[Nie]wymierna rola rodziców w stymulowaniu aktywności poznawczej dziecka

• Authors: Anna Zellma

Title variants

EN

[Im]measurable Role of Parents in Stimulating the Cognitive Activity of Children

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W ostatnich latach, pod wpływem przemian kulturowych i społecznych, zmienia się jakość i forma zaangażowania rodziców w stymulowanie aktywności poznawczej dzieci W celu spełnienia wymagań społecznych i kulturowych, rodzice często angażują się w poszukiwanie innowacyjnych form kształcenia. Sięgają przy tym do bardzo zróżnicowanych jakościowo propozycji, proponowanych w mediach i oferowanych przez niektórych nauczycieli czy psychologów. Zaangażowanie rodziców w pobudzaniu aktywności poznawczej ich dziecka jest jednak procesem bardzo złożonym, który w życiu codziennym napotyka różne ograniczenia i utrudnienia. Wynikają one z przemian wychowawczych, mniejszej ilości czasu spędzanego razem, zmniejszonej dzietności rodzin, szybkości życia, braku czasu czy z tendencji rodziców do stawiania nieadekwatnych do możliwości dziecka wymagań. Stymulowanie aktywności poznawczej dziecka w takich uwarunkowaniach nie zawsze przynosi oczekiwane rezultaty, adekwatne do zainwestowanych środków. Jest to szczególnie istotne w sytuacjach, gdy rodzice rezygnują z prostych, tradycyjnych, sprawdzonych metod wspierania ich dziecka w rozwoju poznawczym i sugerują się nowymi trendami, dążąc niekiedy do zaspokojenia własnych, nadmiernych ambicji. Wybór konkretnych form stymulowania aktywności poznawczej dziecka i postawa rodziców warunkują w dużym stopniu nie tylko jakość działań, ale także ich efektywność.

EN

In recent years, under the influence of cultural and social transformations, the quality and form of parental involvement in stimulating the cognitive activity of children has been changing. In meeting social and cultural demands, parents often engage in searching for innovative forms of education. They are increasingly often guided by trends and popularity, abandoning traditional methods of supporting children in their cognitive development. Therefore, parents often choose modern proposals, diversified in terms of quantity and quality, advertised in the mass media and promoted by teachers, psychologists and sometimes also by their acquaintances. Parents’ involvement in stimulating the cognitive activity of their child is a complex process, which encounters various limitations and impediments in everyday life. They result, among others, from diminishing the role of play in the family, of free time spent together, from reducing the number of children in the family to only one, from a high speed of life, the domination of new information and communication technologies, a lack of time, following the trends, excessive, parental ambitions inadequate to the child’s capabilities, their requirements towards the child and realization of their own dreams. Under such conditions, stimulating the cognitive activity of a child does not always bring expected results that are directly proportional to time and money invested. On the contrary, it is often difficult for parents to see clear, measurable effects. This is particularly true in situations when parents resign from simple, traditional, proved methods of supporting their child in cognitive  development  and  follow  fashion,  striving  for  satisfaction  of  their own, excessive ambitions. The choice of specific forms of stimulating cognitive activity of a child and parents’ approach determine, to a high extent, not only the quality of their role in this process, but also the efficiency of undertaken activities.

Keywords

PL

rodzice; wychowanie; dziecko; aktywność poznawcza; pedagogika; edukacja

EN

parents; upbringing; children; cognitive activity; pedagogy; education; parents; upbringing; children; cognitive activity; pedagogy; education

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Teologia Praktyczna
• Year: 2016
• Issue: 17
• Pages: 133-145

Dates

published

2016-12-01

Contributors

author

Anna Zellma

• Uniwersytet Warmińsko-Mazurski. Wydział Teologii.

