Sakrament chrztu w katechezie szkolnej

• Authors: Dominik Rydian

Title variants

EN

Sacrament of Baptism in School Catechesis

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Zasadniczym celem artykułu: Sakrament chrztu w katechezie szkolnej było przebadanie, na ile tematyka dotycząca sakramentu chrztu jest obecna w katechezie, w szkole podstawowej i gimnazjum. Stąd pod tym kątem przeanalizowano najpierw dokument regulujący kształt katechezy szkolnej, a mianowicie Podstawę programową katechezy Kościoła katolickiego w Polsce, wydaną przez Konferencję Episkopatu Polski (pierwsza część publikacji). Oprócz Podstawy na kształt katechezy szkolnej swój zasadniczy wpływ mają także programy nauczania religii, które stanowią jej rozwinięcie i muszą z nią być zgodne. Dlatego w drugiej część artykułu przebadano wzorcowy tego typu dokument, czyli Program nauczania religii rzymskokatolickiej w przedszkolach i szkołach, wydany przez Komisję Wychowania Katolickiego Konferencji Episkopatu Polski, stanowiący zbiór programów nauczania dla poszczególnych etapów edukacyjnych. Analiza tych pozycji pokazała, że na każdym z prezentowanych poziomów, choć w innym kontekście, to jednak tematyka chrzcielna ma swoje konkretne miejsce i znaczenie. W klasach I – III szkoły podstawowej, gdzie zasadniczym zadaniem katechezy jest wprowadzenie ucznia w sakrament pokuty i Eucharystii, ma on również okazję zgłębić podstawowe wiadomości dotyczące chrztu. Z kolei w kolejnych klasach tej szkoły poznaje nie tylko głębiej ten sakrament, ale przekonuje się o znaczeniu wiary w życiu człowieka oraz umacnia poczucie przynależności i odpowiedzialności za Kościół. Natomiast w gimnazjum odkrywa, że wiara jest rzeczywistością, która ma wpływać na całe życie człowieka. W trzeciej części publikacji przeanalizowano, na ile i w jaki sposób wskazane kwestie chrzcielne przez w/w dokumenty, prezentowane są w wybranych podręcznikach do religii i poradnikach metodycznych, adresowanych do katechetów. Pozwoliło to upewnić się, że ich autorzy wszystkie te kwestie w pełni uwypuklają.

EN

The objective of this paper, Sacrament of Baptism in School Catechesis, was to research the extent to which this subject is present in the catechesis classes at primary and secondary schools. It opens with an analysis of the guidelines of the Polish Episcopate, regarding teaching of religion in schools, Podstawa programowa katechezy Kościoła katolickiego w Polsce (Curriculum Guidelines for Basic Catechesis of the Catholic Church in Poland) (first part). Next, it discusses Program nauczania religii rzymskokatolickiej w przedszkolach i szkołach (Curriculum Guidelines for Teaching of the Roman Catholic Religion in Kindergatens and Schools), issued by the Commission for Catholic Education of the Polish Episcopate, containing all regulations for teaching religion at each stage of school education. Careful examination of these documents reveals that the meaning and importance of the sacrament of baptism is addressed at every level of education, with due allowance for the age of the listeners. The main task of catechesis during the first three years of primary education is to introduce pupils to the sacraments of penance and Eucharist, as well as provide them with a better understanding of the sacrament of baptism. During their subsequent years of primary school, catechesis classes assist them in developing their awareness of the importance of faith in human life and strengthening their sense of belonging to the Church and their co-responsibility for her. Secondary school catechesis aims at helping pupils to discover that faith ought to inform all their life. The third part of the article analyses presentation of the sacrament of baptism in selected catechetical handbooks and teachers’ manuals. The research allows to conclude that the guidelines of the Polish Church in this regard are met.

Keywords

PL

Chrzest; katecheza; szkoła podstawowa; gimnazjum; podstawa programowa; programy nauczania religii; podręczniki do religii; poradniki metodyczne

EN

Sacraments; baptism catechesis; curriculum guidelines; primary education; secondary education.; Sacraments; baptism catechesis; curriculum guidelines; primary education; secondary education.

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Teologia i Moralność
• Year: 2015
• Volume: 10
• Issue: 1(17)
• Pages: 145-168

