Meandry interdyscyplinarności teologii pastoralnej. Przyczynek do dyskusji

• Authors: Tomasz Wielebski , Mateusz Tutak

Title variants

EN

Meanders of the Interdisciplinarity of Pastoral Theology. Contribution to a Discussion

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Dyskusja nad rozumieniem teologii pastoralnej oraz jej statusem metodologicznym trwa już od wielu lat. Do jej rozwoju przyczynił się także II Sobór Watykański, który zaoferował nowe perspektywy jej rozwoju, nakreślił odnowione cele i sugerował odmienny styl i metody badań. Dlatego zagadnienie statusu metodologicznego teologii pastoralnej jest zagadnieniem aktualnym także dziś. Jego specyfikę wyznacza odwoływanie się w badaniach pastoralnych zarówno do źródeł teologicznych jak i pozateologicznych. Autorzy artykułu podejmują próbę określenia relacji teologii pastoralnej do jej nauk pomocniczych, próbując zarazem ukazać istotę psychologii pastoralnej, pedagogiki pastoralnej i socjologii pastoralnej. Opisują specyfikę interdyscyplinarnego uprawiania teologii pastoralnej, koncentrując się dziedzinach pozateologicznych. Proponują także pewne sugestie metodologiczne, które mają być punktem wyjścia do merytorycznej dyskusji i zaproponowania nowych rozwiązań.

EN

The debates related to the understanding of pastoral theology are being held continuously. The Second Vatican Council has exceptionally contributed to this development, since its pastoral character led to offering prospects for setting new goals and for designing new style and methods of research. Therefore it is worth triggering off a reflection on the method of applying pastoral theology. It is of specific character, since it draws from two sources – both theological and non-theological. The authors of this article have been inspired by the document issued by the International Theological Commission Theology today: Perspectives, Principles and Criteria (2012), which emphasizes the fact that the practical theology has greatly profited from being combined with sociology, psychology and pedagogy (No. 81). Therefore, they decided to attempt to specify the relationship between pastoral theology and these sciences. They ask whether pastoral psychology, pedagogy and sociology are sub-disciplines of pastoral theology, sub-fields of non-theological sciences or whether they are interdisciplinary sciences of theoretical and practical character, whose achievements are exploited in the process of creating theological models of the pastoral activity, comprising also the paths for it. Carrying out such considerations, the authors remind the essence and goals of pastoral theology, they stress its nature, which is both prescriptive and practical, presenting at the same time its methods. Furthermore, they discuss the specifics of practicing interdisciplinary pastoral theology, concentrating on the non-theological fields. Finally, they propose some theological suggestions, stipulating explicitly that they are not of the conclusive character and they are just supposed to initiate a substantive discussion aiming at formulating new solutions.

Keywords

PL

teologia pastoralna; metoda naukowa; interdyscyplinarność; psychologia pastoralna; pedagogika pastoralna; socjologia pastoralna

EN

pastoral theology; scientific method; interdisciplinarity; pastoral psychology; pastoral pedagogy; pastoral sociology; pastoral theology; scientific method; interdisciplinarity; pastoral psychology; pastoral pedagogy; pastoral sociology

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Teologia Praktyczna
• Year: 2016
• Issue: 17
• Pages: 25-46

