmarek A. (2019), Renesans straży gminnych? Chciano je likwidować, dziś mówi się o zwiększaniu kompetencji, 14 II, https://www.portalsamorzadowy.pl/prawo-i-finanse/renesans-strazy-gminnych-chciano-je-likwidowac-dzis-mowi-sie-o-zwiekszaniu-kompetencji,120947.html.
• Kowalczyk K. (2016), Kolejne miasto likwiduje straż miejską, 2 III, https://www.fakt.pl/wydarzenia/polska/wroclaw/lubin-straz-miejska-zlikwidowana-po-25-latach-istnienia/w68r33b.
• Krajowa Rada Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego (2017), Stan bezpieczeństwa ruchu drogowego oraz działania realizowane w tym zakresie w 2016 r., Warszawa.
• Krupiarz W. (1998), Straż Miejska – samorządowa służba porządku publicznego, w: Bezpieczny obywatel – bezpieczne państwo, red. J. Widacki, J. Czapska, Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin, s. 299–314.
• Krupiarz W. (2002), Policja samorządowa – potrzeba czy kaprys?, w: Mit represyjności albo o znaczeniu prewencji kryminalnej, red. J. Czapska, H. Kury, tł. tekstów z jęz. ang. T. Michalak, z jęz. niem. T. Krajewska, Wolters Kluwer, Kraków, s. 297–319.
• Łań M. (2018), Smogowozy od roku na służbie w straży miejskiej, 30 I, https://www.um.warszawa.pl/aktualnosci/smogowozy-od-roku-na-s-u-bie-w-stra-y-miejskiej.
• Małopolski Urząd Wojewódzki w Krakowie (2015), Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego, 4 XI, WB-III.431.7.2015, Wystąpienie pokontrolne.
• Marecki Z., Gurba A. (2013), Nasze gminy osiągają największe dochody z fotoradarów w kraju, 7 VIII, https://www.motofakty.pl/artykul/nasze-gminy-osiagaja-najwieksze-dochody-z-fotoradarow-w-kraju.html.
• Markowski K., Dyjak G., Chomiuk M. (2018), Zieliński: zwiększenie zatrudnienia w policji to absolutny priorytet w 2018 r., 19 I, https://www.pap.pl/aktualnosci/news%2C1251924%2Czielinski-zwiekszenie-zatrudnienia-w-policji-to-absolutny-priorytet-w-2018-r.html.
• mat (2015), Nowa Straż Miejska, 18 XII, https://www.poznan.pl/mim/bm/news/nowa-straz-miejska,89299.html.
• Mierzwa M. (2019), Przeprowadzka, podwyżki i nowe etaty. Wrocławską straż miejską czekają duże zmiany, 1 I, https://gazetawroclawska.pl/przeprowadzka-podwyzki-i-nowe-etaty-wroclawska-straz-miejska-czekaja-duze-zmiany/ar/13851750.
• Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji (2016), Departament Porządku Publicznego, Informacja o działalności straży gminnych (miejskich) w 2015 r. oraz współpracy straży z Policją, Warszawa.
• Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji (2017a), Departament Porządku Publicznego, Informacja o działalności straży gminnych (miejskich) w 2016 r. oraz współpracy straży z Policją, Warszawa.
• Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji (2017b), Rekordowy poziom bezpieczeństwa w Polsce, 25 IV, https://mswia.gov.pl/pl/aktualnosci/16035,Rekordowy-poziom-bezpieczenstwa-w-Polsce.html.
• Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji (2017c), O strażach miejskich i gminnych w MSWiA, 13 VII, https://archiwum.mswia.gov.pl/pl/aktualnosci/16330,O-strazach-miejskich-i-gminnych-w-MSWiA.html.
• Misiewicz M. (2016), 25-lecie działalności Straży Miejskich, 6 XII, http://www.zmp.poznan.pl/aktualnosci/25-lecie-dzialalnosci-strazy-miejskich.
• MIW (2018), Straż miejska może karać mandatem za łamanie uchwały antysmogowej, 2 XI, https://www.portalsamorzadowy.pl/prawo-i-finanse/straz-miejska-moze-karac-mandatem-za-lamanie-uchwaly-antysmogowej,116124.html.
• Najwyższa Izba Kontroli (2011), Delegatura w Szczecinie, Informacja o wynikach kontroli funkcjonowania straży gminnych (miejskich), LSZ-4101-02-02/2010, nr ewid. 169/2010/P/10/167/LSZ, Szczecin.