Dates

published

2015-01-01

Contributors

author

Dominik Rydian

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wydział Teologiczny, Poznań

References

• Araszczuk S., Mistagogia liturgiczna i jej korelacja z dokumentem „Podstawa programowa katechezy Kościoła katolickiego w Polsce, Wrocław 2012.
• ---
• Czerkawski J. (red.), Kondrak E. (red.), Jezus jest z nami. Podręcznik do religii dla klasy III szkoły podstawowej, Kielce 2013.
• Filipiak A. (red.), Przyjąć krzyż Chrystusa i żyć w świetle wiary. Scenariusze katechez o chrzcie świętym dla gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych, t. 1, Poznań 2014.
• Filipiak A. (red.), Znak krzyża i światło wiary. Scenariusze katechez o chrzcie świętym dla przedszkoli i szkół podstawowych, t. 1, Poznań 2014.
• Katechizm Kościoła Katolickiego (11.X.1992), Poznań 1994.
• Komisja Wychowania Katolickiego Konferencji Episkopatu Polski, Program nauczania religii rzymskokatolickiej w przedszkolach i szkołach, Kraków 2010.
• Komisja Wychowania Katolickiego Konferencji Episkopatu Polski, Regulamin zatwierdzania programów nauczania i podręczników w szkolnym nauczaniu religii dzieci i młodzieży, w: http://www.katecheza.episkopat.pl/index.php/menu/biuro-programowania-katechezy/dokumenty-dotyczace-dzialalnosci-bpk/22-regulamin-zatwierdzania-programow-nauczania-i-podrecznikow-w-szkolnym-nauczaniu-religii-dzieci-i-mlodziezy, [dostęp: 12.01.2015].
• Konferencja Episkopatu Polski, Podstawa programowa katechezy Kościoła katolickiego w Polsce, Kraków 2010.
• Kondrak E., Czerkawski J. (red.), Przewodnik metodyczny. Idziemy do Jezusa. Klasa II szkoły podstawowej, Kielce 2012.
• Kubik W. (red.), Jesteśmy w rodzinie Pana Jezusa. Poradnik metodyczny do nauki religii dla klasy I szkoły podstawowej, Kraków 2011.
• Kubik W. (red.), Kochamy Pana Jezusa. Poradnik metodyczny do nauki religii dla klasy II szkoły podstawowej, Kraków 2012.
• Kubik W. (red.), Przyjmujemy Pana Jezusa. Podręcznik do religii dla klasy III szkoły podstawowej, Kraków 2013.
• Marek Z., Walulik A. (red.), Jezus działa i zbawia. Podręcznik do religii dla klasy II gimnazjum, Kraków 2013.
• Marek Z., Walulik A. (red.), Obdarowani przez Boga. Podręcznik do religii dla klasy V szkoły podstawowej, Kraków 2013.
• Marek Z., Walulik A. (red.), Przemienieni przez Boga. Podręcznik do nauki religii dla klasy VI szkoły podstawowej, Kraków 2014.
• Mielnicki K., Kondrak E., Parszewska E., Błogosławieni, którzy szukają Jezusa. Podręcznik do religii dla klasy I gimnazjum, Kielce 2013.
• Mielnicki K., Kondrak E., Nosek B. (red.), Przewodnik metodyczny. Żyjemy w Bożym świecie. Klasa 1 szkoły podstawowej, Kielce 2014.
• Mielnicki K. (red.), Przewodnik metodyczny. Miejsca pełne BOGActw. Klasa IV szkoły podstawowej, Kielce 2012.
• Mielnicki K., Kondrak E., Nosek B. (red.), Spotkania u BOGAcające. Podręcznik do religii dla klasy V szkoły podstawowej, Kielce 2013.
• Misiaszek K., Mistagogia w katechezie, w: opoka.org.pl/biblioteka/T/TA/TAK/km_mistagogia_wk.html#, [dostęp: 8 stycznia 2015 roku].
• Misiurek J., Wiara i sakramenty w życiu duchowym, Częstochowa 2013.
• Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu w przekładzie z języków oryginalnych, Poznań – Warszawa 1971.
• Szpet J., Jackowiak D. (red.), Aby nie ustawać w drodze. Druga klasa gimnazjum. Poradnik metodyczny, Poznań 2012.
• Szpet J., Jackowiak D., Aby nie ustawać w drodze. Karty pracy dla drugiej klasy gimnazjum, Poznań 2012.
• Szpet J., Jackowiak D. (red.), Aby nie ustawać w drodze. Podręcznik do nauki religii dla drugiej klasy gimnazjum, Poznań 2012.
• Szpet J., Dydaktyka katechezy, Poznań 1999.
• Szpet J., Jackowiak D. (red.), Jesteśmy w rodzinie Pana Jezusa. Karty pracy dla pierwszej klasy szkoły podstawowej, Poznań 2011.
• Szpet J., Jackowiak D. (red.), Jesteśmy w rodzinie Pana Jezusa. Podręcznik do nauki religii dla pierwszej klasy szkoły podstawowej, Poznań 2011.
• Szpet J., Jackowiak D. (red.), Kochamy Pana Jezusa. Podręcznik do nauki religii dla drugiej klasy szkoły podstawowej, Poznań 2012.
• Szpet J., Podstawa Programowa Katechezy, w: Bałoniak A., Wokół Podstawy programowej i Dyrektorium katechetycznego, Poznań 2001, s. 15-32.
• Szpet J., Jackowiak D. (red.), Spotkanie ze Słowem. Podręcznik do nauki religii dla pierwszej klasy gimnazjum, Poznań 2011.
• Szpet J., Jackowiak D. (red.), Wierzę w Boga. Podręcznik do nauki religii dla klasy piątej szkoły podstawowej, Poznań 2012.
• Szpet J., Jackowiak D. (red.), Wierzę w Kościół. Karty pracy dla szóstej klasy szkoły podstawowej, Poznań 2014.
• Szpet J., Jackowiak D. (red.), Wierzę w Kościół. Podręcznik do nauki religii dla klasy szóstej szkoły podstawowej, Poznań 2014.
• Szpet J., Jackowiak D. (red.), Wierzę w Kościół. Szósta klasa szkoły podstawowej. Poradnik metodyczny, Poznań 2014.
• Szpet J., Jackowiak D. (red.), Żyć w miłości Boga. Podręcznik do nauki religii dla trzeciej klasy gimnazjum, Poznań 2013.
• Tomasik P., Terminologia w programach nauczania religii w szkole, w: Bałoniak A. (red.), Wokół Podstawy programowej i dyrektorium katechetycznego, Poznań 2001,
• s. 7-14.
• Wawrzyniak K., Jak korzystać z Podstawy Programowej, w: Jackowiak D., Szpet J. (red.), Katecheza wobec zadań nowej szkoły. Materiały z sympozjum zorganizowanego
• w dniach 22 maja i 18 września 1999 r., Poznań 1999, s. 77-82.

Identifiers

DOI

10.14746/tim.2015.17.1.9