Dates

published

2016-12-01

Contributors

author

Tomasz Wielebski

• Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Wydział Teologiczny

author

Mateusz Tutak

• Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Wydział Teologiczny

References

• Bartnik Cz.: Czym są znaki czasu? „Ateneum Kapłańskie”. T. 15: 2008 nr 595 s. 422–432.
• Bielecki S.: Znaki czasu. W: Leksykon teologii pastoralnej. Red. R. Kamiński, W. Przygoda, M. Fiałkowski. Lublin 2006 s. 923–926.
• Blachnicki F.: Teologia pastoralna ogólna. Pisma pastoralne. T. 1 cz. 2. Eklezjologiczna dedukcja teologii pastoralnej. Warszawa 2015.
• Fiałkowski M.: Znaki czasu. Próba definicji w świetle polskich publikacji teologicznych po Soborze Watykańskim II. „Teologia Praktyczna”. T. 12: 2011 s. 195–204.
• Januszewski A..: Psychologia, EK T. 16, Lublin 2012 kol. 850–852.
• Kamiński R.: Pastoralna teologia. EK T. 15, Lublin 2011 kol. 2–6.
• Kamiński R.: Pojęcie i problematyka teologii pastoralnej. „Roczniki Teologiczne”. T. 47: 2000 s. 5–20.
• Kamiński R.: Problemy dyskutowane w teologii pastoralnej. „Rocznik Teologiczne”. T. 48: 2001 s. 5–18.
• Kamiński R.: Teologia pastoralna. Istota i zadania. „Studia Pastoralne”. T. 1: 2005 s. 9–20.
• Kamiński R.: Tożsamość metodologiczna teologii pastoralnej. W: Metodologia teologii praktycz-nej. Red. W. Przyczyna. Kraków 2011 s. 37–55.
• Kamiński R.: Tożsamość współczesnej teologii pastoralnej, „Roczniki Pastoralno-Katechetyczne”. T 59: 2012 s. 21–36.
• Kamiński R.: Wprowadzenie do teologii pastoralnej. W: Teologia pastoralna fundamentalna. Red. R. Kamiński. Lublin 2000 s. 15–29.
• Kehrer G.: Wprowadzenie do socjologii religii. Kraków 1996.
• Knobloch S.: Was ist Praktische Theologie. Freiburg 1995.
• Kroplewski Z.: Psychologia pastoralna. Koncepcje i kontrowersje. Szczecin 2011.
• Kunowski S.: Katechetyka a pedagogika katolicka. „Katecheta”. R. 1963 nr 4 s. 157–167.
• Kunowski S.: Pedagogika pastoralna w odnowie soborowej. W: Z zagadnień kultury chrześcijań-skiej. Lublin 1973, s. 587–595.
• Majka J.: Metodologia nauk teologicznych. Wrocław 1995.
• Magier P.: Pedagogika, EK T. 15, Lublin 2011 kol. 188–189.
• Marczewski M.: Nowy człowiek – paradygmat pedagogiki pastoralnej. W: Jakiego człowieka chcemy wychować. Red. W. Kubik. Kraków 2002 s. 51–87.
• Mazur P.: Pedagogika pastoralna – stan badań. „Ateneum Kapłańskie”. T. 151: 2008, nr 596 s. 141–147.
• Międzynarodowa Komisja Teologiczna: Teologia dzisiaj. Perspektywy, zasady i kryteria. Kraków 2012.
• Mierzwiński B.: Teologia pastoralna czy teologia praktyczna. Spór o nazwę czy o koncepcję?, „Ateneum Kapłańskie”. T. 144: 2005, nr 576 s. 224–233.
• Mikołajec J.: Metody teologii pastoralnej. „Ateneum Kapłańskie” T. 144: 2005 nr 576, s. 252–269.
• Mikołajec J.: Problem metody teologii pastoralnej. „Studia Pastoralne”. T. 1: 2005 s. 21–34.
• Niparko R.: Jaka pedagogika na wydziałach katolickich? „Teologia Praktyczna”. T. 3: 2002 s. 286–300.
• Piwowarski W.: Eklezjologiczna koncepcja teologii pastoralnej. W: F. Blachnicki. Teologia pastoralna ogólna. Pisma pastoralne. T. 1 cz. 1.
• Red. M. Marczewski, K. Misiaszek, R. Murawski. Warszawa 2013 s. 114–128.
• Piwowarski W.: Perspektywa teologiczna a perspektywa socjologiczna w duszpasterstwie. „Chrześcijanin w Świecie”. T. 26: 1973 s. 27–35.
• Półtorak K.: Pedagogika pastoralna. Nowe inspiracje duszpasterskie. „Teologia Praktyczna”. T. 2: 2001 s. 67–80.
• Przybecki A. Pojęcie modelu duszpasterstwa w teologii pastoralnej. „Teologia Praktyczna”. T 9: 2008 s. 127–135.
• Przybyłowski J.: Pedagogika pastoralna a funkcja wychowawcza Kościoła. „Ateneum Kapłań-skie”. T. 144: 2005 nr 577, s. 437–453.
• Przygoda W.: Paradygmaty postępowania badawczego w teologii praktycznej. W: Metodologia teologii praktycznej. Red. Metodologia teologii praktycznej. Kraków 2011 s. 97–113.
• Ritter R.: Von der Religionssoziologie zur Seelsorge. Einführung in die Pastoralsoziologie. Lim-burg 1968.
• Sakowicz T.: Pedagogika religii. EK T. 15, Lublin 2011 kol. 192–194.
• Szymczyk J.: Socjologia. EK T. 18, Lublin 2013 kol. 492–493.
• Święs K.: Socjologia religii. EK T. 18, Lublin 2013 kol. 496–497.
• Tomkiewicz A.: Podstawy psychologiczne duszpasterstwa rodzin. W: Duszpasterstwo rodzin. Refleksja naukowa i działalność pastoralna. Red. R. Kamiński, G. Pyźlak, J. Goleń. Lublin 2013 s. 132–143.
• Tomkiewicz A.: Psychologia pastoralna. W: Leksykon teologii pastoralnej. Red. R. Kamiński, W. Przygoda, M. Fiałkowski. Lublin 2006 s. 709–713.
• Tomkiewicz A.: Psychologia pastoralna – kierunki, zadania, metody. W: Teologia pastoralna fundamentalna. Red. R. Kamiński. Lublin 2000 s. 29–45.

Identifiers

DOI

10.14746/tp.2016.17.02