• Najwyższa Izba Kontroli (2014), Departamentu Porządku i Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Informacja o wynikach kontroli „Bezpieczeństwo ruchu drogowego”, KPB-4101-03-00/2013, nr ewid. 148/2014/KPB, Warszawa.
• Najwyższa Izba Kontroli (2015), Departament Administracji Publicznej, Wystąpienie pokontrolne, P/15/006 – Finansowanie straży miejskich, KAP.410. 002.02.2015, Warszawa.
• Najwyższa Izba Kontroli (2016), Departament Administracji Publicznej, Informacja o wynikach kontroli, Finansowanie straży miejskich, KAP.430.003.2015, nr ewid. 5/2016/P/15/006/KAP, Warszawa.
• Nyzio A. (2019a), Rakowiecka w remoncie. Transformacja polityki bezpieczeństwa wewnętrznego Polski w latach 1989–1993, Kraków (maszynopis).
• Nyzio A. (2019b), Straże gminne a ochrona wójtów, burmistrzów i prezydentów miast – propozycje zmian, „Komentarz” Zakładu Bezpieczeństwa Narodowego Uniwersytetu Jagiellońskiego, nr 2, vol. 44, 14 III 2019, http://www.zbn.inp.uj.edu.pl/documents/92718966/141790378/KomentarzZBN44-Nyzio/5f21516f-3dae-475a-9051-3186cf7e05c0.
• Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 sierpnia 2012 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy – Prawo o ruchu drogowym, Dz. U. 2012, poz. 1137.
• Pajączek T. (2017), Aktywiści proponują reformę straży miejskiej. Miasto zapowiada podwyżki, 21 IX, https://wroclaw.onet.pl/aktywisci-proponuja-reforme-strazy-miejskiej-miasto-zapowiada-podwyzki/276prb3.
• Policja (2019a), Liczba policjantów w polskiej policji – fakty, 10 I, https://www.policja.pl/pol/aktualnosci/168231,Liczba-policjantow-w-polskiej-Policji-fakty.html.
• Policja (2019b), Praca w Policji, http://praca.policja.pl/.
• Policja (2019c), Realizacja programu modernizacji służb mundurowych na półmetku, 6 II, https://www.policja.pl/pol/aktualnosci/169260,Realizacja-Programu-Modernizacji-Sluzb-Mundurowych-na-polmetku.html.
• Polska w liczbach (2017), Największe miasta w Polsce pod względem liczby ludności, https://www.polskawliczbach.pl/najwieksze_miasta_w_polsce_pod_wzgledem_liczby_ludnosci.
• Polski Instytut Ekonomiczny i Ministerstwo Infrastruktury (2019), Biała Księga Rynku Bezzałogowych Statków Powietrznych. U-space – rynek – wizja rozwoju, Warszawa.
• Połowianiuk M. (2018), Tak pod Krakowem walczą ze smogiem: dron podlatuje do komina, a straż miejska puka do drzwi, 5 II, https://www.spidersweb.pl/2018/02/dron-smog-bada-dym-skawina.html.
• Ponikowska K. (2013), Olkuska straż miejska może zostać rozwiązana, 27 IV, https://www.gazetakrakowska.pl/artykul/879843,olkuska-straz-miejska-moze-zostac-rozwiazana,id,t.html.
• Poselski projekt ustawy o uchyleniu ustawy o strażach gminnych oraz o zmianie innych ustaw, data wpływu: 22 VIII 2018 r.
• Poselski projekt ustawy o zmianie ustaw o straży gminnej, ustawy prawo o ruchu drogowym oraz ustawy kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia, druk nr 2973 z 21 X 2014.
• Prętkowska K. (2017), Bezpieczeństwo czy porządek? Straż miejska po nowemu, TVP Bydgoszcz, 15 VII, https://bydgoszcz.tvp.pl/33231374/na-strazy-bezpieczenstwa-czy-porzadku-straz-miejska-po-nowemu.
• Projekt, 2019: Projekt ustawy budżetowej na rok 2020, druk nr 112, 24 XII 2019 r.
• Przestępstwa ogółem, https://statystyka.policja.pl/st/przestepstwa-ogolem/121940,Przestepstwa-ogolem.html.
• Puzyński J. (2017), Polskie miasta przestają sobie radzić z rosnącą liczbą samochodów. W Warszawie na tysiąc mieszkańców przypada już ponad 900 pojazdów, 13 XI, https://biznes.newseria.pl/news/polskie-miasta-przestaja,p828489108.
