ВНУТРІШНЯ СЕМАНТИКО-СИНТАКСИЧНА КОРЕЛЯЦІЯ ПОХІДНИХ ЧАСОВИХ ПРИЙМЕННИКІВ У СТРУКТУРІ ТЕМПОРАТИВІВ ЗІ ЗНАЧЕННЯМ ПРИБЛИЗНОГО ТА ПРОМІЖНОГО ЧАСУ

• Authors: ЛЮДМИЛА ДЕРЕВ’ЯНКО , ЛІЛІЯ ГАРАЩЕНКО

Title variants

EN

INNER SEMANTIC AND SYNTACTIC CORRELATION OF DERIVED PRESPOSITIONS OF TIME IN THE STRUCTURE OF TEMPORATIVES OF APPROXIMATE AND INTERMEDIATE TIME

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Do głównych tendencji w zakresie współczesnej składni funkcjonalnej należy przede wszystkim semantyzacja, która opiera się na przeorientowaniu badań lingwistycznych na zasadzie „od treści do formy”. Aktualność danego badania uwarunkowana jest koniecznością wielowymiarowej analizy korelacji przyimków wtórnych - składników czasowych przyimkowo- rzeczownikowych konstrukcji ze znaczeniem czasu przybliżonego i pośredniego oraz analizy korelacji między pochodnymi przyimkami czasowymi zgodnie ze współczesną nauką. Badanie koncentruje się na formalnej strukturze czasowych przyimkowo-rzeczownikowych temporatywów z uwzględnieniem relacji genetycznychvtomych przyimków czasu, także na wariantach znaczeniowych przez nie realizowanych. Przeprowadzono analizę paradygmatów czteroskładnikowych przyimkowo-rzeczow- nikowych korelatywów ze znaczeniem czasu przybliżonego i pośredniego we współczesnym języku ukraińskim. Stwierdzono, że wtórne przyimki czasowe powodują pojawienie się cech różnicujących we współzależnych przyimkowo-rzeczownikowych strukturach czasowych, dzięki czemu wchodzą w wewnętrzne związki korelacyjne. Specyficzne warianty semantyczne, odcienie stylistyczne i sfera zastosowania są podstawowymi atrybutami różnicującymi przyimkowo- rzeczownikowe konstrukcje z wtórnymi przyimkami czasowymi.

EN

One of the key trends in modem functional syntax is semantic one aiming to redirect linguistic research according to the principle „from content to form”. The topicality of the proposed study is grounded on the need for a multidirectional investigation of correlations of secondary prepositions which are constituents of temporal prepositional-nominal structures with semantics of approximate and intermediate time as projected to the sentence as a multi-level syntactic unit. The author also elucidates systematic correlations of temporal prepositions derivatives in accordance with their modem scientific research. The article focuses on the formal structure of prepositional- substantive temporatives with the obligatory consideration of genetic connections of secondary temporal prepositions, as well as on the semantic shades realized by them. The present four- component paradigms of preposition-noun correlates with approximate and intermediate time values are analyzed in modem Ukrainian. It is proved that derived prepositions of time determine the appearance of differential attributes in the relative preposition-noun temporal structures, which makes the latter enter inner correlations. Specific semantic shades, stylistic markings and the sphere of application are the basic differential attributes of correlative prepositional-substantive structures with secondary temporal prepositions.  

Keywords

PL

przyimek wtórny; konstrukcje przyimkowo-rzeczownikowe; korelatyw; temporatyw; znaczenie czasu przybliżonego i pośredniego

EN

secondary preposition; preposition-noun structures; correlation; temporative; approximate and intermediate time semantics; secondary preposition; preposition-noun structures; correlation; temporative; approximate and intermediate time semantics

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Studia Ukrainica Posnaniensia
• Year: 2020
• Volume: 8
• Issue: 1
• Pages: 33-44

Dates

published

2020-06-30

Contributors

author

ЛЮДМИЛА ДЕРЕВ’ЯНКО

• Полтавський національний технічний університет імені Юрія Кондратюка, Полтава—Україна

• https://orcid.org/0000-0001-6271-6571

author

ЛІЛІЯ ГАРАЩЕНКО

• Полтавський національний технічний університет імені Юрія Кондратюка, Полтава — Україна

• https://orcid.org/0000-0002-0314-0792

References

• Balaban H. S., Dynamichni proisesy v pryimennykovii sysiemi suchasnoi ukrainskoi Hieraiumoi movy [Dynamic Processes in the Prepositional System of Contemporary Ukrainian Literary Language: Thesis Abstract in Philology], avtoref. ... kand. filol. nauk, Kyiv 2007.
• Bondar О. I., Temporalni vidnoshennia vsuchasnii ukrainskii literaturnii movi: Systema zasobiv vyrazhennia [Temporal Attitudes in Contemporary Ukrainian Literary Language: Expressions Means syStem], Odesa: Astroprynt, 1996.
• Vykhovanets I. R., Narysy z funklsionalnoho syntaksysu [Functional Syntax Essays], Kyiv: Naukova dumka, 1992.
• Vsevolodova M. V., Predlog: pole i kategoriya (aspekt funktsional’no-kommunikativnoj grammatiki) [Preposition: Field and Category (Functional and Communicative Grammar Aspect)], [v:] „Linhvistychni studii”, 2003, vyp. 11, ch. I, s. 33-38.
• Vsevolodova M. V.,Sposoby vyrazheniya. vremennyx otnoshenij v sovremennom russkom yazyke [Temporal Relations Expressing Ways in Modem Russian Language], Moskva: Izd-vo Mosk. un-ta, 1975.
• Zahnitko A. ~P.,Pryimennyky u strukturi tekstu: pervynni і vlorynni vyiavy [Prepositions in the Text Structure: Primary and Secondary Display], [v:] „Linhvistychni studii”, vyp. 15, s. 120-131.
• Ivanenko Z. I., Pryimennykovi konstruktsii chasu v suchasnii ukrainskii movi [Time Preposition Constructions in Modem Ukrainian Language], Chemivtsi: Ruta, 1969.
• Kutsova R. A., Vidtvorennia temporalnosti pryimennykovymy konstruktsiiamy suchasnoi ukrainskoi movy [Temporality Reproduction by Prepositional Constructions in Modem Ukrainian Language Thesis Abstract in Philology], dys.... kand. filol. nauk, Kharkiv 1997.
• Slovnykukrainskykh pryimennykiv.Suchasnaukrainskamova: [1705pryimennykiv] [Dictionary of Ukrainian Prepositions. Contemporary Ukrainian Language: [1705 prepositions]], Donetsk: TOV VKF „BAO”, 2007.
• Stepanenko M. I., Prostorovi poshyriuvachi u strukturi prostoho rechennia [Spatial Distributors in the Simple Sentence Structure], Poltava: ASMI,2004.
• Tarasova E. V., Vremya і temporal’nost’ [Time and Temporality], KHar’kov: Osnova, 1992.
• Teoriyafunktsional ’no] grammatiki: Temporal ’nost ’. Modal ’nost ’[Functionalgrammar theory: Temporality. Modality], Leningrad: Nauka, 1990.

Identifiers

DOI

10.14746/sup.2020.8.1.03