Regional Differentiation of The Demographic Potential in Italy and Poland

• Authors: Sławomir Pastuszka

Title variants

Regionalne zróżnicowanie potencjału demograficznego we Włoszech i w Polsce

• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

The aim of this paper is to compare the demographic potential of given Italian and Polish regions. The analysis shows that the demographic situation in Poland, unlike in Italy, is not directly related to the level of development of some regions and their geographical location. In Italy, the unfavorable demographic situation is typical of most of the less-developed southern regions, whereas in Poland it oc­curs in voivodships with different economic potential, situated in different parts of the country. This is probably the result of the current polycentric development of Poland, characteristic of a centralized economy, and the polar development in Italy. Certain demographic similarities, but of different levels, related to the dynamics of the population, the level of fertility, and net migration are observable in the macro-regions of Mezzogiorno and Eastern Poland.

PL

Celem artykułu jest porównanie potencjału demograficznego włoskich i polskich regionów oraz wskazanie tendencji zmian jakim ten potencjał podlega. Analiza wykazała, że niskiemu poziomowi rozwoju gospodarczego częściej towarzyszą niekorzystne procesy demograficzne w regionach włoskich niż polskich. We Włoszech taka sytuacja jest charakterystyczna dla większości słabiej rozwiniętych regionów Mezzogiorno, w Polsce zaś nie ma bezpośredniego związku z poziomem rozwoju regionów i ich usytuowaniem geograficznym. Prawdopodobnie jest to rezultat policentrycznego, dotychczasowego rozwoju Polski i biegunowego rozwoju Włoch. Pewne podobieństwo, jednak o różnym poziomie zaawansowania, występuje w sytuacji gospodarczej i demograficznej ogółu regionów Mezzogiorno i województw wschodniej Polski. Być może regiony Mezzogiorno znajdują się w takiej sytuacji, w jakiej województwa Polski Wschodniej mogą znaleźć się w przyszłości, jeżeli władze kreujące politykę uznają rozwój biegunowy za uzasadniony.

Keywords

EN

demographic potential; Italian regions; Polish voivodships; regional development

PL

potencjał demograficzny; regiony włoskie; polskie województwa; rozwój regionalny; potencjał demograficzny; regiony włoskie; polskie województwa; rozwój regionalny

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Comparative Economic Research. Central and Eastern Europe
• Year: 2017
• Volume: 20
• Issue: 3
• Pages: 137-159

Dates

published

2017-09-30

Contributors

author

Sławomir Pastuszka

• Jan Kochanowski University in Kielce, Faculty of Law, Management and Administration