• Raport o stanie państwa (1992), „Rzeczpospolita”, 12 II.
• Reszka A. (2018), Reaktywacja Straży Miejskiej w Łebie, 5 I, https://www.lebork24.info/news,6200,Reaktywacja_Strazy_Miejskiej_w_Lebie.
• Rosiejka R. (2017), Sondaż dla Wirtualnej Polski: Polacy najbardziej ufają straży pożarnej, 31 V, https://opinie.wp.pl/sondaz-dla-wirtualnej-polski-polacy-najbardziej-ufaja-strazy-pozarnej-6128498472380033a.
• Rostkowska K. (2018), Wraki plagą miast. Straż miejska usuwa ich coraz więcej, 11 I, https://www.bankier.pl/wiadomosc/Wraki-plaga-miast-Straz-miejska-usuwa-ich-coraz-wiecej-7565928.html.
• Rozporządzenie, 2009a: Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 17 grudnia 2009 r. w sprawie szkolenia podstawowego strażników gminnych (miejskich), Dz. U. 2009, Nr 220, poz. 1731.
• Rozporządzenie, 2009b: Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 18 grudnia 2009 r. w sprawie form współpracy straży gminnej (miejskiej) z Policją oraz sposobu informowania wojewody o tej współpracy, Dz. U. 2009, Nr 220, poz. 1732.
• Rozporządzenie, 2009c: Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 12 listopada 2009 r. w sprawie zakresu i sposobu prowadzenia przez straże gminne (miejskie) ewidencji etatów, wyposażenia oraz wyników działań straży, Dz. U. 2009, Nr 196, poz. 1520.
• Rozporządzenie, 2018: Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 11 października 2018 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wykroczeń, za które strażnicy straży gminnych są uprawnieni do nakładania grzywien w drodze mandatu karnego, Dz. U. 2018, poz. 1996.
• Rozporządzenie, 2019: Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 stycznia 2019 r. w sprawie wielokrotności kwoty bazowej, stanowiącej przeciętne uposażenie policjantów, Dz. U. 2019, poz. 186.
• Sejm, 2015: Głosowanie nr 147 na 97. posiedzeniu Sejmu dnia 24-07-2015 r. o godz. 10:50:24, strona internetowa Sejmu RP, https://www.sejm.gov.pl/Sejm7.nsf/agent.xspsymbol=glosowania&nrkadencji=7&nrposiedzenia=97&nrglosowa-nia=147.
• Sejm, 2017: stanowisko Sejmu w sprawie K 49/15, 29 III 2017, BAS-WPTK-739/16.
• Sejm, 2018: Głosowanie nr 11 na 74. posiedzeniu Sejmu dnia 14-12-2018 r. o godz. 09:54:39, https://sejm.gov.pl/Sejm8.nsf/agent.xspsymbol=glosowania&NrKadencji=8&NrPosiedzenia=74&NrGlosowania=11.
• Sejm, 2019: Wniesione projekty ustaw którym jeszcze nie został nadany nr druku, strona internetowa Sejmu RP, https://www.sejm.gov.pl/Sejm8.nsf/agent.xsp?symbol=PROJNOWEUST&Nrkadencji=8&Kol=W&Typ=UST.
• Sobolak J. (2012), Najlepiej zarabiające fotoradary w Polsce, 9 V, https://moto.onet.pl/aktualnosci/najlepiej-zarabiajace-fotoradary-w-polsce/qc2h5hg.
• Sprawa K 49/15, https://trybunal.gov.pl/sprawy-w-trybunale/art/8883-prawo-o-ruchu-drogowym/.
• Stalmach S. (2012), Czy powstanie nowa formacja: policja municypalna?, 11 IX, https://www.rp.pl/artykul/932173-Czy-powstanie-nowa-formacja--policja-municypalna-.html.
• Stan zatrudnienia, http://www.info.policja.pl/inf/organizacja/stan-zatrudnienia.
• Stando A. (2018), Najnowszy ranking 50 najbardziej zanieczyszczonych miast. Polska dominuje, 7 V, https://tech.wp.pl/najnowszy-ranking-50-najbardziej-zanieczyszczonych-miast-polska-dominuje-6249269556491905a.
• Staniszewski T. (2016), Zasady działania eko-patrolu w strukturze straży miejskiej Poznania, w: Straż Gminna. Oceny, wnioski, rekomendacje (1991–2016), red. J. Konieczny, M. Tomaszyk, Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Poznań, s. 135–142.