References

• Andrzejewska J.: Aktywność poznawcza dziecka. „Wychowanie w Przedszkolu” 2014 nr 7 s. 5–9.
• Basińska A.: Aktywność poznawcza dziecka w przestrzeni edukacyjnej środowiska. https:// repozy-torium.amu.edu.pl /bitstream/10593/459/1/Anna_Basi%C5%84ska.pdf (dostęp: 6.06.2016) s. 24–26.
• Brzezińska A.I. (Red.): Psychologiczne portrety człowieka. Praktyczna psychologia rozwojowa. Gdańsk 2005.
• Brzezińska A.: Czy i kiedy zapisać dziecko na zajęcia dodatkowe?. http://acpir.swps.pl /index.php/psychoniezbednik/17-czytelnia/113-czy-i-kiedy-zapisac-dziecko-na-zajecia-dodatkowe (dostęp: 11.06.2016).
• Budzińska L.: Konflikt poznawczy. Prawo ucznia do błędu. http://www.sp11.suwalki. pl/publikacje/publ_budz2.htm (dostęp: 7.06.2016).
• Cudo A., Kopeć N., Sawicki K. (Red.): Rodzina wobec wyzwań współczesności. Lublin 2013. Marzec H., Szymczyk K. (Red.): Rodzina w obliczu współczesnych wyzwań cywilizacyjnych. T. 1. Piotrków Trybunalski 2013.
• Curkowska K.: Literatura dla dzieci – uczy, bawi, wychowuje. W: Wychowanie dzieci w wieku przedszkolnym. Red. E. Osewska, J. Stala. Tarnów 2005 s. 71–99.
• Dudek A.J.: Chiński, joga i szachy – przedszkola kuszą zajęciami dodatkowymi, by dać dzieciom „lepszy start”. http://natemat.pl/115069,chinski-joga-i-szachy-przedszkola-kusza-zajeciami-dodat kowymi-by-dac-dzieciom-lepszy-start (dostęp: 30.05.2016).
• Dudziak U.: Życie, rodzina, wychowanie. Warszawa 2009.
• Dyląg A.: Nadmiar zajęć dodatkowych szkodzi!. http://www.familie.pl/artykul/Nadmiar-zajec-dodatkowych-szkodzi,3223,1.html (dostęp: 16.06.2016).
• Dziewiecki M.: Rodzice, wychowanie, powołanie. „Zeszyty Formacji Katechetów” 7: 2007 nr 4 s. 12–16.
• Gurycka A.: Przeciw nudzie: o aktywności. Warszawa 1977.
• Guz S., Sokołowska-Dzioba T., Pielecki A. (Red.): Aktywność dzieci i młodzieży. Warszawa 2008.
• http://sjp.pwn.pl/slowniki/stymulowa%C4%87.html (dostęp: 1.06.2016).
• Jakubczyk K.: Bajkoterapia jako metoda pracy z dzieckiem w wieku przedszkolnym. „Nauczyciel i Szkoła” 2013 nr 1 s. 249–258.
• Jeziorański M., Opozda D., Rynio A. (Red.): Rodzina przestrzenią rozwoju osoby: perspektywa pedagogiczna. Lublin 2012.
• Kowal K.: Zajęcia dodatkowe – im więcej obowiązków, tym lepiej?. https://akademiapuchat ka.pl/pl/dla-rodzicow/zajecia-dodatkowe-im-wiecej-obowiazkow-tym-lepiej. (dostęp: 15.06.2016).
• Lubianiec E.: „Inwestycje edukacyjne” – jak zagospodarować czas wolny dziecka. http://www. szkolnictwo.pl/index.php?id=PV0098 (dostęp: 10.06.2016).
• Lubina E. (Red.): Rodzina w pierwszym dwudziestoleciu XXI wieku: problemy stare i nowe. Lublin 2013.
• Micińska H.: W poszukiwaniu inspiracji, czyli jak rozwijać aktywność poznawczą dziec-ka?.http://www.uniwersytet-dzieciecy.pl/files/document/03a5db52dce3ceb0b813daf31f0ae16c139 8251416.pdf (dostęp: 3.06.2016).
• Morawiec J.: Konflikt informacyjny i ciekawość poznawcza. http://jolantamorawiec.blogspot. com/2012/05/konflikt-informacyjny-i-ciekawosc.html (dostęp: 7.06.2016).
• Muchacka B. (Red.): Rodzina w kontekście współczesnych problemów wychowania. Kraków 2008.
• Muchacka B.: Stymulowanie aktywności poznawczej dzieci w przedszkolu. Kraków 2000.
• Pikuła N. (Red.): Rodzina podmiotem wychowania i kreatorem komunikacji społecznej. Kraków 2010.
• Procesy poznawcze. http://www.szkolnictwo.pl/szukaj,Procesy_ poznawcze (dostęp: 6.06.2016).
• Procesy poznawcze. https://pl.wikipedia.org/wiki/Procesy_ poznawcze (dostęp: 6.06.2016).
• Przetacznik-Gierowska M., Włodarski Z.: Psychologia wychowawcza. T. 2. Warszawa 2014.
• Przybysz A. (Red.): Aktywność poznawcza podmiotu w perspektywie badań kognitywistycznych. Poznań 2015.
• Sikorska I.: Rozwój dziecka w przedszkolu. Stymulujące właściwości wybranych systemów eduka-cyjnych. Kraków 2010.
• Szewczyk A.: Rodzice w procesie wspierania twórczej aktywności dziecka. „Studia Pedagogiczne (Kielce)” T. 21: 2012 s. 89–97.
• Szpet J.: Dydaktyka katechezy. Poznań 1999.
• Śnieżyński M.: Dydaktyka dialogu. Kraków 2001.
• Uchmanowicz E.: Wychowanie w rodzinie a kształtowanie się osobowości dziecka. „Wychowawca” 2014 nr 3 s. 8–10.
• Wirtwein-Przerwa A.: Zajęcia dodatkowe – tresura od małego?.http://www.edziecko.pl/ pierw-szy_rok/1,79404,7195399, Zajecia_dodatkowe_tresura_od_malego_.html (dostęp: 11.06.2016).
• Włodarski Z.: Psychologia uczenia się. T. 1. Warszawa 1996.
• Wojtaś K.: Zajęcia dodatkowe: wsparcie rozwoju czy odbieranie dzieciństwa. http://www.mjak mama24.pl/dziecko/edukacja /zajecia-dodatkowe-wspracie-rozwoju-czy-odbieranie-dziecinstwa, 563_4730.html (dostęp: 16.06.2016).
• Zajęcia dodatkowe dla dzieci – inwestycja czy fanaberia?. http://www.zfilizankakawy.pl/ 2016/05/zajecia-dodatkowe-dla-dzieci-inwestycja.html. (dostęp: 17.06.2016).

Identifiers

DOI

10.14746/tp.2016.17.09