Konflikt sumienia katolickiego farmaceuty w praktyce aptecznej

• Authors: Małgorzata Prusak

Title variants

EN

Conscience Issues of a Catholic Pharmacist in Pharmacy Practice

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Refleksję teologiczną sprzeciwu sumienia farmaceutów można podejmować na wielu płaszczyznach. W niniejszym opracowaniu rozpoczynamy ją od zdefiniowania samego zakresu sprzeciwu poprzez omówienie środków farmakologicznych; których dystrybucja rodzi poważne zastrzeżenia moralne. Analiza ta dotyczy nie tyle sposobu ich działania; ale głównie skutków jakie za sobą niesie ich używanie nie tylko w aspekcie zdrowotnym; społecznym czy psychologicznym; ale także duchowym. Wiąże się to z oceną moralną dopuszczalności praktyk; w których są stosowane etycznie kontrowersyjne środki (dotyczy to głównie aborcji; antykoncepcji; eutanazji i wspomaganego samobójstwa).; Obiekcje sumienia farmaceutów zostały również rozpatrzone w kontekście katolickiej nauki o współdziałaniu w czynach złych oraz zagrożeń z wynikających z takiej współpracy ze szczególnym uwzględnieniem możliwości wywołania zgorszenia.; Poza tym podjęto próbę rozstrzygnięcia kwestii godziwości i obowiązywalności w sumieniu prawa dopuszczającego do obrotu i nakazującego dystrybucję środków; które nie mają innego celu jak grzech. Sprzeciw sumienia farmaceutów jest wyrazem poszanowania godności każdego człowieka; jak też przeciwstawienia się łamaniu podstawowych praw; jakimi są: prawo do życia oraz prawo do działania zgodnie z wewnętrznym przekonaniem. Na koniec zwrócono uwagę na obowiązujący także farmaceutę wymóg dawania świadectwa o prawdzie moralnej w odniesieniu do ostatecznego celu życia człowieka; jakim jest zjednoczenie z Bogiem.; Dopiero takie kompleksowe spojrzenie daje rzeczywisty obraz konfliktu moralnego farmaceuty wynikającego z; zobowiązywania go do sprzedaży środków; których stosowanie jest sprzeczne z jego sumieniem.

EN

In modern society, many health care practitioners (including pharmacists) are called through the voice of conscience to defend the fundamental human right to life, as well as to protect the dignity of women. Christian pharmacists are forced to act against their personal beliefs, because to fulfill their obligation they have to distribute products which may influence the early stages of the developing human embryo by inhibiting its implantation in the uterus. Some pharmacists refuse to fill prescriptions for such products using the so called "conscience clause" even when there is a lack of legal protection. Often such difficult situations give rise to serious moral questions. Certainly,  Christian  pharmacists  can  help  moral  reflection,  but  the  theological  aspects of a pharmacist's conscientious objection have not been sufficiently studied yet. Therefore, the discussion of this matter is not only necessary but urgent. First, the medical, psychological, social, and spiritual implications of the use of ethically questionable products are underlined. Subsequently, a pharmacist's conscientious objections are considered in the context of the Catholic doctrine of cooperation in evil with particular reference to the evoking of scandal. Furthermore, the conflict between obeying God's law and human law is presented. The conscientious objection of pharmacists is not only a mere gesture but an outstanding act of great value. Objection is raised by conscience in those situations where human dignity and human life are at risk. The importance of the requirement of testimony to moral truth as well as a spiritual union with God, the ultimate goal of human existence, is also emphasized. Additionally, pharmacists as medical specialists, have a professional and ethical responsibility toward their patients for what they dispense to them.

Keywords

PL

katolicki farmaceuta; apteka; antykoncepcja; sprzeciw sumienia; współpraca w złu; zgorszenie; świadectwo; katolicka teologia moralna

EN

Catholic pharmacist; pharmacy; contraception; conscientious objection; cooperation in evil; scandal; testimony; Catholic moral theology; Catholic pharmacist; pharmacy; contraception; conscientious objection; cooperation in evil; scandal; testimony; Catholic moral theology

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Teologia i Moralność
• Year: 2013
• Volume: 8
• Issue: 2(14)
• Pages: 35-49