• Straż Miejska m.st. Warszawy (2012), Zaostrzenie przepisów o ochronie zwierząt, 6 III, https://www.strazmiejska.waw.pl/aktualnosci/72-banery/793-zaostrzenie-przepisow-o-ochronie-zwierzat.html.
• Straż Miejska m.st. Warszawy (2017), Podsumowanie działalności dotyczącej zwierząt, https://www.um.warszawa.pl/sites/all/files/download_file.php?file=/sites/default/files/attach/aktualnosci/eko2016.pdf.
• Straż Miejska Miasta Krakowa (2015a), Praca w Straży Miejskiej Miasta Krakowa, 3 XII, http://strazmiejska.krakow.pl/192635,artykul,strona_glowna.html/195990,artykul,praca_w_strazy_miejskiej_miasta_krakowa_.html.
• Straż Miejska Miasta Krakowa (2015b), Przejazd przez centrum na cenzurowanym, 25 III, https://strazmiejska.krakow.pl/aktualnosci/194280,1772,komunikat,przejazd_przez_centrum_na_cenzurowanym.html.
• Straż Miejska Miasta Krakowa (2017), Raport Straży Miejskiej Miasta Krakowa za rok 2016, Kraków.
• Straż Miejska Miasta Krakowa (2019), Kontrole w Strefie Czystego Transportu, 7 I, https://strazmiejska.krakow.pl/aktualnosci/226481,1772,komunikat,kontrole_w_strefie_czystego_transportu.html.
• Straż Miejska Miasta Poznania (2016), Eko Patrol – zwierzęta górą, 12 IX, https://www.sm.poznan.pl/mim/straz/news/eko-patrol-zwierzeta-gora,97834.html.
• Straż Miejska w Milanówku (2017), Zasady funkcjonowania, 1 IX, http://strazmiejska.milanowek.pl/bip/wpis/struktura-organizacyjna/.
• Straż Miejska w Okonku (2016), Informacja z działalności Straży Miejskiej za okres od 01.01.2015 r.–31.12.2015 r., 14 III.
• Straż Miejska w Okonku (2017), Informacja z działalności straży miejskiej za okres od 01.01.2016 r.–31.12.2016 r., 12 I.
• Sulowski K. (2018a), Coraz więcej chętnych do straży miejskiej, „Gazeta Wyborcza” (Warszawa), 23 VII.
• Sulowski K. (2018b), To nie są seniorzy z truskawkami, „Gazeta Wyborcza” (Warszawa), 21 VI.
• Szkwarek W. (2017), Zarobki w straży miejskiej. Na początek niewiele ponad minimalną krajową, 29 VIII, https://www.bankier.pl/wiadomosc/Zarobki-w-strazy-miejskiej-Na-poczatek-niewiele-ponad-minimalna-krajowa-7539849.html.
• Toborek P. (2015), Gminy będą walczyć o fotoradary. Nawet w Trybunale Konstytucyjnym, 30 XI, https://www.portalsamorzadowy.pl/prawo-i-finanse/gminy-beda-walczyc-o-fotoradary-nawet-w-trybunale-konstytucyjnym,75112.html.
• Turowski M. (2014), Straż Miejska zadba o środowisko, 6 X, https://www.wroclaw.pl/ekopatrol-straz-miejska.
• Uchwała, 2017: Uchwała nr XLVI/312/2017 Rady Miejskiej w Okonku z dnia 28 listopada 2017 r. w sprawie rozwiązania Straży Miejskiej w Okonku.
• Urząd Miasta i Gminy Radzymin (2016), Pierwsze półrocze działalności radzymińskiego Eko Patrolu, strona internetowa gminy Radzymin, 10 X, http://radzymin.pl/asp/pl_start.asp?typ=13&sub=0&subsub=0&menu=3&artykul=3097&akcja=artykul.
• Urząd Miasta Legionowo (2016), Legionowo. 25-lecie Straży Miejskiej, 2 II, https://toiowo.eu/legionowo-25-lecie-strazy-miejskiej/.
• Urząd Miejski w Elblągu (2018), Straż Miejska z certyfikatem, 29 III, https://www.elblag.eu/index.php/urzad-miejski/11946-straz-miejska-z-certyfikatem.
• Ustawa, 1974: Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy, Dz. U. 1974, Nr 24, poz. 141.
• Ustawa, 1982: Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, Dz. U. 1982, Nr 35, poz. 230.