References

• Basile R., Causi M. (2007), Le determinanti dei flussi migratori nelle province italiane: 1991–2001, ʻEconomia & Lavoroʼ, n. 2.
• Becker S.O., Ichino A., Peri G. (2004), How large is the ‘brain-drain’ from Italy, ʻGiornale dei Economisti e Annuali di Economiaʼ, no. 63(1).
• Brunarska Z. (2014), Ukraińscy migranci zarobkowi w Polsce – dlaczego tak trudno ich policzyć, ʻStudia BASʼ, nr 4(40).
• Bruni M. (2008), Il boom demografico prossimo venturo. Tendenze demografiche, mercato del lavoro ed immigrazione: scenarii i politiche, Università degli Studi di Modena e Reggio Emilia, Modena.
• Celińska-Janowicz D., Miszczuk A., Płoszaj A., Smętkowski M. (2010), Aktualne problemy demograficzne Polski wschodniej, ʻRaporty i Analizy EUROREGʼ, nr 5, Warszawa.
• Chawla M., Betcherman G., Banerji A. (2007), From Red to Gray: The “Third Transition ” of Aging Populations in Eastern Europe and the former Soviet Union, The World Bank. Washington.
• Check-up Mezzogiorno (2013), Studi e Ricerche per il Mezzogiorno, Confidustria e SRM.
• Ciura G., Szymańczyk J. (2012), Starzenie się społeczeństwa polskiego, ʻInfos BASʼ, nr 12(126).
• European Commission (2001), Economic and Social Cohesion, COM (2001) 24 final.
• European Commission (2006), The demographic future of Europe – from challenge to opportunity, COM (2006) 571 final, Brussels.
• European Commission (2010), Geographical and labour market mobility. Report, Special Eurobarometr 337.
• European Commission (2011), Demography Report 2010. Older, more numerous and diverse Europeans.
• European Commission (2014), Population, ageing in Europe: facts, implications and policies, Brussels.
• European Economic and Social Committee (2012), Immigration: Integration and fundamental rights.
• Gernini S., Boom di nuovi italiani: l’età media e sotto i 30 anni, http://www.unita.tv/focus/boom-di-nuovi-italiani-leta-media-e-sotto-i-30-anni/
• Gorzelak G., Jałowiecki B. (2010), Dlaczego jest nam potrzebna metropolia warszawska, ʻSamorząd Terytorialnyʼ, nr 6.
• Informacja o rozmiarach i kierunkach emigracji z Polski w latach 2004-2011. Notatka informacyjna (2012), GUS, Warszawa.
• Informacja o realizacji Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Polski Wschodniej do roku 2020 za rok 2015, 2016, Ministerstwo Rozwoju.
• Istat, Crollo delle nascite in Italia, aumenta la popolazione di anziani: picco di mortalità dal dopoguerra. http://www.rainews.it/dl/rainews/articoli/istat-crollo-nascite-2015-minimo-storico-italia-invecchia-4a4c6acb-9713-4f17-9113-3b4c0dd618af.html
• Istat, 2011a, Il Futuro demografico del paese. Previsioni regionali della popolazione residente al. 2065.
• Istat, 2011b, Italia in cifre 1500 anniversario Unita d’Italia.
• Istat, 2013, Le superficie dei comuni, delle province e delle regioni italiane. Statistiche report.
• Istat, 2015a, Bilancio demografico nazionale. Anno 2015.
• Istat, 2015b, Migrazioni internazionali e interne della popolazione residente. Anno 2014.
• Istat, 2016, Indicatori demografici. Stime per l’anno 2015.
• Istat, Nel 2050 i giovani saranno il 20,2% della popolazione. http://www.regioni.it/sociale/2016/04/26/istat-nel-2050-i-giovani-saranno-il-202-della-popolazione-455573/
• Istat, http://noi-italia2015.istat.it/
• La recente mobilità territoriale in Italia. Le migrazioni dal Mezzogiorno al Centro-Nord nel periodo 1995-2008 (2012), Istituto Nazionale di Statistica, Roma.
• L’impatto fiscale dell’immigrazione, Rapporto annuale 2016 sull’economia dell’immigrazione (2016), Fondazione Leone Moressa, Venezia.
• L’Italia tra le invecchiamento, malattie croniche, migrazione e cambiamenti del nucleo familiare: nuovi bisogni emergenti (2013), The Social Research and Corporation Reputation Specialist, Ipsos Public Affairs, Roma.
• Libro verde: „Un nuova solidarietà tra le genarazioni di fronte ai cambiamenti demografici”, Italia, http://ec.europa.eu/employment_social/social_situation/responses/a9947_it_2.pdf
• Ludność. Stan, struktura oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym w 2015 r., (2016), GUS, Warszawa.
• Misiuda-Rewera W. (2005), Włochy. Republika autonomii, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin.
• Noviello M. (2016), Napływ ludności do Włoch ze szczególnym uwzględnieniem osób niepełnolet­nich, ʻPrzegląd Geopolitycznyʼ, nr 17.
• Ocena wpływu realizacji polityki spójności perspektywy 2004-2006 na zwiększenie możliwości rozwoju społeczno-gospodarczego regionów Polski wschodniej. Raport z badania ewaluacyjnego, 03/2010, Konsorcjum IBC GROUP Central Europe Holding S.A., Białostocka Fundacja Kształcenia Kadr.
• Oltre il Pil 2013. La geografia del benessere nelle regioni italiane e nelle citta metropolitane, 2013, Unioncamere del Veneto, Venezia.
• Panichella N. (2009), La mobilità territoriale dei laureati meridionali: vincoli strategie e opportunità, ʻPolisʼ, n. 2.
• Piras R., Melis S. (2007), Evoluzione e tendenze delle migrazioni interne, ʻEconomia Italianaʼ, n. 2.
• Piras R. (2007), Rendimento del capitale umano, qualità dell’istruzione e fuga dei dal Mezzogiorno, ʻEconomia & Lavoroʼ, n. 2.
• Podstawowe informacje o rozwoju demograficznym Polski do 2014 r. Notatka informacyjna, (2015), GUS, Warszawa.
• Polska w Unii Europejskiej 2004–2014, (2014a), GUS, Warszawa.
• Prognoza ludności na lata 2014–2050, (2014b), GUS, Warszawa.
• Program Specjalnej Strefy Demograficznej w województwie opolskim – perspektywa 2013–2020, (2012), Zarząd Województwa, Opole.
• Rapporto Svimez 2015 sull’economia del Mezzogiorno. Introduzione i sintesi (2015), SVIMEZ, Roma.
• Rapporto annuale 2014. La situzazione del Paese. Tendenze demografiche e trasformazioni sociali.
• Runge A. (2010), Procesy i struktury ludnościowe w województwie śląskim, [in:] J. Runge, I. Żurek (ed.), Procesy i struktury demograficzno-społeczne na obszarze województwa śląskiego w latach 1988–2008, Urząd Statystyczny, Katowice.
• Sasnal P. (ed.) (2015), Niekontrolowane migracje do Unii Europejskiej, Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, Warszawa.
• Scorcu A.E. (1997), Contiguità territoriale e shock sul consumo nelle regioni italiane, ʻRivista di Politica Economicaʼ, vol. 87, n. 11.
• Sługocki J. (2005), Organizacja i funkcjonowanie administracji publicznej we Włoszech. Zagadnienia administracyjnoprawne, Szczecin.
• Sprawozdanie krajowe – Polska 2016 r. (2016), Dokument roboczy służb Komisji, Bruksela.
• Strategia rozwoju Polski Centralnej do roku 2020 z perspektywą 2030. Przyjęta przez Radę Ministrów w dniu 14.07.2015 r.
• Strategia rozwoju Polski Południowej do roku 2020, Załącznik do uchwały nr 3 Rady Ministrów z dnia 8 stycznia 2014 r. (poz. 152).
• Strategia rozwoju Polski Zachodniej 2020. Przyjęta przez Radę Ministrów 30.04.2014 r.
• Sytuacja demograficzna Polski, Raport 2013-2014 (2014), Rządowa Rada Ludnościowa, Warszawa.
• Viesti G. (2005), Nuove migrazioni. Il trasferimento di forza lavoro giovane e dal Sud al Nord, ʻIl Mulinoʼ, n. 4.
• World Population Prospects: The 2004 Revision (2005), ONZ, UN Department of Economic and Social Affairs, Population Division, New York.
• Wpływ funduszy europejskich perspektywy finansowej 2007–2013 na rozwój społeczno-gospodarczy Polski Wschodniej, 2015, MAPP sp. z o.o, PC++, Warszawa.
• Woźniak Z. (1999), Problemy starzenia się i starości wyzwaniem dla polityki społecznej na progu III tysiąclecia, ʻRuch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologicznyʼ, z. 1.

Identifiers

DOI

10.1515/cer-2017-0024