Dates

published

2013-01-01

Contributors

author

Małgorzata Prusak

• Uniwersytet Warmińsko-Mazurski, Wydział Teologiczny, Olsztyn, Polska

References

• Agulles P., La objection de conciencia farmacéutica en España, Roma 2006.
• Benedykt XVI, Przemówienie do uczestników Międzynarodowego Kongresu Farmaceutów
• Katolickich: Farmaceuta ma prawo do sprzeciwu sumienia, (29.10.2007 r.), „L’Osservatore Romano” (PL) 12 (2007).
• Benedykt XVI, Przemówienie z okazji zgromadzenia generalnego Papieskiej Akademii „Pro Vita”: Gdy człowiek postępuje wbrew sumieniu, rani samego siebie, (26.02.2011 r.), „L’Osservatore Romano” (PL) 4 (2011).
• Benedykt XVI, Przemówienie z okazji zgromadzenia ogólnego Papieskiej Akademii „Pro Vita”: Bioetyka i naturalne prawo moralne, (13.02.2010r.), „L’Osservatore Romano” (PL) 5 (2010).
• Davidson L.A., Pettis C.T., Joiner A.J. i inni., Religion and conscientious objection: A survey of pharmacists’ willingness to dispense medications, w: „Social Science & Medicine” 71 (2010).
• Dziuba A. F., Służyć życiu, Niepokalanów 2012.
• Fisher A., Cooperation in evil: understanding the issues, w: H. Watt, Cooperation, Complicity and Conscience, Problems in healthcare, science, law and public policy, London 2005.
• Grisez G., May pharmacists dispense pills to be used for ending human lives?, w: The Way of the Lord Jesus, t.3: Difficult moral questions, Quincy 1997.
• Jan Paweł II, Dzieła zebrane, w: Modlitwy i rozważania, cz.1, t. XV, Niedzielna Modlitwa Maryjna 1978-1992, Kraków 2009.
• M. Prusak, Wpływ środków antykoncepcyjnych na wczesny rozwój zarodka ludzkiego, w: Problem kontroli urodzeń i antykoncepcji. Krytyczno-porównawcza analiza dyskursów, „Studia Humanistyczne Wydziału Farmaceutycznego Uniwersytetu Medycznego we
• Wrocławiu”, red. B. Płonka-Syroka, A. Szlagowska, 7 (2013).
• May W. E., The Quandry of Catholic pharmacists, Is it moral to sell contraceptices, abortifacients?, Washington 16.02.2011, http://www.zenit.org/en/articles/the-quandry-of-catholic-pharmacists [05.09.2013].
• Melina L, La cooperazione con azioni moralmente cattive contro la vita umana, w: Commento interdisciplinare alla “Evangelium vitae”, Pontificia Accademia per la vita, red. E. Sgreccia, R. L. Lucas, Vaticano 1997.
• Monge M.A. (red.), Etyka w medycynie, Ujęcie interdyscyplinarne, Warszawa 2012.
• Orzeszyna J., Antykoncepcja, w: Encyklopedia bioetyki, Personalizm chrześcijański, Głos Kościoła, red. A. Muszala Radom 2005.
• Papieska Akademia „Pro Vita”, Komunikat dotyczący wprowadzenia do powszechnej sprzedaży na terenie Republiki Włoskiej pigułki wczesnoporonnej „Dzień Po” (31.10.2000r.), w: W trosce o życie, Wybrane dokumenty Stolicy Apostolskiej, red. J. Brusiło, t. 2, Tarnów 2012.
• Papieska Akademia „Pro Vita”, Komunikat dotyczący wprowadzenia do powszechnej sprzedaży na terenie Republiki Włoskiej pigułki wczesnoporonnej „Dzień Po” (31.10.2000 r.), w: W trosce o życie. Wybrane dokumenty Stolicy Apostolskiej, red. J. Brusiło t. 2, Tarnów 2012.
• Prusak M., Antykoncepcja doraźna, Życie i Płodność 2 (2011).
• Rudziewicz A., Świętość życia, w: Encyklopedia Bioetyki, Personalizm chrześcijański Głos Kościoła, red. A. Muszala, Kraków 2005.
• Sgreccia E., Dispensazione al pubblico dei mezzi contraccettivi e/o abortivi, w: „Medicina e Morale” 4 (1989).
• Stein R., Pharmacists’ rights at front of new debate, „Washington Post” 2005.
• Szatkowski M., The findings of a survey regarding to the right of a pharmacist to refuse dispensing medicine to a patient based on personal beliefs, w: http://rxethics.org/Szatkowski%20Edited%20PDF.pdf [05.09.2013].
• Ślipko T., Prawo naturalne jako podstawa odrzucenia moralnej dopuszczalności antykoncepcji w wypowiedziach Urzędu Nauczycielskiego Kościoła, w: Memoriał Krakowski, Uzasadnienie katolickiej nauki dotyczącej podstaw moralnych życia małżeńskiego, Wprowadzenie do Encykliki Humanae vitae, red. B. Sadowska, Poznań 2012.
• Święty Tomasz z Akwinu, Suma teologiczna. Prawo, I-II, q. 90–105, t. 13. Londyn 1986.
• The Pontifical Academy for Life, Moral reflections on vaccines prepared from cells derived from aborted human fetuses (09.06.2005r.), w: „The National Catholic Bioethics Quarterly” 6 (2006) z. 3.
• Wicclair M., Pharmacies, pharmacists and conscientious objection, w: „Kennedy Institute of Ethics Journal” 16 (2006), z. 3.
• Woodall G.J., Sprzeciw sumienia a etyka lekarska, „Życie i płodność” 1 (2008).

Identifiers

DOI

10.14746/tim.2013.14.2.3