• Ustawa, 1990: Ustawa z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji, Dz. U. 1990, Nr 30, poz. 179.
• Ustawa, 1995: Ustawa z dnia 21 lipca 1995 r. o zmianie ustaw: o urzędzie Ministra Spraw Wewnętrznych, o Policji, o Urzędzie Ochrony Państwa, o Straży Granicznej oraz niektórych innych ustaw, Dz. U. 1995, Nr 104, poz. 515.
• Ustawa, 1997a: Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o strażach gminnych, Dz. U. 1997, Nr 123, poz. 779.
• Ustawa, 1997b: Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym, Dz. U. 1997, Nr 98, poz. 602.
• Ustawa, 2008: Ustawa budżetowa na rok 2008 z dnia 23 stycznia 2008 r., Dz. U. 2008, Nr 19, poz. 117.
• Ustawa, 2009b: Ustawa z dnia 17 lipca 2009 r. o zmianie ustawy budżetowej na rok 2009, Dz. U. 2009, Nr 128, poz. 1057.
• Ustawa, 2009c: Ustawa z dnia 22 maja 2009 r. o zmianie ustawy o strażach gminnych, ustawy o Policji oraz ustawy – Prawo o ruchu drogowym, Dz. U. 2009, Nr 97, poz. 803.
• Ustawa, 2010: Ustawa budżetowa na rok 2010 z dnia 22 stycznia 2010 r., Dz. U. 2010, Nr 19, poz. 102.
• Ustawa, 2011: Ustawa budżetowa na rok 2011 z dnia 20 stycznia 2011 r., Dz. U. 2011, Nr 29, poz. 150.
• Ustawa, 2012: Ustawa budżetowa na rok 2012 z dnia 2 marca 2012 r., Dz. U. 2012, poz. 273.
• Ustawa, 2013a: Ustawa budżetowa na rok 2013 z dnia 25 stycznia 2013 r., Dz. U. 2013, poz. 169.
• Ustawa, 2013b: Ustawa z dnia 24 maja 2013 r. o środkach przymusu bezpośredniego i broni palnej, Dz. U. 2013, poz. 628.
• Ustawa, 2014: Ustawa budżetowa na rok 2014 z dnia 24 stycznia 2014 r., Dz. U. 2014, poz. 162.
• Ustawa, 2015a: Ustawa z dnia 24 lipca 2015 r. o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym oraz ustawy o strażach gminnych, Dz. U. 2015, poz. 1335.
• Ustawa, 2015b: Ustawa budżetowa na rok 2015 z dnia 15 stycznia 2015 r., Dz. U. 2015, poz. 153.
• Ustawa, 2015c: Ustawa z dnia 10 września 2015 r. o zmianie ustawy – Prawo ochrony środowiska, Dz. U. 2015, poz. 1593.
• Ustawa, 2016a: Ustawa budżetowa na rok 2016 z dnia 25 lutego 2016 r., Dz. U. 2016, poz. 278.
• Ustawa, 2016b: Ustawa budżetowa na rok 2017 z dnia 16 grudnia 2016 r., Dz. U. 2017, poz. 108.
• Ustawa, 2018: Ustawa budżetowa na rok 2018 z dnia 11 stycznia 2018 r., Dz. U. 2018, poz. 291.
• Ustawa, 2019: Ustawa budżetowa na rok 2019 z dnia 16 stycznia 2019 r., Dz. U. 2019, poz. 198.
• Weber M. (2018), Bezpieczeństwo to sprawa gminy, „Rzeczpospolita”, 1 X.
• Wójcik K. (2018), Ruszyła druga fala likwidacji straży miejskich, „Rzeczpospolita”, 13 II.
• Zapora K. (2019), Urząd Miejski w Kozienicach walczy ze smogiem – edukuje i kontroluje. Są już pierwsze mandaty, 19 II, https://echodnia.eu/radomskie/urzad-miejski-w-kozienicach-walczy-ze-smogiem-edukuje-i-kontroluje-sa-juz-pierwsze-mandaty/ar/13899664.
• Zarządzenie, 1991: Zarządzenie nr 4/91 Prezydenta Miasta Poznania z dnia 1 marca 1991 r., Straż Miejska Miasta Poznania, http://www.sm.poznan.pl/mim/public/straz/attachments.html?co=show&instance=1017&parent=3626&lang=pl&id=101797.
• Zarządzenie, 2012: Zarządzenie Nr 69 Prezesa Rady Ministrów z dnia 29 sierpnia 2012 r. w sprawie powołania Międzyresortowego Zespołu do spraw Współpracy ze Strażami Gminnymi (Miejskimi), M.P. 2012, poz. 631.
• Zarządzenie, 2013: Zarządzenie nr 29/2013 wójta gminy Kobylnica z dnia 27 marca 2013 r. w sprawie przyjęcia sprawozdania rocznego z wykonania budżetu Gminy Kobylnica za rok 2012, Dz. U. Woj. Pom. 2013, poz. 2375.
• Zarządzenie, 2015a: Zarządzenie nr 59/2015 wójta gminy Kobylnica z dnia 25 marca 2015 r. w sprawie przyjęcia sprawozdania rocznego z wykonania budżetu Gminy Kobylnica za rok 2014, Dz. U. Woj. Pom. 2015, poz. 1544.
• Zarządzenie, 2015b: Zarządzenie nr 26/2015 Burmistrza Białego Boru z dnia 30 marca 2015 r. w sprawie: przedłożenia sprawozdania z wykonania budżetu gminy Biały Bór za 2014 rok.
• Zarządzenie, 2015c: Zarządzenie nr 61.76.2015 Burmistrza Miasta i Gminy Debrzno z dnia 24 marca 2015 r. w sprawie: sprawozdania rocznego z wykonania budżetu Miasta i Gminy Debrzno za rok 2014 r.
• Zarządzenie, 2015d: Zarządzenie nr 993 Wojewody Mazowieckiego z dnia 18 września 2015 r. w sprawie powołania Zespołu do oceny standardu straży gminnych (miejskich) w województwie mazowieckim.
• Zarządzenie, 2018: Zarządzenie nr 200 Prezesa Rady Ministrów z dnia 28 listopada 2018 r. w sprawie zniesienia niektórych organów pomocniczych Rady Ministrów i Prezesa Rady Ministrów, M.P. 2018, poz. 1191.
• Zieliński J. (2016), „Policja 997”, wydanie specjalne, nr 8, XII.
• Zieliński J. (2017), Odpowiedź na interpelację nr 15113 w sprawie wakatów w polskiej Policji, strona internetowa Sejmu RP, 11 X, https://www.sejm.gov.pl/Sejm8.nsf/InterpelacjaTresc.xsp?key=235D3E04.
• Zieliński J. (2018), Odpowiedź na interpelację nr 20485 w sprawie wakatów w polskiej Policji i jej modernizacji, 19 IX, https://www.sejm.gov.pl/Sejm8.nsf/InterpelacjaTresc.xsp?key=B4SHTC.
• Zieliński R. (2012), Czy fotoradary dbają o bezpieczeństwo budżetu, czy nasze, 18 XII, https://auto.dziennik.pl/drogi/artykuly/413990,czy-fotoradary-dbaja-o-bezpieczenstwo-budzetu-czy-nasze.html.
• Żółciak T. (2015a), Gminy bronią fotoradarów w TK: Chodzi o bezpieczeństwo nie pieniądze, 18 XI, https://prawo.gazetaprawna.pl/artykuly/905953,gminy-fotoradary-tk.html.
• Żółciak T. (2015b), Wojna MSW z gminami o straż miejską. Samorządy ignorują rządowy program, 14 IX, https://wiadomosci.dziennik.pl/wydarzenia/artykuly/500335,cicha-wojna-gmin-z-msw-o-straze-miejskie-samorzady-krytykuja-rzadowy-program.html.
• Żółciak T. (2016), Straż miejska, gatunek zagrożony. Tak samorządy chcą zmienić tę formację, 24 II, https://wiadomosci.dziennik.pl/wydarzenia/artykuly/513963,straz-miejska-kontrola-trzezwosci-nowe-uprawnienia-straznikow-samorzady.html.
• Żółciak T. (2017), Minister Błaszczak szykuje rewolucję w strażach miejskich, 28 VI, https://forsal.pl/artykuly/1053813,minister-blaszczak-szykuje-rewolucje-w-strazach-miejskich.html.
• Żółciak T. (2019), Bodyguard dla każdego wójta. Ze Straży Miejskiej, 20 II, https://serwisy.gazetaprawna.pl/samorzad/artykuly/1398767,zwiekszenie-kompetencji-strazy-miejskiej-o-ochrone-samorzadowcow.html.

Identifiers

DOI

10.14746/ssp.2020.1.3